Silvia Dorn
D Silvia Dorn-Mühlebach (* 10. Novämber 1947 z Brugg) isch e Schwyzer Entomoloogi. Bis zue ire Emeritierig 2013 isch si em Departemänt fir Agraar- un Lääbesmittelwisseschafte am Departemänt Umwältsischteemwisseschafte vu dr ETH Züri voorgstande. Ire Hauptfoorschigsbiet sin Insäkte-Bflanze-Interakzioone, vor allem as Grundlaag fir e noohaltig Wiirtschafte vu Agraar-Ekosischteem.
Lääbe[ändere | Quälltäxt bearbeite]
D Silvia Dorn isch z Brugg uf d Wält chuu un mit zwai Gschwischtrig z Würlinge ufgwagse, wu si au uf d Primaarschuel gangen isch. D Dorn isch, as eerschts Maidl us em Doorf, uf d Mittelschuel an di Alt Kantonsschuel Aarau gange. No dr Scbhuel het si an dr ETH Züri Biology studiert. S Stuudium het si finanziert dur Unterriichte an Schuele. Anne 1971 het si an dr ETH mit em Diploom fir Natuurwisseschafte mit Uuszaichnig abgschlosse un au s Diploom firs Heecher Leeramt gmacht.
An dr ETH het si in Phytomedizin bim Heinz Kern mit dr Dissertazioon Zur Rolle von Isomarticin, einem Toxin von Fusarium Martii var. pisi in der Pathogenese der Stengel- und Wurzelfäule an Erbsen bromewiert.[1][2]
Noch em Dokteraat het si bi dr Bflanzeschutzfiirma Dr. R. Maag AG, wu hite zue dr Syngenta gheert, gschafft un deert d Laitig vun ere entomoloogische Foorschigsgruppe ibernuu. Si het deert an eme neie, umwältfryndlige Insäktewugs-Regulator fir integrierti Sischtem gforscht un an dr Implemäntierig gschafft. In dr Joor 1975/1976 het si im Rame vun eme Poschtdokteraat an dr Columbia University z New York gschafft. Anne 1978 het si d Verantwoortig fir di agraarbioloogisch Foorschig Entomology vu Maag ibernuu. Mit Fenoxycarb het si ne Bflanzeschutzmittel entwicklet, wu 1985 zuegloo un bis 2015 au z Dytschland yygsetzt wooren isch. In dr Schwyz sich no lenger in Gwägshyyswer bruucht woore, hite isch s nimi zuegloo. In andere EU-Staate isch s no bis 2021 im Freiland zuegloo gsii.
Anne 1992 het si d Silvia Dorn um di oordeli Brofässuur fir aagwändti Entomology an dr ETH bewoorbe. Si het die Stell as eerscht vierti Brofässeri an dr ETH un di eerscht iiberhaupt im Departemänt fir Agraar- un Lääbesmittelwisseschafte iiberchuu.[3]
An dr ETH het si iber Insäkte-Bflanze-Interakzioone as Grundlaag fir e noohaltigi Landwiirtschaft gfoorscht, au in Entwickligsländer. Ihiri Stuudie indr Insäktenekology hän zaigt, wie si Schaad- un Nutzinsäkte, z. B. Bestaiber, in Agraar-Ekosischteem beweege, un wie mer e innovatiive Bflanzeschutz mit natyyrlige Ressource as Baasis cha mache.
Si isch em Departemänt fir Agraar- un Lääbesmittelwisseschafte voorgstande un isch Stuudiediräkteri fir boodi Stuudiegäng vu 2002 bis 2004 gsii. Syt ire Emeritierig am Departemänt fir Umwältsischteemwisseschafte anne 2013 het si an internazioaale Foorschigsprojäkt wytergschafft un setzt si als fuurt yygsetzt fir d Feerderig vu Fraue in dr Wisseschaft.
D Silvia Dorn isch ghyroote un het zwee Siin.
Schrifte[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Zur Rolle von Isomarticin, einem Toxin von Fusarium Martii var. pisi in der Pathogenese der Stengel- und Wurzelfäule an Erbsen. In: Phytopathologische Zeitschrift. 81, 1974, S. 193-239 (Diss. Nr. 5240 Naturwiss. ETH Zürich 1974)
Mitgliidschafte[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Grindigs- un Voorstandsmitgliid vum ETH Brofässernefoorum
- Voorstandsmitgliid vu dr Schwyzerische Gsellschaft fir Phytomedizin, Bresidänti vu 1997 bis 2000
- Voorstandsmitgliid vum Zäntrum fir Internazionaali Landwiirtschaft
- Roots-Mitgliid vu dr Europäische Entomology-Kungräss un dr Internazionaale Entomology-Kungräss
- Co-Voorsitzeri vum Internazionaale Fierigs-Gipfeldräffe in Entomolgy (2016).
Uusglääseni Batänt[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Patent US4191773: Insecticidal compositions. Veröffentlicht am 24. April 1990, Anmelder: R. Maag AG, Erfinder: Silvia Dorn.
- Patent US4919935: Synergistic insecticidal composition. Veröffentlicht am 4. März 1980, Anmelder: Hoffmann-La Roche Inc., Erfinder: Silvia Dorn.
Eerige[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- 2003 Goldmedaille am VII. Symposium fir Vorraatsschutz
- 2004 Fellow Entomological Society of America
- 2006 Fellow Royal Entomological Society of London
- 2009 Bryys vum Schwyzer Foorum fir Internazionaali Agraarfoorschig
- 2010 Fellow International Society for Horticultural Science
- 2014 Doron-Bryys[4]
- 2017 Eeredokterwiird fir Wisseschaft vu dr Newcastle University
- 2018 Distinguished Scientist Award vu dr Entomoloogische Gsellschaft vu Amerika (ESA)[5]
Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Profiil vu dr Silvia Dorn uf dr Websyte vu dr ETH Züri
- Publikazioone vu un iiber d Silvia Dorn im Kateloog Helveticat vu dr Schwyzerische Nazionaalbiblioteek
- Silvia Dorn-Mühlebach: Systembezogene Schädlingsbekämpfung. Einführungsvorlesung. Videoportaal vu dr ETH Züri, 2. Februar 1993.
- Silvia Dorn: Natur und Agrikultur. Abschiedsvorlesung. Videoportaal vu dr ETH Züri, 25. März 2013.
- d Silvia Dorn uf unil.ch
- Publikazioonslischt vu dr Silvia Dorn uf researchgate.net
Fueßnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- ↑ Ich meine, jede Frau ist als Original geboren und niemand befiehlt uns, als Kopie zu sterben. In: Wege in die Wissenschaft. Professorinnen an der ETH Zürich. Zürich, September 1997.
- ↑ Silvia Dorn: Professorin für angewandte Entomologie. In: Ziiri-Zytig. 2. Juli 1992, S. 49.
- ↑ Die ersten Professorinnen an der ETH Zürich. Abgruefen am 15. Mai 2021.
- ↑ Schweizerischen Stiftung für den Doron Preis. Abgruefen am 15. Mai 2021.
- ↑ «Distinguished Scientist Award» für Silvia Dorn, ETH Zürich, 11. Septämber 2018