Sexuell überdragbari Chrankheite
Sexuell überdragbari Chrankheite, uf Dütsch au ängl. STD (sexually transmitted diseases) oder STI (sexually transmitted infections), si die Chrankheite, wo dur e Gschlächtsverchehr chönne überdrait wärde. Ihri Verursacher chönne Bakterie, Virene, Bilz, Protozoe und Arthropode si.
Gschlächtschrankheite im ängere Sinn oder latiinisch Venerea, in dr Diermedizin Decksüüchene, sait mä dene sexuell überdragbare Chrankheite, won en Arzt vo Gsetz us de Behörde muess mälde.
Bim Mensch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Die „klassische Gschlächtschrankheite“ (Syphilis, Gonorrhoe, Ulcus molle und Lymphogranuloma venereum) hai bis vor Churzem nume no weenig Bedütig gha, wil si sälte worde si dank dr Behandlig mit Antibiotika. Neuerdings chömme si aber wider uf.
Aber immer no wichdiger si momentan d HIV-Infektion und AIDS, Hepatitis B, Herpes genitalis, Infektione mit Chlamidie und Trichomonade, dr Filzluusbefall, und d Infektion mit bestimmte (so genannte „high risk“) HP-Vire, wo verantwortlig si drfür, ass e Gebärmueterhalschräbs sichj entwigglet. Die Chrankheite si zum Deil au sehr vil schwerer z behandle as die „klassische“ Gschlächtschrankheite.
Übersicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- deilwiis us:[1]
Prävention und Therapii
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Au wenn mä sich Müeh git und immer vorsichdig isch, cha s ein doch verwütsche. Es isch e Grundrisiko, vo jedem Mensch, wo sexuell aktiv isch, muess uf sich neh. D Verbreitig vo sexuell überdragbare Chrankheite cha aber mit chliinstem Ufwand stark iigschränkt wärde und das eifach do drdur, ass mä immer Kondom brucht. D Hepatitis-B-Impfig sänkt nit nume s Risiko von ere Infektion mit Hepatitis B sondern au wie schwer mä chrank wird, wemm mä doch infiziert wird. Die Ständigi Impfkommission (STIKO) empfiilt dorum d Hepatitis-B-Impfig für Chinder und Jugendligi.
D Behandlig vom e Hufe vo dene Chrankheite isch dank dr Iifüehrig vo Antibiotika stark verbesseret worde. Allerdings müesse die konsequänt vo beide Partner aagwändet wärde. Anderi Chrankheite chönne nid therapiert wärde, aber hüfig git s Behandlige, wo d Läbenserwartig stark verbessere.
Bi Dier
[ändere | Quälltäxt bearbeite]As Decksüüche wärde aagluegt:
- bi Ross
- Aasteckendi Gebärmueterentzündig (Contagious Equine Metritis, CEM; Taylorella equigenitalis)
- Beschälsüüchi (Dourine; Trypanosoma equiperdum)
- Blööterliusschlaag (Equines Herpesvirus 3)
- bi Rinder
- Infektiösi Pustulösi Vulvovaginitis (Bovines Herpesvirus 1)
- Brucellose (Brucella abortus)
- Enzootischer Campylobacter-Abort („Vibrionesüüchi“; Campylobacter fetus ssp. venerealis)
- Trichomonadesüüchi (Tritrichomonas foetus)
- bi Schoof und Geisse
- Brucellose (Brucella melitensis)
- bi Söi
- Brucellose (Brucella suis)
- bi Fäldhaase
- Brucellose (Brucella suis)
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Sexuell_übertragbare_Erkrankung“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Deckseuche“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
Fuessnote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Peter Fritsch: „Dermatologie und Venerologie“, Springer Verlag, 2. Auflage 2004, ISBN 3-540-00332-0