S Baasler Ballehuus
| Dialäkt: Baseldütsch |
S Ballehuus isch e kulturelli Instiduzioon in dr Stadt Baasel gsi. Ursprünglig isch s e Sportsaal für Ballespiil gsi, spööter het mä s bis in s 19. Joorhundert au für Theateruffüerige verwändet.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Sit em 13. Joorhundert häi d Baasler dusse im Freije uf em Petersblatz mit Balle gspiilt. S erste Ballehuus isch 1604 an dr Nöije Vorstadt ufdoo worde.[1] S isch uf dr hütige Liigeschaft Hebelstrooss 11 gsi, und e zitlang het s d Liigeschafte 9 bis 15 umfasst. 1645 het e gwaltige Sturm das Ballehuus über e Hufe bloost.[2]
1655 het denn d Wääberzumft d Erlaubnis bechoo, am Rossmäärt, an dr hütige Theaterstrooss 10/12, e nöis Ballehuus z baue. 1659 isch s fertig baut gsi.[3] D Reegle vo sällem Spiil kennt mä nid genau, aber es isch en Art Dennis gsi.[1]
Sit 1734 häi im Ballehuus au Uffüerige vo wandernde Theaterkompanie stattgfunde. Das isch zwar sälte gnueg vorchoo, het aber immer e guets Publikum aazooge, wil dr Iidritt nume zwäi Schilling kostet het.[4] Im Lauf vo de Joorzäänt isch s Ballehuus aber immer baufelliger worde. S «jeu de paume» isch us dr Mode choo, und dorum isch s Geböid vo 1807 aa[5] bis 1822[6] nume no as Theater brucht worde. Mä hätt s aber dringend müesse renowiere. Es het sich e Theaterkommission bildet, und die het beschlosse, e nöis Stadttheater lo baue, s Theater am Blömli. Am Blatz vom alte Ballehuus isch d Theaterdurnhalle entstande.[6]
Fuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ 1,0 1,1 Eugen A. Meier, Fussball in Basel und Umgebung, Springer-Verlag 2013, S. 8
- ↑ Eugen A. Meier, Verträumtes Basel, Springer-Verlag, 22 Nov 2013 , S. 14
- ↑ Peter Ochs, Geschichte der Stadt und Landschaft Basel, 7. Band, Decker, 1821, S. 357
- ↑ Beiträge zur Geschichte Basels, uusegee vo dr historische Gsellschaft z Baasel. Basel, Saul und Mast 1839, S. 206-208
- ↑ Vom Opern-Ballett zum Ballett Basel, abgrüeft am 22. April 2016
- ↑ 6,0 6,1 Eugen A. Meier: Basel in der guten alten Zeit: Von den Anfängen der Photographie (um 1856) bis zum Ersten Weltkrieg, Springer-Verlag, 2013, S. 260
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Bild vo dr Ängelsburg und vom Ballehuus am Rossmäärt, abgrüeft am 22. April 2016
Koordinate: 47° 33′ 11,9″ N, 7° 35′ 22,8″ O; CH1903: 611369 / 266967