Uli Schad
Dialäkt: Baseldütsch |
Dr Uli Schad († 14. Juli 1653 z Baasel) isch en Aafüerer vo de Baaselbieter Buure im Schwizer Buurechrieg vo 1653 gsi.
Si Lääbe und Dood
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Uli Schad isch woorschinlig z Ooberdorf uf d Wält choo. Vo Bruef isch er Wääber gsi und er isch mit ere Witwe us em bärnische Bipperamt verhürootet gsi. Vo 1649 isch er Grichtssässe am Gricht Waldeburg gsi, 1652 isch er Mitgliid vom Ooberdorfer Banngricht worde.
D Baaselbieter häi, wie anderi Underdaane in dr Äidgenosseschaft au, under dr Willkür vo dr Obrikäit glitte und under hooche Stüüre. Dr Schad isch e baar Mol Verdrätter vo sinere Gmäind und vom Amt Waldeburg bi Volksversammlige gsi und bi Verhandlige mit dr Obrikäit. Er isch Abgordnete vo dr Baasler Landschaft an de Landsgmäinde z Sumiswald und z Huttwil gsi und het en Aaschluss an Buurebund befürwortet. Er het zämme mit em Obmaa vom Bund d Posizione vo de Underdaane in de Verhandlige mit iire Obrikäite, wo in dr Middi vom Mai 1653 überall stattgfunde häi, koordiniert, het aber d Herrschaft nit grundsetzlig abgleent.
D Buure häi Bärn und Luzärn belaageret und die häi e Friidensverdrag mit ene abgschlosse. Wo sich d Buure häi afo zruggzie, het d Daagsatzig en Armee gschiggt und d Buure am 3. Juni 1653 bi Wooleschwil gschlaage. D Obrikäite häi hert duuregriffe und d Aafüerer vo de Buure bestrooft. Dr Isaak Bowe, wo zämme mit em Schad dr Hauptaafüerer vo de Baaselbieter gsi isch, isch gflüchdet, dr Schad aber isch festgnoo worde. Mä het en verhöört und gfolteret, bis dass er e Gständnis abgläit het.
Siibe Baaselbieter si zum Dood verurdäilt worde, säggs von ene het mä uf em Kopfabheini köpft, dr Uli Schad aber isch zum schändligere Dood vom Hänke verurdäilt worde und am 14. Juli 1653 uf em Galgehüügel ghänkt worde.
Kwelle
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Niklaus Landolt: Schad, Uli. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.