Lischta vu sehr groossa Schtarna

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Ìn dara Lischta waara d’ greeschta Schtarna-n-uffg’lischtet, womm’r hìtt kännt. Sa sìnn nooh ìhrem Radiüs sortiart. Dr Radiüs ìsch doo àls Verhaltniss zem Sunnaradiüs ààgaa.

D’ Radia, wo doo ààgaa sìnn, sìnn numma Schätzwarta mìt tailwiis groossa Schwànkunga. Bii da Doppelschtarnsüschteema sìnn d’ Radia mànckmol ìn ìhra Ainzelschtarna-n-uffg’leest ààgaa, ìn àndra Fall àls Ainzelobjakt uffg’fiahrt. Dia Lischta-n-ìsch àlso numma-n-a Ànhàltspunkt un kää exàkta Ràngfolga.

Vergliich Alnitak – Sunna
Vergleich Wega – Sunna
Vergliich Rigel – Sunna
Vergliich vu da roota Riasa ìm Westerlund-1-Schtarnhuufa
Vergliich Sunna – VY Canis Majoris. (fìr d’ Sunna sah, müasch s’ Bìld ìn voller Greessa-n-ààzaiga.)
Schtarn Sunnaradia R☉ (Sunna=1) Ààmärkung Gàlàxii
WOH G64 1540[1][2][3][4] ’s ìsch meegligerwiis dr greeschta Schtarn, womm’r kännt.[1] Groossa Magellanscha Wulka
Westerlund 1 W26 (Westerlund 1 BKS AS) 1530 bis 1580[5] ’s ìsch ainer vu viar roota-n-Ìwwerriasa ìm Schtarnhuufa Westerlund 1. Mìlchschtrooss
RSGC1-F02 1499[6]–1.549[7] Riasaschtarn ìm RSGC1-Schtarnhüüfa. Mìlchschtrooss
LGGS J013414.27+303417.7 1479[8] Dreiecksnebel
WOH S170 1461[9] Groossa Magellanscha Wulka
RSGC1-F01 1435[6]–1.551[7] a Riasaschtarn ìm RSGC1-Schtarnhüüfa. Mìlchschtrooss
RSGC1-F04 1422[10] Mìlchschtrooss
VY Canis Majoris 1420[11] a rooter Riasaschtarn ìn dr Mìlchschtrooss. Mìlchschtrooss
KY Cygni 1420[1] Mìlchschtrooss
CM Velorum 1416[2] Mìlchschtrooss
AH Scorpii 1411[12] a rooter Riasaschtarn ìn dr Mìlchschtrooss. Mìlchschtrooss
W60 B90 (WOH S284) 1390[13] Groossa Magellanscha Wulka
WOH S281 1376[14] a Riasaschtarn ìn dr groossa Magellanscha Wulka. Groossa Magellanscha Wulka
HV 888 (WOH S140) 1374[9] a Riasaschtarn ìn dr groossa Magellanscha Wulka. A äältra Kwalla hàt a Radiüs vu 1.353 R☉ ààgaa.[15] Groossa Magellanscha Wulka
IRAS 05280-6910 1367[16] a Riasaschtarn ìn dr groossa Magellanscha Wulka. Groossa Magellanscha Wulka
S Persei 1364[17] Mìlchschtrooss
IRAS 04509-6922 1360[18]
VX Sagitarii 1356[4] Mìlchschtrooss
SMC 18136 1310[19] a Riasaschtarn ìn dr klaina Magellanscha Wulka. Klaina Magellanscha Wulka
V774 Sagittarii 1310[20]
WOH S279 1298[14]
SW Cephei 1298[20]
RW Cygni 1273[20]
SP77 46-44 (WOH S341) 1258[15]
Westerlund 1-237 1245[7] ainer vu viar roota-n-Ìwwerriasa ìm Schtarnhüüfa Westerlund 1. Mìlchschtrooss
HV 2255 (WOH S97) 1235[14]
SMC 5092 1220[19] a Riasaschtarn ìn dr klaina Magellanscha Wulka. Klaina Magellanscha Wulka
SP77 31-18 (WOH S72) 1211[14]
IRC-10414 1200[21]
LMC 175464 1200[19] a Riasaschtarn ìn dr groossa Magellanscha Wulka. Groossa Magellanscha Wulka
LMC 135720 1200[19] a Riasaschtarn ìn dr groossa Magellanscha Wulka. Groossa Magellanscha Wulka
SMC 69886 1190[19] a Riasaschtarn ìn dr klaina Magellanscha Wulka. Klaina Magellanscha Wulka
HD 90587 1181[20]
RSGC1-F03 1168[6] bis 1326[7] a Riasaschtarn ìm RSGC1-Schtarnhüüfa. Mìlchschtrooss
EV Carinae 1168[15]
LMC 119219 1150[19] a Riasaschtarn ìn dr groossa Magellanscha Wulka. Groossa Magellanscha Wulka
WOH S264 1149[14]
V602 Carinae 1142[20]
MY Cephei 1135[22] nìt z’ verwacklsa mìt My Cephei (Grànààtschtarn). Mìlchschtrooss
HV 2561 1133[14] a Riasaschtarn ìn dr groossa Magellanscha Wulka.
J004035.08+404522.3 1130 bis 1230[23] a Riasaschtarn ìn dr Andromeda-Gàlàxii
LMC 17338 1122[14] Groossa Magellanscha Wulka
VX Sagittarii 1120 bis 1550[24] Mìlchschtrooss
LMC 141430 1110[19] a Riasaschtarn ìn dr groossa Magellanscha Wulka. Groossa Magellanscha Wulka
IRAS 04516-6902 1100[18]
LMC 175746 1100[19] Groossa Magellanscha Wulka
ST Cephei 1100[20]
RSGC1-F08 1088[7] bis 1146[6] a Riasaschtarn ìm RSGC1-Schtarnhüüfa. Mìlchschtrooss
HV 11423 1086[14]
HV 2084 1084[14]
LMC 174714 1080[19] Groossa Magellanscha Wulka
LMC 68125 1080[19] Groossa Magellanscha Wulka
SMC 49478 1080[19] Klaina Magellanscha Wulka
SMC 20133 1080[19] Klaina Magellanscha Wulka
Trumpler 27-1 1073[25] Mìlchschtrooss
SMC 8930 1070[19] Klaina Magellanscha Wulka
V366 Andromedae 1067[20]
HR 5171 Aa 1066[20] bis 1315[26] Mìlchschtrooss
PZ Cassiopeiae 1062[25] Mìlchschtrooss
SMC 25879 1060[19] Klaina Magellanscha Wulka
IM Cassiopeiae 1059[20]
LMC 136042 1051[14] Groossa Magellanscha Wulka
VV Cephei A 1050[27] Mìlchschtrooss
LMC 142202 1050[19] Groossa Magellanscha Wulka
LMC 146126 1050[19] Groossa Magellanscha Wulka
RSGC1-F05 1047[7]–1.177[6] a Riasaschtarn ìm RSGC1-Schtarnhüüfa. Mìlchschtrooss
SMC 10889 1046[14]
LMC 67982 1040[19] Groossa Magellanscha Wulka
SU Persei 1039[20]
HV 11262 1030[14]
SMC 83593 1019[14] Klaina Magellanscha Wulka
AS Cephei 1018[20]
WOH S74 1014[14]
W Persei 1011[7]
LMC 143877 1.010[19] Groossa Magellanscha Wulka
KW Sagittarii 1009[12] Mìlchschtrooss
HD 167861 1007[20]
RSGC1-F12 1005[7] a Riasaschtarn ìm RSGC1-Schtarnhüüfa. Mìlchschtrooss
BU Sagittarii 1005[20]
wìchtiga Schtarna mìt’ma Radiüs unter 1000 R☉
Grànààtschtarn 972[28] a rooter Superriasa ìm Schtarnbìld Kepheus. Mìlchschtrooss
Westerlund 1-20 858–965 ainer vu viar roota-n-Ìwwerriasa ìm Schtarnhüüfa Westerlund 1. Mìlchschtrooss
UY Scuti 755[25]–941[20] a rooter Superriasa ìm Schtarnbìld Schìld. Mìlchschtrooss
Beteigeuze 697[20]–887[29] a rooter Riasa ìm Schtarnbìld Orion. Mìlchschtrooss
Antares 680[30]–707[20] a rooter Riasa ìm Schtarnbìld Skorpion. Mìlchschtrooss
Westerlund 1-75 668–772 ainer vu viar roota-n-Ìwwerriasa ìm Schtarnhüüa Westerlund 1. Mìlchschtrooss
Sunna 1 Mìlchschtrooss
d’ relàtiiwa Greessa vu da Plàneeta vum Sunnasüschteem un a pààr bekànnta Schtarna nooh-n-em Wìssaschtànd vu 2008. VY Canis Majoris ìsch doo noch greesser àls VV Cephei.
1. Merkur < Mars < Venus < Ard
2. Ard < Neptun < Uranus < Saturn < Jupiter
3. Jupiter < Wolf 359 < Sunna < Sirius
4. Sirius < Pollux < Arktur < Aldebaran
5. Aldebaran < Rigel < Antares < Beteigeuze
6. Beteigeuze < Grànààtschtarn < VV Cephei A < VY Canis Majoris (< Stephenson 2-18)

Lüag àui[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Weblìnks[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Greessavergliicha zwìscha Schtarna – Sammlig vo Multimediadateie

Ainzelnoohwiisa[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Emily M. Levesque, Philip Massey, Bertrand Plez, Knut A. G. Olsen: THE PHYSICAL PROPERTIES OF THE RED SUPERGIANT WOH G64: THE LARGEST STAR KNOWN? In: The Astronomical Journal. Band 137, Nr. 6, 1. Juni 2009, ISSN 0004-6256, S. 4744–4752, doi:10.1088/0004-6256/137/6/4744.
  2. ↑ 2,0 2,1 S. de Wit, A.Z. Bonanos, F. Tramper, M. Yang, G. Maravelias, K. Boutsia, N. Britavskiy, E. Zapartas: Properties of luminous red supergiant stars in the Magellanic Clouds. In: Astronomy & Astrophysics. Band 669, Januar 2023, ISSN 0004-6361, S. A86, doi:10.1051/0004-6361/202243394.
  3. ↑ Emily M Levesque: Physical Properties of Red Supergiants. In: Astrophysics of Red Supergiants. IOP Publishing, 2017, ISBN 978-0-7503-1329-2, S. 3–1–3–13, doi:10.1088/978-0-7503-1329-2ch3.
  4. ↑ 4,0 4,1 Emma R. Beasor, Nathan Smith: The Extreme Scarcity of Dust-enshrouded Red Supergiants: Consequences for Producing Stripped Stars via Winds. In: The Astrophysical Journal. Band 933, Nr. 1, 1. Juli 2022, ISSN 0004-637X, S. 41, doi:10.3847/1538-4357/ac6dcf.
  5. ↑ Nicholas J. Wright, Roger Wesson, Janet E. Drew, Geert Barentsen, Michael J. Barlow: The Ionized Nebula surrounding the Red Supergiant W26 in Westerlund 1. In: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. Band 437, Nr. 1, 2014, ISSN 1745-3925, S. L1–L5, doi:10.1093/mnrasl/slt127, arxiv:1309.4086.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Ben Davies, Don F. Figer, Casey J. Law, Rolf-Peter Kudritzki, Francisco Najarro: The cool supergiant population of the massive young star cluster RSGC1. In: The Astrophysical Journal. Band 676, Nr. 2, 2008, ISSN 0004-637X, S. 1016–1028, doi:10.1086/527350, arxiv:0711.4757.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 Thomas K. T. Fok, Jun-ichi Nakashima, Bosco H. K. Yung, Chih-Hao Hsia, Shuji Deguchi: Maser Observations of Westerlund 1 and Comprehensive Considerations on Maser Properties of Red Supergiants Associated with Massive Clusters. In: The Astrophysical Journal. Band 760, Nr. 1, 2012, ISSN 0004-637X, S. 65, doi:10.1088/0004-637X/760/1/65, arxiv:1209.6427.
  8. ↑ Emily M. Levesque, Philip Massey, Bertrand Plez, Knut A. G. Olsen: The Physical Properties of the Red Supergiant WOH G64: The Largest Star Known? In: The Astronomical Journal. Band 137, Nr. 6, 2009, ISSN 0004-6256, S. 4744–4752, doi:10.1088/0004-6256/137/6/4744, arxiv:0903.2260.
  9. ↑ 9,0 9,1 Philip Massey, Kathryn F. Neugent, Sylvia Ekström, Cyril Georgy, Georges Meynet: The Time-averaged Mass-loss Rates of Red Supergiants as Revealed by Their Luminosity Functions in M31 and M33. In: The Astrophysical Journal. Band 942, Nr. 2, 1. Januar 2023, ISSN 0004-637X, S. 69, doi:10.3847/1538-4357/aca665.
  10. ↑ Exploring the Mass Loss Histories of the Red Supergiants. In: The Astronomical Journal. 160, Nr. 3, August 2020
  11. ↑ M. Wittkowski, P. H. Hauschildt, B. Arroyo Torres, J. M. Marcaide: Fundamental properties and atmospheric structure of the red supergiant VY CMa based on VLTI/AMBER spectro-interferometry. In: Astronomy & Astrophysics. Band 540, 2012, ISSN 0004-6361, S. L12, doi:10.1051/0004-6361/201219126, arxiv:1203.5194.
  12. ↑ 12,0 12,1 B. Arroyo-Torres, M. Wittkowski, J. M. Marcaide, P. H. Hauschildt: The atmospheric structure and fundamental parameters of the red supergiants AH Sco, UY Sct and KW Sgr. In: Astronomy & Astrophysics. Band 554, Juni 2013, ISSN 0004-6361, S. A76, doi:10.1051/0004-6361/201220920, arxiv:1305.6179.
  13. ↑ S. de Wit, A.Z. Bonanos, F. Tramper, M. Yang, G. Maravelias, K. Boutsia, N. Britavskiy, E. Zapartas: Properties of luminous red supergiant stars in the Magellanic Clouds. In: Astronomy & Astrophysics. Band 669, Januar 2023, ISSN 0004-6361, S. A86, doi:10.1051/0004-6361/202243394.
  14. ↑ 14,00 14,01 14,02 14,03 14,04 14,05 14,06 14,07 14,08 14,09 14,10 14,11 14,12 14,13 Martin A. T. Groenewegen, Greg C. Sloan: Luminosities and mass-loss rates of Local Group AGB stars and Red Supergiants. In: Astronomy & Astrophysics. Band 609, 2018, ISSN 0004-6361, S. A114, doi:10.1051/0004-6361/201731089, arxiv:1711.07803.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Jacco Th van Loon, Maria-Rosa L. Cioni, Albert A. Zijlstra, Cecile Loup: An empirical formula for the mass-loss rates of dust-enshrouded red supergiants and oxygen-rich Asymptotic Giant Branch stars. In: Astronomy & Astrophysics. Band 438, Nr. 1, 2005, ISSN 0004-6361, S. 273–289, doi:10.1051/0004-6361:20042555, arxiv:astro-ph/0504379.
  16. ↑ Steven R. Goldman, Jacco Th. van Loon, Albert A. Zijlstra, James A. Green, Peter R. Wood, Ambra Nanni, Hiroshi Imai, Patricia A. Whitelock, Mikako Matsuura, Martin A. T. Groenewegen, José F. Gómez: The wind speeds, dust content, and mass-loss rates of evolved AGB and RSG stars at varying metallicity. In: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Band 465, Nr. 1, 11. Februar 2017, ISSN 0035-8711, S. 403–433, doi:10.1093/mnras/stw2708.
  17. ↑ Ryan P. Norris: Seeing Stars Like Never Before: A Long-term Interferometric Imaging Survey of Red Supergiants. Georgia State University. 2019.
  18. ↑ 18,0 18,1 Jonathan R. Marshall, Jacco Th van Loon, Mikako Matsuura, Peter R. Wood, Albert A. Zijlstra: The AGB superwind speed at low metallicity. In: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Band 355, Nr. 4, Dezember 2004, S. 1348–1360, doi:10.1111/j.1365-2966.2004.08417.x, arxiv:astro-ph/0410120.
  19. ↑ 19,00 19,01 19,02 19,03 19,04 19,05 19,06 19,07 19,08 19,09 19,10 19,11 19,12 19,13 19,14 19,15 19,16 19,17 Emily M. Levesque, Philip Massey, K. A. G. Olsen, Bertrand Plez, George Meynet: The Effective Temperatures and Physical Properties of Magellanic Cloud Red Supergiants: The Effects of Metallicity. In: The Astrophysical Journal. Band 645, Nr. 2, 10. Juli 2006, ISSN 0004-637X, S. 1102–1117, doi:10.1086/504417, arxiv:astro-ph/0603596.
  20. ↑ 20,00 20,01 20,02 20,03 20,04 20,05 20,06 20,07 20,08 20,09 20,10 20,11 20,12 20,13 20,14 20,15 P. Cruzalèbes, R. G. Petrov, S. Robbe-Dubois, J. Varga, L. Burtscher: A catalogue of stellar diameters and fluxes for mid-infrared interferometry. In: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Band 490, Nr. 3, 11. Dezember 2019, ISSN 0035-8711, S. 3158–3176, doi:10.1093/mnras/stz2803, arxiv:1910.00542.
  21. ↑ V. V. Gvaramadze, K. M. Menten, A. Y. Kniazev, N. Langer, J. Mackey: IRC-10414: a bow-shock-producing red supergiant star. In: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Band 437, Nr. 1, 1. Januar 2014, ISSN 0035-8711, S. 843–856, doi:10.1093/mnras/stt1943, arxiv:1310.2245.
  22. ↑
  23. ↑ Philip Massey, David R. Silva, Emily M. Levesque, Bertrand Plez, Knut A. G. Olsen: Red Supergiants in the Andromeda Galaxy (M31). In: The Astrophysical Journal. Band 703, Nr. 1, 20. September 2009, ISSN 0004-637X, S. 420–440, doi:10.1088/0004-637X/703/1/420, arxiv:0907.3767.
  24. ↑ Shuangjing Xu, Bo Zhang, Mark J. Reid, Karl M. Menten, Xingwu Zheng: The Parallax of the Red Hypergiant VX Sgr with Accurate Tropospheric Delay Calibration. In: The Astrophysical Journal. Band 859, Nr. 1, 17. Mai 2018, ISSN 1538-4357, S. 14, doi:10.3847/1538-4357/aabba6, arxiv:1804.00894.
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 Maria Messineo, Anthony G. A. Brown: A catalog of known Galactic K-M stars of class I, candidate RSGs, in Gaia DR2. In: The Astronomical Journal. Band 158, Nr. 1, 18. Juni 2019, ISSN 1538-3881, S. 20, doi:10.3847/1538-3881/ab1cbd, arxiv:1905.03744.
  26. ↑ O. Chesneau, A. Meilland, E. Chapellier, F. Millour, A. M. Van Genderen: The yellow hypergiant HR 5171 A: Resolving a massive interacting binary in the common envelope phase. In: Astronomy & Astrophysics. Band 563, März 2014, ISSN 0004-6361, S. A71, doi:10.1051/0004-6361/201322421, arxiv:1401.2628.
  27. ↑
  28. ↑ M. Montargès, W. Homan, D. Keller, N. Clementel, S. Shetye: NOEMA maps the CO $J = 2-1$ environment of the red supergiant $\mu$ Cep. In: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Band 485, Nr. 2, 11. Mai 2019, ISSN 0035-8711, S. 2417–2430, doi:10.1093/mnras/stz397, arxiv:1903.07129.
  29. ↑ Michelle M. Dolan, Grant J. Mathews, Doan Duc Lam, Nguyen Quynh Lan, Gregory J. Herczeg: Evolutionary tracks for Betelgeuse. In: The Astrophysical Journal. Band 819, Nr. 1, 23. Februar 2016, ISSN 1538-4357, S. 7, doi:10.3847/0004-637X/819/1/7, arxiv:1406.3143.
  30. ↑ Keiichi Ohnaka, Karl-Heinz Hofmann, Dieter Schertl, Gerd Weigelt, Carlo Baffa: High spectral resolution imaging of the dynamical atmosphere of the red supergiant Antares in the CO first overtone lines with VLTI/AMBER. In: Astronomy & Astrophysics. Band 555, Juli 2013, ISSN 0004-6361, S. A24, doi:10.1051/0004-6361/201321063, arxiv:1304.4800.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Liste_sehr_großer_Sterne“ vu de hochdütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.
Vun "https://als.wikipedia.org/w/index.php?title=Liste_sehr_großer_Sterne&oldid=1050167"