Zum Inhalt springen

Rezeptor

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Schematischi Daarstellig vo Stääbli und Zapfe in dr Netzhut

As Rezeptor (vo latiinisch recipere 'ufnee, empfoo') oder au Sensor wird in dr Füsiologii e spezialisierti Zälle bezäichnet, wo bestimmti chemischi oder füsikalischi Räiz us dr Umgääbig vom ene Körper oder us sim Innere in e Form überfüert (transduziert), wo nöironal vergliichbar isch.

Rezeptore si Sinnzälle. Si spiile bim ene Lääbewääse nit nume e Funkzioon, wo dere vom ene Sensor in dr Technik äänelet, und überfüere Räiz in elektrischi Signal, wo zum Hirni witer gläitet wärde, wie zum Bischbil Liecht, wo uf d Netzhut im Aug fallt. Sondern die Signal und wie si gänderet wärde, wärde im ene Lääbewääse mit ere bsundrige Kwalidäät erläbt. Vilmol hängt s vo spezifische molekulare Strukture ab, für wie Sinnzälle für bestimmti Räizkwalidääte empfänglig si. Die Strukture wärde in dr Biochemii au as Rezeptor bezäichnet.

E Sinnzälle isch s erste Gliid vo de Sinn. Hüfig isch si uf spezielli Räiz usgläit, wo dr Form und dr Sterki nooch adekwat si, und wandlet Räiz, wenn si oberhalb von ere gwüsse Räizschwelle si, proporzional zu sinere Sterki in e Rezeptorpotenzial (Generatorpotenzial) um. Im ene afferänte Nöiron wärde die Generatorpotenzial abbildet und wenn si hööcher si as s jewiilige Schwellepotenzial, lööse si Akzionspotenzial us, wo an s Zentralnärvesüsteem (ZNS) witergläitet wärde.

So wärde zum Bischbil in dr Netzhut vom Aug Liechträiz in Signal umgwandlet, die wärde an afferänti Nöirone witergee und gönge über e Seenärv an Regione vom Hirni, wo die Räiz as Helligkäitsunderschiid vergliiche. Vo dört wärde d Signal an Kärn vom Hypothalamus witergläitet und für d Sünchronisazioon vom Daag-Nacht-Rhüthmus brucht; si wärde zu Areal vom wisuelle Cortex projiziert dört as e Seeiidruck interpretiert.

  • Christopher D. Moyes, Patricia M. Schulte: Tierphysiologie, Pearson Studium, 2010. ISBN 978-3868941241.
  • Roger Eckert, Raimund Apfelbach: Tierphysiologie, 4. Uflaag, Thieme, Stuttgart 2002, ISBN 978-3136640043.