Zum Inhalt springen

Landdag vu dr Republik Bade

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Landdag vu dr Republik Bade
Landesflagge Landeswappe
Flagge Landeswappe
Basisdate
Sitz: Charlsrue
Wahlsyschtem: Verhältniswahl mit zuenige Lischte
Aazahl vu dr Stimme: 1
Rächeverfahre: Hare-Niemeyer-Verfahre
Aazahl vu dr Wahlchrais: 4
Wahlbrächtigti: 1.168.379 (1919) bis 1.633.170 (1933)
Legislaturperiod: 4 Johr
Erschti Sitzig: 20. Februar 1919
Dialäkt: Undermarkgreflerisch

Dr Landdag vu dr Republik Bade isch e historisch Barlemänt un isch vu 1919 bis 1933 d Legislative vu dr Republik Bade in dr Weimarer Republik gsii. Dää demokratisch legitimiert Badisch Landdag isch in dr Dradizion vu dr Badische Ständeversammlig vum Großherzogtum Bade gstande.

Rächtsgrundlag un Ufböu

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Noch em Abschnitt IV vu dr Verfassig[1] vu dr Republik vum 21. März 1919 isch dr Landdag us ere vu Bevelkerigszahl un Wahlbedailigung abhängige Zahl vu Abgordnete bstande. Fir je 10.000 Wehler pro Bartei het die je ain Abgordnete iberchuu. D Abgordnete sin noch em Grundsatz vu dr Verhältniswahl fir vier Johr gwehlt wore. S Mindeschtalter fir s aktiv Wahlrächt sin 21 Johr gsii un fir s passiv Wahlrächt 25 Johr (§ 3).

D Ufgabe vum Landdag sin d Gsetzgeebig, d Iberwachig vu dr Staatsfierig un Verwaltig, d Wohrnähmig vum Budgeträcht, d Wahl/Abwahl vu dr Minischter un imfall d Minischteraachlag gsii.

Rächtsgrundlag fir d Wahl vum Landdag isch s Landeswahlgsetz vum 29. Juli 1920 gsii.

Mit em Gesetz über den Neuaufbau des Reichs vum 30. Jänner 1934 isch s Landesbarlemänt ufglest wore. Noch em Zweete Wältchrieg sin mit dr Ufdailig vu Dytschland in alliierti Besatzigszone d Länder Wirttebärg-Bade un Bade errichet wore. D Landdäg vu däne hän d Funktione vum Badische Landdag ibernuu.

Landdagswahl 1919

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Am 12. Jänner 1919 isch d Wahl zue dr verfassigsgeebende Landesversammlig gsii.

Landdagswahl 1919
Bartei Stimmaadail in % Sitz Veränderig (Sitz)
Badischi Zäntrumspartei 36,63  % 39 Sitz  
SPD 32,06 % 36 Sitz  
DDP 22,78 % 25 Sitz  
Chrischtligi Volksbartei z Bade 7,03  % 7 Sitz  

Stimme, wu zue dr 100 % fähle = Wahlvorschleg, wu nit Landdag verdrätte sin[2]

Landdagswahl 1921

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Am 30. Oktober 1921 isch d Wahl zum 1. Landdag gsii.

Landdagswahl 1921
Bartei Stimmaadail in % Sitz Veränderig (Sitz)
Badischi Zäntrumsbartei 37,87  % 34 Sitz – 5 Sitz
SPD 22,67 % 20 Sitze – 16 Sitze
DDP 8,46 % 7 Sitz – 18 Sitz
DNVP (Chrischtligi Volksbartei z Bade) 8,45 % 7 Sitz ± 0 Sitz
Badischer Landbund (Buurelischt) 8,31 % 7 Sitz + 7 Sitz
Dytschi liberali Volksbartei 6,04 % 5 Sitz + 5 Sitz
KPD 3,92 % 3 Sitz + 3 Sitz
USPD 3,02 % 2 Sitz + 2 Sitz
Wirtschaftligi Verainigung vum badische Mittelstand 1,27 % 1 Sitz + 1 Sitz

Stimme, wu zue dr 100 % fähle = Wahlvorschleg, wu nit Landdag verdrätte sin[3]

Landdagswahl 1925

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Am 25. Oktober 1925 isch d Wahl zum 2. Landdag gsii.

Landtagswahl 1925
Bartei Stimmaadail in % Sitz Veränderig (Sitz)
Badischi Zäntrumsbartei 36,81 % 28 Sitz – 6 Sitz
SPD 20,85 % 16 Sitz – 4 Sitz
Badische Rächtsblock (DNVP un Landbund) 12,18 % 9 Sitz – 5 Sitz
DVP 9,47 % 7 Sitz + 7 Sitz
DDP 8,66 % 6 Sitz – 1 Sitz
KPD 6,15 % 4 Sitz + 1 Sitz
Wirtschaftligi Verainigung vum badische Mittelstand 2,97 % 2 Sitz + 1 Sitz

Stimme, wu zue dr 100 % fähle = Wahlvorschleg, wu nit Landdag verdrätte sin[4]

Landdagswahl 1929

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Am 27. Oktober 1929 isch d Wahl zum 3. Landdag gsii.

Landtagswahl 1929
Bartei Stimmaadail in % Sitz Veränderig (Sitz)
Badischi Zäntrumsbartei 36,66 % 34 Sitz + 6 Sitz
SPD 20,07 % 18 Sitz + 2 Sitz
DVP 7,97 % 7 Sitz ± 0 Sitz
NSDAP 6,98 % 6 Sitz + 6 Sitz
DDP 6,69 % 6 Sitz ± 0 Sitz
KPD 5,91 % 5 Sitz + 1 Sitz
Ryychsbartei vum dytsche Mittelstand (Wirtschaftsbartei) 3,82 % 3 Sitz + 1 Sitz
Evangelische Volksdienscht (Landesverband Bade vum Chrischtlige Volksdienscht) 3,79 % 3 Sitz + 3 Sitz
Dytschnationali Volksbartei (Chrischtligi Volksbartei Bade) 3,66 % 3 Sitz nit darstellbar
Badischi Buurebartei 3,03 % 3 Sitz nit darstellbar

Stimme, wu zue dr 100 % fähle = Wahlvorschleg, wu nit Landdag verdrätte sin[5]

Ryychsdagswahl 1933

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Am 5. März 1933 isch d Wahl zum Ryychsdag gsii. Dr 4. Landdag isch noch em Vorläufigen Gesetz zur Gleichschaltung der Länder mit dem Reich analog zue däm Wahlergebnis nei bildet wore.

Ryychsdagswahl 1933
Bartei Stimmaadail in % Sitz Veränderig (Sitz)
NSDAP 45,36 % 30 Sitz + 24 Sitz
Badischi Zäntrumsbartei 25,35 % 17 Sitz – 17 Sitz
SPD 11,93 % 8 Sitz – 10 Sitz
KPD 9,75 % 6 Sitz + 1 Sitz
Kampffront Schwarz-Wyss-Rot 3,64 % 2 Sitz – 1 Sitz

Stimme, wu zue dr 100 % fähle = Wahlvorschleg, wu nit Landdag verdrätte sin[6]

  • Michael Braun: Der Badische Landtag 1918–1933. Handbuch der Geschichte des deutschen Parlamentarismus. Droste Verlag, Düsseldorf 2010, ISBN 978-3-7700-5294-3.
  1. Gesetz, die badische Verfassung betreffend (Memento vom 26. Mai 2011 im Internet Archive)
  2. StatLABaWü
  3. StatLABaWü
  4. StatLABaWü
  5. StatLABaWü
  6. StatLABaWü
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Landtag_der_Republik_Baden“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.