Zum Inhalt springen

Sischdemtheorii

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

D Sischdemtheorii isch ä inderdisziblinärs Erkenndnismodell, wo Sischdem dezue raziäge dud, um underschiedlich komplexi Phänomene z'bschriibe un z'ergläre. S'Analisiere vun Strukture un Funkzione soll Vorhersooge iwwers Verhalte vum Sischdem ermegliche.

D'Begriffe vun de Sischdemtheorii sin in underschiedlichi Wisseschafte ogwendet worre, zum Biischpiel in die Informatik, de Elektrotechnik, de Pädagogik, de Chemii, de Biologii, de Logik, de Mathematik, de Soziologii, de Ethnologii un de Philosophii. Somit isch d'Sischdemtheorii kei eigeschdändig Disziplin, sundern ä heterogener Roome fir än interdiszplinärer Diskurs, wo de Begriff Sischdem ols Grundkonzept fihre dud. Wägge dem gits au nit ei Sischdemtheorii, sundern viili underschidlichi Sischdemdefinizione un -konzepte, wo monchmol sogar mitenonder konkurriere due.

De Begriff Allgmeini Sischdemtheorii geht uff de Biolog Ludwig von Bertalanffy zrick. Ihm sinni Arbeite bilde zemme mit de Kybernetik (Norbert Wiener, William Ross Ashby) un de Informazionstheorii d'Grundlage vun sellem Wisseschaftsoosatz. Weitere wichtigi Theorie schdamme vum Humberto Maturana un vum Francisco Varela (Autopoiesis), vum Stuart Kauffman (Selbschdorganisazion), vum Bronislaw Malinowski un vum Alfred Radcliffe-Brown (Funkzionalismus), vum Talcott Parsons (Sischdemfunkzionalismus) un vum Niklas Luhmann (soziologischi Sischdemtheorii).

Wichdigi Schdrömunge

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D'Sischdemtheorii beruht uff unobhängig vunenonder endwickelde Osätz, wo schbäder synthetisiert un erweiderd worre sin. De Ludwig von Bertalanffy het als erschder de Begriff "Sischdemtheorii" iigfiehrt. In sinnere Theorie gehts um d'"organisch Komplexidäd", wo de dynamische Ussdausch mit de Umwelt bschriibe soll. Onderi Iiflüss sin vun de Kybernetik kumme.