Zum Inhalt springen

Versenkig vo dr Lusitania

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
E zytgenössischi Zeichnig vo dr torpedierte Lusitania mit em Leck

D RMS Lusitania isch en für die damaligi Ziit hochmoderne englische Passagierdampfer gsii. Im Mai 1915, während em Erschte Weltchrieg, isch sii vom ene düütsche U-Boot vor dr irische Küschte torpediert und versenkt worde. Über 1200 zivili Passagiere händ debii s Läbe verlore.

S Problem isch gsii, dass die Düütsche gwüsst händ, dass ihri Gegner, d Entente-Mächt, glegentlich uuf zivile Schiff Waffe und Munition gschmugglet händ. Sii händ deshalb nach Erklärig vom uniigschränkte U-Boot-Chrieg d Passagiere vo solche Schiff über d Press gwarnt, dass sii es Risiko iigönd. Allerdings isch bii dr Warnig an d Lusitania-Passagier nit d Red devo gsii, dass solchi Schiff au ohni Vorwarnig dörfed beschosse werde und de Passagier dodermit kei Glegeheit gee wird, s Schiff vor dr Versenkig z verloh. Bii chliinere Handelsschiff und sogar Lazarett-Schiff händs die Düütsche aber au bereits vorher teils so gmacht. Das isch zwar nit uusdrücklich mit Paragraph vom Völkerrecht verbote gsii, vom Gwohnheitsrecht aber scho. So het z. B. d Haager Landchriegsordnig verbote ghaa, gege wehrlosi Zivilpersone vorzgah.

S Problem vom düütsche U-Boot isch im Fall Lusitania im Unterschied zu chliinere Schiff gsii, dass es, falls es gwartet hätt, bis alli über 1000 Persone vo Bord sind, lengschtens siinersiits hätti chönne vom ne gegnerische Chriegsschiff versenkt werde. Dr Kapitän Walter Schwieger het also zwei Möglichkeite ghaa, zum siis eigene Lebe z schone: verschone oder ohni Vorwarnig torpediere. Do er vom Marine-Kommando uusdrücklichi Erlaubnis ghaa het, ohne Vorwarnig z torpediere, het er denn au ohni Zögere die Variante gwählt.

D Lusitania-Bsatzig isch vo dr britische Admiralität vor eme U-Boot in dr Nähi gwarnt worde. Sii het an sich d Chance ghaa, mit ihrer hohe Gschwindigkeit eme ne damalige Torpedo z entfliehe. Dr Kapitän het aber dr Empfehlig, en Zickzackkurs z schtüüre, nit befolgt und isch einfach schnell gfahre. Deshalb isch er als Überlebende nachher au no vor Gricht zoge worde.

Für d USA, wo ebefalls über 100 Passagier an Bord ghaa het, isch die Versenkig 1917 eine von de Gründ gsii, in de Chrieg gege Düütschland iiztrete.

D. Ramsay: The Lusitania - Saga & Myth, 2015

 Commons: Versenkig vo dr Lusitania – Sammlig vo Multimediadateie