Bàsilika vu Sheshan

D’ Bàsilika vu Sheshan

Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

D’ Bàsilika vu Sheshan, offiziäll s’ Nàzionààlhailigtumm un Bàsilika vun Unsra Liawa Fràui vu Sheshan (Mandarin: 佘山進教之佑聖母大殿; Pinyin: Sheshan Jinjiao zhī yòu shèngmǔ Dadian), àui àls Bàsilikà Mària, Hìlf vu da Chrìschta bekànnt, ìsch a bediitenda reemisch-kàthoolischa Kìrìch ìm Bìschtumm Schanghai ìn Kiina. Ìm Hailigtumm wìrd d’ seeliga Jungfràui Mària unter’m Tìtel „Mària, Hìlf vu da Chrìschta“ àls Pàtroona vereehrt. D’ Bàsilika befìndet sìch àn dr wäschtliga Schpìtza vum Sheshan-Hììgel —dàs lììgt ìm wäschtliga Schtàdtbezirk Shongjiang vum Groossràuim Schanghai, äbba 35 Kilomääter àwaag vum Schtàdtzäntrum.

Gschìcht

Uff’m Sheshan-Hììgel ìsch ànna 1866 a äärschta Kìrìch bàuia worra. Vorhar hann d’ Jesüita wahrem Taiping-Uffschtànd a Grundschtìckla-n-àm süüdliga Hàng vum Hììgel kàuift ghàà. Uff’m Grundschtìckla-n-ìsch sallamols a buddhìschta Kloschter gsìì, wo àbgrìssa worra-n-ìsch. Naawa dr Kìrìch hann sa a klainer Woohnràuim fìr d’ Missionààra so wia-n-a Kàpall bàuia. Àn dr Schpìtza vum Hììgel hann sa a klainer Vorhiisla mìt’ra Schtàtüüta vu dr Müattergottes ärrìchtet –àn dara Schtälla-n-ìsch sallamols a Hàlla gsìì, wo maa dr Maitreya verehrt hàt.

Wahrend da Unrüahja z’ Tianjin ìm Jüüni 1870 sìnn mehrera Kìrcha ìn Brànd gsätzt worra. D’ Jesüita hann àn dr Schtàtüüta vu dr Müattergottes gebatta. Fìr d’ Schtàtüüta schìtza hann sa a Kìrìch wälla bàuia. Dia Kìrìch ìsch zwai Joohra schpeeter fartiggschtällt worra. S’ äärschta Gotteshüüs ìsch ìn dr Form vun’ra Kriitz bàuia worra. ’S hàt Elemanta vu dr kineesischa un wääschtliga-n-Àrkitäcktüür ghàà. Vor àn dr Tììra hàt maa-n-a Werànda mìt zeeh Süüla-n-ààglajt, un vor àn dr Kìrìch hàt maa-n-àcht Schtainleewa gschtällt. Ànna 1894 hàt maa mehrera Naawagebäijer züagfiagt. Drunter sìnn a Kàpall uff hàlwer Heecha vum Hììgel so wia-n-a Schrain zem Hailigschta Harz, züa dr Jungfràui Mària un zem Hailiga Josef gsìì. Uff’m Waag züa dr Kìrìch ìsch a Kriizwaag mìt 14 Schtàzioona iigrìchta worra.

Ànna 1925 hàt maa ämpfunda, àss d’ Kìrìch züa klain un weenig ziart gsìì-n-ìsch —naamlig sìnn àndra Kìrcha z’ Schanghai vììl greesser un scheener gsìì. Àlso hàt maa sìe àbgrìssa un wììder uffbàuia. Dr portügììsischa Priaschter hàt a scheen Gebäi wälla, àlso hàt s’ Projakt zeeh Joohra düürt. Iigwäjt worra-n-ìsch d’ näija Kìrìch ìm Joohr 1935. Schuu-n-ìm Joohr 1942 hàt dr Pàpscht Pius XII. ìn dr Kìrìch dr Tìtel vun’ra Basilica minor gaa. Ànna 1946 hàt dr Hailiga Schtüahl d’ Schtàtüüta vun Unsra Liawa Fràui vu Zose àn dr Schpìtza vum Turm kreent.

Wahrend dr Kültüürrevoluzioon ìsch d’ Bàsilika schwar bschaadigt worra. Zärschteert worra sìnn d’ Glààsfanschter vu dr Kìrìch, Schnìtzaräija àm Kriizwaag, d’ Schtàtüüta-n-uff’m Glockaturm un verschììdena àndra ikonogràfischa Wark. Ìn da Joohra 1950 ìsch dr Bischoof vu Schanghai, dr Ignatius Kung Pin-Mei, verhàftet un fìr mehr àls 30 Joohra iigschpärrt worra. D’ kineesischa Regiarung hàt d’ Bàsilika unt’r d’ Kontrolla vu dr Kàthoolisch-Pàtriotischa Verainigung gschtällt. D’ Bischääf vu dara Verainigung sìnn vum Vàtikààn nìt àànärkännt worra. Noh-n-em And vu dr Kültüürrevoluzioon ànna 1976 sìnn d’ Schààda noh z’ noh repàriart worra. D’ Schtàtüüra-n-ìsch z’äärscht mìt’ma aifàcha-n-Iisakriiz ärsätzt worra, bis àss a Ersàtzschtàtüüta-n-ìm Joohr 2000 uffgsätzt worra-n-ìsch.

Àm 24. Mai 2008 hàt dr Pàpscht Benedikt XVI. bekànnt gaa, àss’r a bsunder Gebat àn Unsra Liawa Fràui vu Sheshan gschrììwa hàt.

Bschriiwung vum Gebäi

s’ Ìnnera vu dr Bàsilika

D’ Grundform vu dr Kìrìch bìldet a làtiinisch Kriiz. S’ Kìrchaschìff ìsch 56 Määter làng, 25 Määter brait un 16,5 Määter hooch. Ìn dr Kìrìch ìsch Plàtz fìr 3.000 Bsüacher. Dr Àltàr àm äschtliga-n-And ìsch üss Màrmoor mìt Guld- un Jaad-Elemanta. S’ Üssera vu dr Kìrìch ìsch vor àllem üss Grànit gmàcht. A Tail vum Dàch ìsch ìm kineesischa Schtiil mìt Plattla bedäckt, wo fàrwig glàsiart sìnn.

Dr Glockenturm schteht àm süüdäschtliga-n-Äcka. Ar ìsch 38 Määter hooch. Àn dr Schpìtza vum Glockaturm schteht a 4,8 Määter groossa Bronza-Müattergottes mìt Kìnd („Unsra Fràui vu Zose“). D’ 14 Schtàzioona vum Kriizwaag lììga ìn da Kurwa vum Kialschlanglawaag, wo bis züa dr Kìrìch schtaigt. Uff dr mìttlera Eewana schtehn uff’ma offena Plàtz zwai Kàppala —aina zem Harz Jesu un d’ àndra züa dr Jungfràui Mària.

Wàllfàhrt

Ànna 1847 hàt dr Pàpscht Pius IX. ärkläärt, àss d’ Glàuiwiga, wo-n-ìm Mai (em Màriamoneet) züa dr Bàsilika düen pìlgra, a vollkumma-n-Àblàss wurda bikumma. Sitterhar kumma Pìlger üss gànz Kiina ìn dam Moneet, bsunders àm Fascht Mària, Hìlf vum Chrìschtatumm àm 24. Mai.

Lìteràtüür

• 佘山教堂. In: 中国大百科全书. Verlààg vu dr Groossa Kineesischa Enzüklopädii (chinesisch, zgbk.com). 
• Thomas Coomans: Notre-Dame de Sheshan à Shanghai, basilique des jésuites français en Chine. In: Bulletin monumental. Band 176, Nr. 2, 2018, ISBN 978-2-901837-72-5, S. 129–156 (französisch). 

Weblìnks

 Commons: Bàsilika vu Sheshan – Album mit Multimediadateie

• Yydrag zue Basilica of Our Lady Help of Christians uf gcatholic.org (englisch)

Ainzelnoohwiisa

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Sheshan-Basilika“ vu de hochdütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.