Welf VI.

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Welf VI., Idealbordret im Wiigartner Stifterbüechli, um 1500 (Württebärgischi Landesbibliothek, Cod. hist. Q 584, fol. 38v)
Chlooster Stäigade

Dr Welf VI. (* 1115; † 15. Dezämber 1191 z Memminge) us em Gschlächt vo de Welfe, Übernaame dr Mild Welf, isch Markgroof vo Tuszie (Toskana) und Widersacher vom staufische König Konrad III. gsi.

Lääbe[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Welf isch 1115 as dr dritt Soon vom Heinrich em Schwarze, Herzog Heinrich IX. vo Bayre, uf d Wält choo. Noch em Dood vo sim Vater 1126 isch si Brueder, dr Heinrich dr Stolz, Oberhaupt vom welfische Aadelsgschlächt worde. Dr Heinrich het dr Welf mit dr Uta vo Schaueburg, dr Dochder vom Pfalzgroof bi Rhii Gopfriid vo Calw, wo käni Söön gha het, verhürootet. Wo dr Gopfriid gstorbe isch si alli sini Bsitz an d Welfe gfalle.

Wo dr Staufer Konrad III. 1138 zum Köönig gweelt worde isch, isch s zum offene Komflikt zwüsche de Staufer und de Welfe choo. Dr Konrad het im Heinrich em Stolze d Herzogdümer Bayre und Sachse wäggnoo und im Welf VI. d Markgroofschaft Tuszie. 1139 isch dr Heinrich dr Stolz gstorbe; und dr Welf het si Nöwöö Heinrich dr Löi, wo nonig mündig gsi isch, verdräte und het für d Bsitz vo dr Familie, vor allem Bayre kämpft.

1142 häi d Welfe Sachse zrugbechoo, aber Bayre het witer de Babebärger ghöört. 1147 isch dr Welf under em Konrad III. uf e Zwäit Chrüzzug gange. Wo d Chrüzfaarer im Summer 1148 uf Akkon cho si, het dr Konrad entschiide, ass er Damaskus wurd belaagere. Dr Welf het das abgleent und isch häim gange.[1] Dr Ufstand vo de Welfe isch 1150 zämmebroche und dr Heinrich dr Löi het d Füerig vo dr welfische Bardei übernoo und sich schliesslig z Bayre duregsetzt.

Welf VI. und dr Friedrich I. Barbarossa[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Welf VI. mit sim Soon Welf VII. und em Chlooster Stäigade, won er gründet het (Daarstellig us em 16. Joorhundert)

1151 het dr Nöwöö vom Köönig, dr Friedrich III. vo Schwoobe, wo spööter as Barbarossa Kaiser worde isch, zwüschen em Konrad und em Welf vermiddlet und dä het druf s bedütende Riichslääche Mertinge bechoo.

Noch em Dood vom Konrad, im Februar 1152, het dr Welf VI. d Kandidatur vo däm sim Nöwöö Friedrich vo Schwoobe understützt. Dä isch denn am 4. Merz 1152 z Frankfurt zum nöije Köönig gweelt worde. Dä het em denn am Hofdaag im Oktober 1152 s Herzogtum Spoleto z Italie, d Markgroofschaft Tuszie (die hütigi Toskana) und anderi italiänischi Güeter zum Lääche gee.

DR Welf isch eso zum Herr vom grösste Däil vo Middelitalie worde, het aber sini Bsitz im Schwoobeland nid vernoochlässigt.

1167 isch im Welf si äinzige Soon, dr Welf VII., z Italie an dr Malaria gstorbe. Dr Welf het druf ufghöört, sich um sini Bsitz z kümmere. Er het sini italiänische Bsitzige em Kaiser Friedrich verchauft. Mit em Gäld het er sini nöije Liideschafte finanziert: d Dichtkunst, d Gschichtsschriibig und dr Bau vo Chille. In dere Zit isch d Historia Welforum entstande, die ersti middelalterligi Chronik, wo usschliesslig dr Gschicht vom ene Aadelsgschlächt gwidmet gsi isch.

Zwüsche Pfingste 1175 und Herbst 1176 isch s zum ene Erbverdrag zwüschen em Welf VI. und em Heinrich em Löi cho, aber dr Heinrich het sim Unggle s Gäld, wo din stipuliert gsi isch, nid uszaalt. Druf het dr Friedrich 1178 im Welf sini Bsitz nördlig vo de Alpe abkauft und si denn im Welf as kaiserligi Lääche überloo. 1191 isch dr Welf gstorbe und in dr Chille St. Johannes Baptist im Chlooster Stäigade, won er gstifdet het, begraabe worde.

Dänkmol[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im Fuggergarde unden am Schwizerbärg z Memminge stoot sit 2010 e Riterstandbild vom Welf VI., wo dr Helmut Ackermann 2003 gmacht hete.

Bilder[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Kwelle[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Quellen zur Geschichte der Welfen und die Chronik Burchards von Ursberg. Uusegee und übersetzt vom Matthias Becher, Florian Hartmann und Alheydis Plassmann. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1997, ISBN 978-3-534-07564-5.

Litratuur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Karin Feldmann: Herzog Welf VI. und sein Sohn. Das Ende des süddeutschen Welfenhauses (mit Regesten). Diss. Phil. Tübinge 1971
  • Rainer Jehl (Hrsg.): Welf VI. Wissenschaftliches Kolloquium zum 800. Todesjahr vom 5. bis 8. Oktober 1991 im Schwäbischen Bildungszentrum Irsee Thorbecke, Sigmaringe 1995, ISBN 3-7995-4173-X.
  • Paul Zimmermann: Welf VI. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 41, Duncker & Humblot, Leipzig 1896, S. 671–676.

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Welf VI. – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. K. M. Setton/M. W. Baldwin (Hrsg.): A History of the Crusades. The first hundred years. University of Wisconsin Press, Madison 1969, S. 507.