Zum Inhalt springen

Magusanus

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

De Magusanus (Macusanus) isch de Name vomene römerzittliche Gott gsii, wo i de Provinz Germania inferior vereert woren isch. Offesichtlich isch er vo Kelte und Germane agruefe wore.

De Name Magusanus chunnt uf öppe zee römerzittliche Inschrifte us em 2. und 3. Joorhundert vor, denn no uf vier Armring und zwoo Münze vom gallische Chaiser Postumus (260-269). Die maiste Fund stammet us Nidergermanie, je an Stai chunnt us Rom, de Provinz Dacia und vom Hadrianswall z England. Er werd mitem römische Götterheld Hercules gliichgsetzt und wie de mitere Chüüle und emene Loiefell abbildet. En Inschrift vo Geldern nennt en zäme mit de Göttin Haeva[1]. De Name vo dere cha zu ahd. hîwa »Gattin« gstellt werde.

I de Forschig ischs umstritte, öb de Hercules Magusanus jetz e keltische oder e germanische Gott gsii isch. Well aber die maiste Dedikante e germanische Name träget, dörft er gmäss de Interpretatio Romana e früeni Form vom germanische Donnergott Donar gsii sii. E Dütig vom Name usem Germanische chnüpft as Verb *maganan- »möge, chöne« aa, aso etwa germ. *Maguznaz »Mächtige«, wobii aber d Namesbildig nöd klar isch. Aifacher loot er sich sproochlich as Gallisch *Magusanos »de vom Feld« (zu magos »Feld«) erchlääre. Denn chönnt de Name au vomene Ortsname abglaitet sii, möglicherwiis vo Noviomagus »Noifeld« (hüt: Nijmegen), wo de Hoptort vo de germanische Bataver gsii isch.

  1. CIL XIII, 08705