Muammar al-Gaddafi

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dr Muammar al-Gaddafi bim Gipfeldräffe vu dr Afrikanischen Union 2009

Dr Muammar Abu Minyar al-Gaddafi oder Mu’ammar Abu Minyar al-Qaddhafi (arabisch معمر القذافي‎ Muʿammar al-Qaddhāfī, DMG Muʿammar al-Qaḏḏāfī audio/?; * 7. Juni 1942 z Yūḥannām bi Surt (au Sirte, Sirt oder Syrte); offiziäll * 19. Juni 1942 z Surt, Italiänisch-Libye[1], † 20. Oktober 2011 z Surt) isch e libysche Bolitiker gsi.

Uufstiig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Noch eme Militärbutsch vum 1. Septämber 1969 isch er bis 1979 Staatsoberhaupt vu Libye gsii. As Revolutionsfierer un ehmolige Generalsekretär vum Allgmaine Volkskongress het er vu 1979 bis 2011 d Bolitik vu Libye bstimmt.

Är isch dr Herrscher, wu am lengschte regiert het syt Libyen e Brovinz im Osmanische Ryych woren isch.[2] Dr Gaddafi het in däre Zyt fir sich un syy Familie ne Vermege vu rund 60 Milliarde Dollar aaghyflet.[3] Anne 2008 isch er vu iber 200 afrikanische Chenig un draditionälle Stammesherrscher zum King of Kings (Chenig vu dr Chenig) vu Afrika uusgruefe wore.[4]

Abstiig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im Februar 2011 isch s zue landeswyten Ufstände z Libye chuu. Am Änd vum Monet het dr Gaddafi d Kontroll iber wyti Dail vum libysche Oschte an Rebälle verlore.[5] Im März hän noch ere UN-Resolution di Verainigte Staate, Kanada, Frankrych, Großbritannie un andri Staate mit Luftaagriff uf Libye aagfange mit em Ziil, e Flugverbotszone durezsetze. Ab em 27. Juni 2011 isch dr Gaddafi as muetmaßlige Chriegsverbrächer un wäge Verbräche gege d Mänschligkait wältwyt mit Haftbefähl gsuecht worde.[6] Noch em 22. Augschte 2011 hät er as abgsetzt golte un isch vu dr neie Regierig bolizeilig gsuecht worde.
Am 20. Oktober 2011 isch de Gaddafi vo de Rebelle gfunde, festgno und tötet worde. Die gnaue Todesumständ sind witerhin nöd ganz klar und werded undersuecht.[7]

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Renate Poßarnig: Gaddafi. Enfant terrible der Weltpolitik. Hoffmann und Campe, Hamburg 1983, ISBN 3-455-08696-9.
  • Harry Gregory: Gaddafi. Aus dem Amerikanischen von Albert Knierim. Mit einem Postcriptum von Karl Ossiek. Bastei Lübbe Verlag, Bergisch Gladbach 1987, ISBN 3-404-61103-9.
  • Angelo Del Boca: Gheddafi. Una sfida dal deserto. Editori Laterza, 1998, ISBN 88-420-5462-3.[8]
  • Hassan Sadek: Gaddafi. Diederichs, 2005, ISBN 3-7205-2645-3.
  • Annick Cojean: Niemand hört mein Schreien: Gefangen im Palast Gaddafis. Aus dem Französischen von Claudia Puls und Waltraud Schwarze, Aufbau-Verlag, Berlin 2013, ISBN 978-3-351-02766-7. (Original: Les Proies: dans le harem de Kadhafi, Éditions Grasset, Paris 2012, ISBN 978-2-246-79880-4.)

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Muammar al-Gaddafi – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Spiegel Online: Gaddafis Familiengeschichte, 15. Februar 2008
  2. Charles Féraud, “Annales Tripolitaines”.
  3. Gaddafi's Dutch millions Archivlink (Memento vom 27. Februar 2011 im Internet Archive) Radio Netherlands Worldwide
  4. Gaddafi: Africa's 'king of kings' uf BBC online, 29. August 2008
  5. Chaos spreads across Libya in New York Times, 23. Februar 2011
  6. General Anzeiger, 28. Juni 2011
  7. Ermittler sieht Hinweise auf Kriegsverbrechen Artikel uf Süddeutsche.de vom 16. Dezember 2011
  8. Buchbesprechung der Biografie (Memento vom 25. Mai 2012 im Internet Archive) auf libriblog.com von 2011 (italienisch), abgerufen am 12. Oktober 2011.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Muammar_al-Gaddafi“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.