S Breedigerkloster z Baasel

´

Usschnitt us dr Stadtaasicht vo Basel vom Matthäus Meriaa em Eltere, 1642. S Dominikanerkloster (25) isch rächts dusse vor dr innere Stadtmuure und em Petersgraabe, in dr Middi vom Usschnitt. D Breedigerkiirche isch gegen e Rhii zue.

Dialäkt: Baseldütsch

S Breedigerkloster z Baasel isch e Dominikanerkloster im Norde vo dr Stadt Baasel gsi, wo noch dr Reformazioon ufghoobe worde isch.

Gschicht

S Breedigerkloster isch 1233 vor dr Stadtmuure näben em Santihannsdoor gründet worde isch. Es het s Grundstügg vom domoolige Basler Bischof Heinrich vo Thun überchoo. Die erste Brüeder si vo Stroossburg choo und häi 1236 e behälfsmäässigi Kiirche lo baue, wo denn bis 1255 usbaut worde isch. Scho 1261 het mä sä lo erwitere. Dr Beriich vom Chor isch in s Langhuus verschoobe und mit eme Lettner abdäilt worde. Vom 14. Joorhundert aa, wo Baasel sini üsseri Stadtmuure baut het, isch s Kloster in dr Stadt dinne gsi.

D Obserwanzbeweegig

Im 15. Joorhundert isch s Kloster zum ene Zentrum vo dr Obserwanzbeweegig under em Johannes Meyer worde, und die het sich vo do usbräitet. Allerhand strängi Reegle si iigfüert worde, so häi d Brüeder an de liturgische Fiire müesse mitmache, sust het s e Stroof gee. D Beweegig het au Äigedumsfrooge greeglet, d Garderoobe vo de Mönch, d Arbet dusse vo dr Klausur und wie Komflikt under de Brüeder sölle glööst wärde. Au s persöönlige Armuetsgebot isch hoochghalte worde. Mit dene Reforme häi d Baasler Dominikaner ghofft, ass s Bäte inniger wurd und Schrifte über e Christus mee studiert wurde. D Seelsorg het witer e wichdigi Rolle gspiilt, au wil si im Kloster vil Gäld iibrocht het. D Dominikanermüstik vom 14. Joorhundert, s isch gwundrig, het uf die Entwigglig käi Iifluss ghaa. D Obserwanzbeweegig isch gege s Ändi vom 15. Joorhundert in e Kriise choo: d Disziplin isch immer lugger worde, und d Brüeder häi wäge dogmatische Frooge afo händle.

Materiell aber het sich s Kloster au in dere Zit vo dr Kiirchekriise witerentwigglet. 1487 isch e nöiji Orgle iibaut worde, und vo 1503 bis 1515 isch d Kiirche renowiert worde.

D Reformazioon und d Ufheebig vom Kloster

In dr Usenandersetzig zwüsche de Konserwative und de Nöjerer het s Kloster sich no 1527 gege Reforme usgsproche, aber d Usenandersetzig mit de Reformierte isch verloore gsi. 1529 het der Root d Kiirchegräät in Beschlaag gnoo und noch dr Schliessig vom Kloster isch si Vermööge in die reformierte Kiirche- und Schuelfond gange. S Kloster isch denn bis 1668 vom ene äigene Schaffner bewirtschafdet worde und vo 1691 si alli ehemoolige Klöster zämme vom e Directorium verwaltet worde. Z Baasel si ehemooligi Mönch und Nonne nid us iire Klöster gheit worde, sondern häi dört chönne witerlääbe, bis si gstorbe sin. 1532 isch im ene Däil vom Kloster e Schuel under em Naame Sapienzhuus iigrichdet worde. Aber scho vier Joor druf het mä s müesse ins ehemoolige Augustinerkloster züügle, wil zwäi franzöösischi Studänte entfüert worde si. 1692 het mä us em Klostergaarde e «Doktergaarde» gmacht. Denn si d Geböid as Salz- und Obstlaager brucht worde, e Zitlang isch e Kasärne din gsi, e Milidäärspiddal und e Gfängnis.

Dr berüemti Baasler Dootedanz isch sid öbbe 1440 uf dr Friidhoofmuure vom Kloster gmoolt gsi, bis die am Aafang vom 19. Joorhundert abbroche worde isch.

Hüte

Vom Kloster isch hüte no d Kiirche übrig, wo vo dr christkatholische Gmäinschaft brucht wird. Uf em rästlige Gebiet vom Kloster stoot s Baasler Uniwersidäätsspiddaal.

Kwelle

• Alfred Ehrensperger: Der Gottesdienst in Stadt und Landschaft Basel im 16. und 17. Jahrhundert, Theologischer Verlag Zürich, 2010 , S. 41f.

Fuessnoote

47.5616666666677.5855555555556