Völuspa

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Illustration us erä schwedische Übersetzig vo dr Völuspa us em 19. Johrhundert: D Völva duet prophezeie.

D Völuspá isch s Afangsgedicht vo dr Eltere Edda und ihre Hauptdeil. Dr Name Völuspá bedüted 'Vorussage vo dr Sehere'. Si isch in dr schbootgermanische Ziit, öbbe ums Johr Duusig entschdande und mündlig wiitergä worde. Dr Teggscht isch im 13. Johrhundert zimli feschtgleit gsi, won ä Deil vo de Draditione, wo sich s Wärk druf schdützt, scho nüme gläbt hai.[1]

Form und Inhalt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Völuspá isch ä Rahmegschicht. D Sehere Völva verzellt d Gschicht vo dr Wält und de Götter und beschriibt au d Zuekumft und s Ändi vo dr hütige Wält, d Ragnarök.[2]

D Gschicht foht a wie d Völva vo dä „Söhn vo Heimdallr“, dä Mensche, verlangt, ass si ruehig siige und dr Odin frogt, öb si söll die alti Gschicht verzelle und ass si sich an d Riise chönn erinnere wo sä ufzooge haige. Si foht aa mit dr Schöpfigsgschicht, wie am Afang vo dr Ziit alles leer gsi isch, bis d Söhn vom Burr, em Vater vom Odin, d Ärde uus em Wasser glüpft hai. Den hai d Ase Ornig im Kosmos gmacht, hai d Sunne, dr Mond und d Schdärne an ihri Blätz do und so si Dag und Nacht entschdande. Denn hai im erschte goldige Ziitalter d Ase Wärkzüg gmacht und Tämpel baut. Wo aber drei Riisefraue vo Jötunheimar cho si, isch s goldige Ziitalter am Ändi gsi. D Ase hai denn Zwärge gmacht, under dene si sie schderkschde dr Mótsognir und dr Durinn gsi.

(Vo do a chunnt im Teggscht ä langi Liischte vo Zwärge, welere mä Dvergatal sait, dr Katalog vo de Zwärge, wo fascht ä Zähtel vom ganze Gedicht uusmacht. Die Liischte wird mänggisch usglo hützudag.)

Noch dr Erschaffig vo de Zwärge si dr erscht Ma und die erschti Frau erschaffe worde. Denn beschriibt d Völva dr Wältbaum, dr Yggdrasill, und wiso s zum erschde Chrieg cho isch zwüsche de Ase und de Wane, än anderi Grubbe vo Götter, wo dr Njord, dr Vater vo de Vane, dr Freyr, und d Freyja drzueghört hai.

D Völva denn sait im Odin, ass si ä baar vo siine Gheimnis kenni, wien er siis Aug gä haig für zum Wüsse z übercho. Denn verzellt si d Gschicht vom Balder, wo dr schönscht und beliebtischt vo alle Götter gsi isch, und wien er umcho isch wäge dr Hinderlischt vom Loki. Noch däm het si dr Undergang vom Himmel und vo dr Ärde vorusgsait, wie Füür alles verbrennt und Wasser alles loot lo versuffe, wie d Götter ihre Schiggsäl, de Ragnarök, underligge, ass si müesse kämpfe und ass vili von enä wurde umcho, under ihne au dr Odin sälber, aber au wie schliesslig a neui Wält wird erschdoh, wo dr Balder wider wird läbe und alles z wachse mache.

Fuessnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Paul Acker, Revising Oral Theory: Formulaic Composition in Old English and Old Icelandic Verse, Routledge 1998, ISBN 0-8153-3102-9, S.100
  2. dtv-Lexikon, Deutscher Taschenbuch Verlag, München 1970, Band 19, S.269