Diskussion:Internationales Phonetisches Alphabet
Bi de Konsonante hani mol all Phonem blau markiert wo im Schwizertütsche vorchömet. Söttis i andere alemannische Dialekt z.B. stimmhafts /b/ /d/ /z/ etc. gee, bitte ungeniert au markiere. --al-Qamar 18:21, 14. Mär. 2007 (CET)
- Griaß de Al-qamar. Isch a schene Seit, au zom Copy-Peischta. I han no zwai Laut markieret: Ich-Laut wia in Hochdeitsch "ich" (im Schwäbischa au aso) und de Glottis-Verschluss, der khot im Deitsche (au em Dialekt) immr vorrenem Vokal em Silba'alaut (zom Beispil da wonne grad des Abostroph gsetzt hab).
- Bisch sicher, dass des Zungespitza-r [r] em Dialekt vorkoht? I kenn dess no ausm bairischa. I han au denkt, dass [r] dess grollte r isch (Vibrant) (und dann vermutlich des ɹ da Approximant), wia au aufm englischa Wikipedia (wäret hier na beide vertauscht).:--Jocme 19:48, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Solly Jocme, freut mich, dass dich des Thema interessiert. Aber wie chunsch du druff dass es in de Alemannische Dialekt en Glottisschlag im Vokalaaluut het? So vil ich weiss, isch des nämli ebe grad einer vo de Unterschid zwüsche de Süddütsche mitsamt Schwiizer un Öschtriicher, un de Norddütsche. Ich sai sogar wenni Hochdütsch schwätz, [apfəl], un nit [ʔapfəl]. De Glottisschlag chunt im Alemannische so vil ich weiss numme ganz marginal vor. Zum Byspil wemmer mit "eh eh" verneint. Un wägem Zungespitze-r, natürli chunt des im Alemannische vor. Bsunders in de Schwiiz, aber au bstimmti Dialekt vum Schwööbische un au sunscht no. Doo wo ich zur Zit läb, chommi mir mit mym Zäpfli-r sogar zimli seltsam vor. Griess, --Chlämens 20:22, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Jo i bin mr gaz sicha da des em schwebischa vorkoht. I kanns no mit miah weglassa, z.b wenn i englisch schwetz hanne au de Glotisverschluss drin. I han mr au grad Online de aktuell Wetterbericht vo SF Meteo aguckt. Gaz deitlich hert mr da de Glottisverschluss am Satzanfang (Am ... oder Über ...). Du hesch abr isofern recht, dannes im Satz selber eher seltener wia im Hochdeitscha vorkoht ond mehr zammegschlonzt wird. --Jocme 17:37, 5. Mai 2010 (MESZ)
- Solly Jocme, freut mich, dass dich des Thema interessiert. Aber wie chunsch du druff dass es in de Alemannische Dialekt en Glottisschlag im Vokalaaluut het? So vil ich weiss, isch des nämli ebe grad einer vo de Unterschid zwüsche de Süddütsche mitsamt Schwiizer un Öschtriicher, un de Norddütsche. Ich sai sogar wenni Hochdütsch schwätz, [apfəl], un nit [ʔapfəl]. De Glottisschlag chunt im Alemannische so vil ich weiss numme ganz marginal vor. Zum Byspil wemmer mit "eh eh" verneint. Un wägem Zungespitze-r, natürli chunt des im Alemannische vor. Bsunders in de Schwiiz, aber au bstimmti Dialekt vum Schwööbische un au sunscht no. Doo wo ich zur Zit läb, chommi mir mit mym Zäpfli-r sogar zimli seltsam vor. Griess, --Chlämens 20:22, 4. Mai 2010 (MESZ)
Konsonante
[Quälltäxt bearbeite]Was isch de Unterschid zwüsche [b̥] un [p], [d̥] un [t] uew. (es sind doch beidi stimmlos un nit aspiriert)? Sin do nit ehner [p] (statt b̥) un [pʰ] (statt p) gmeint? --Strommops 18:52, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Die sin baidi stimmlos, aber d Artikulation isch andersch. [b̥]: Lenis, [p]: Fortis. Bi dr maischte alemannische Dialäkt isch d Stimmhaftigkait nit relevant, aber d Artikulationssterki. --Holder 19:11, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Da gelt öbrigens au bi e Frikativ. För alemannischi Tielekt werd do z.B. statt /f/ denn /v/ miteme Ringli drunder gschribe, för e stimmlose schwach artikulierts /f/. Da haisst, de Luut werd weniger starch artikuliert, ähnlich wie bimene stimmhafte Luut, aber ebe, si sind nöd stimmhaft. För nöd Muettersproochigi töönet die allerdings hüüffig wie /p/ /t/ etc. --al-Qamar 19:28, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Lol grad habbe miasahm diselb Frag bearbaitet ond na kommt da Strommops und Holder schneller, obwohl hiar scho sait 3 Jahr nermert me gschriba het --Jocme 19:48, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Was du ansprichsch isch ja dia Frog ob zwischa zwai Laut vo de Bedeitung unterschiida wird? I het bisher halt gmaint dammer im Schwäbischa grad bsonders vill [b] ond [d] hend. (I han dia Notation [b̥] und [d̥] no nit kennt)--Jocme 19:54, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Nei nei, mini Frog isch gsi, ob [p] un [b̥] unterschidligi Lut sin. E Wortpärli, wu sich durch die beide Lut unterscheidet, weiß i keins, abber stimmhafti un aspirierti stimmlosi Konsonante chönne (in minem Dialäkt zumindest) d'Bedütig verändere (Dorf/Torf, danke/tanke). --Strommops 20:22, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Hupe (vum Auto) un Hube (des wo öber uffem Chopf drait) isch eis. Wie immer je nooch Dialäkt verschide. Was gnau die "Sterchi" sy söll weiss mer übrigens gar nit so richtig. Sicher isch, dass /p t k/ usw lang sin (also de Mund lenger verschlosse wird), un /b̥ d̥ g̊/ churz sin. Die Unterscheidig /p - b/ usw wird übrigens in vilene Sprooche nit numme durch d Stimmhaftigkeit gmacht. Im Änglische sin /b d g/ eigetli numme zwüsche Vokal richtig stimmhaft. Am Wortaafang dergege isch für de Hörer als akustischs Signal vil wichtiger dass si nit behuucht sin, un am Wortänd spiilt d Lengi vum Vokal, wo devor chunt, für de Hörer e wichtigeri Roll. --Chlämens 20:33, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Nei nei, mini Frog isch gsi, ob [p] un [b̥] unterschidligi Lut sin. E Wortpärli, wu sich durch die beide Lut unterscheidet, weiß i keins, abber stimmhafti un aspirierti stimmlosi Konsonante chönne (in minem Dialäkt zumindest) d'Bedütig verändere (Dorf/Torf, danke/tanke). --Strommops 20:22, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Dini Biobachtig, Strommops, isch imene gwösse Punkt korrekt und mer redet do vo zwoo Sache. Wa Du mainsch, sind Phonem oder Minimaalpaar: Im Schrifttütsche hesch z.B. Dank vs. Tank, aso [daŋk] vs. [tʰaŋk], da haisst, d Phonem /d/ und /t(h)/ wered phonetisch as stimmhafte unbehuuchte Lenis bzw. behuuchte stimmlose Fortis realisiert. Im Alemanische degege (je noch Tielekt) z.B. dör vs. Tör (dör Tör döre goo), phonetisch [d̥] vs. [t]. S gliich phonemische Minipallpaar isch phonetisch aso vill enger binenand: baid sind stimmlos und nöd bihuucht. De Underschiid lit nu ide Stärchi vo de Artikulatioo. (Degege sind z.B. tanke vill mool und tanke vill Benziin luutlich identisch) Hüüffig chamer im Alemanische nödemol entschaide, öb jetz Lenis oder Fortis vorlige tuet. De Wilhelm Wiget schribt öber Toggeborger Lut öber d Labiale (as Biispil): "b entsteht dadurch, daß die leicht aufeinandergelegten Lippen von einem schwachen Exspirationsstrom gesprengt werden. Bei p sind die Lippen energischer geschlossen …". Asigi Minimaalpaar schinet aber im Alemaninsche (je noch Tielekt halt) wenig vorzlige, und dezue chömet no (im Toggeborger Tielekt) Gemminate: aso öppe Lade vs. Latte [lad̥ə] : [lat:ə] oder Hase vs. hasse [hasə] (oder [haz ̥ə]) vs. [has:ə] (i hasse Hase … no jo, nöd wörkli, nume so as linguistisches Biispil ;-). Au do isch im Tütsche de phonetisch Underschiid vo de phonemische Minimaalpaar vill grösser (nämli Langvokal + stimmhafti Lenis vs. Chorzvokal + stl. Fortis [la:d̥ən] : [latʰən] (Pl.) oder [ha:zə] vs. [hasə]]). Lenis bidütet, de Druck, wos bruucht um de Verschluss z löse isch schwächer as bim Fortis. Im Schwizertütsche hemmer kai stimmhafti Lut, usser /m, n, ng, l, r/ und ali Vokääl. Wies nördlich vom Rii isch, chani nöd säge. Im Schwööbische sind d Verhältnis sicher wider ganz andersch, do do e Lenierig schdadgfunde hed (z.B. Schduegerd) --al-Qamar 22:02, 4. Mai 2010 (MESZ)
- Ah danke, S'wird immr klarer :-). Was s Schwäbische agoht: Mir summet bei b und d gaz sicher net so stark wia de ehemalig Kanzler Kohl. Abr zu villna andre deitsche Sprecher hett i kain Unterschiid khert. S'kennt natiirlich so see dass au andre Deitsche denn Laut nit wirklich stimmhaft sprechet. Auf da deitscha Wikipedia isch [b̥] als d' stimmlose Version vom stimmhafte [b] ageah, was sich firr mich wia etwa "d'weiße Version vomma bunta Auto" lisst ;-) In aim binne mr abr sicher: stimmhafde s [z] geits nit. De sturgerter Link isch iibrigens Sturgert on ob Sturgert odr Stuegert hanne me au scho gfrogt, sgeit glaub baides--Jocme 18:06, 5. Mai 2010 (MESZ)
- Un sälbscht s stimmhaft s [z] git s in alemannische Dialäkt, nämli in bstimmte Südwalser Dialäkt ;-) (des Byschpel vum al-Qamar isch aber e hochdytsche Byschpel gsi: Hase vs. (ich) hasse). Do stellt sich derno sowiso d Frog, was des heiße soll "Blau markierti Konsonante sin im Alemannisch relevant". Solle do ali Konsonante blau markiert wäre, wu in alemannische Dialäkt as Phonem vorchemme? Des wäre derno aber no mee: s git au alemannischi Dialäkt mit ächte stimmhafte [b], [d], [g], [ʒ], s git sonigi mit [ɸ] un [β], s git sogar e alemannische Dialäkt mit eme [ð] as Phonem. --Holder 19:45, 5. Mai 2010 (MESZ)
- Ah danke, S'wird immr klarer :-). Was s Schwäbische agoht: Mir summet bei b und d gaz sicher net so stark wia de ehemalig Kanzler Kohl. Abr zu villna andre deitsche Sprecher hett i kain Unterschiid khert. S'kennt natiirlich so see dass au andre Deitsche denn Laut nit wirklich stimmhaft sprechet. Auf da deitscha Wikipedia isch [b̥] als d' stimmlose Version vom stimmhafte [b] ageah, was sich firr mich wia etwa "d'weiße Version vomma bunta Auto" lisst ;-) In aim binne mr abr sicher: stimmhafde s [z] geits nit. De sturgerter Link isch iibrigens Sturgert on ob Sturgert odr Stuegert hanne me au scho gfrogt, sgeit glaub baides--Jocme 18:06, 5. Mai 2010 (MESZ)
- Da mit de blau markierte Zaiche isch natürli nume en Anööcherig an Lutstand vo de maiste (?) alemannische Tielekt. S bräächt nöd vill [ð] as "typische" alemannische Lut zmarkiere, doner hal schlichtweg en Exotikum isch, wo jedem andere alemannische Sprecher sofort uufale tuet. Trotzdem mueni zuegee, as di blaui Markierig nöd unproblematisch isch. Allerdings stoot d Idee dehinder, em Leser z zaige, weli Lut im Alemannische ebe typisch und hüüffig sind. --al-Qamar 10:10, 6. Mai 2010 (MESZ)
- Wär's do nit besser, e eigeni Site uffzmache (Alemannischi Phonologii o. ä.) un s dört detaillierter (d. h. au mit Exote wie [ɸ] un [β]) z erchläre? In demm Artikel isch es jo ehner uugenau un chunnt mr drum nit so sinnvoll vor. --Strommops 21:24, 6. Mai 2010 (MESZ)
- Des fänd i au besser, ich bi nämli ender fir vollständigi Darstellige un nit fir e Uuswahl. --Holder 05:55, 7. Mai 2010 (MESZ)
- Jede gsund Ascht cha sich entwickle und noiji Zwigli mache! Da isch jo s Prinzip vo de Wikipedia :-) --al-Qamar 09:53, 7. Mai 2010 (MESZ)
- Des fänd i au besser, ich bi nämli ender fir vollständigi Darstellige un nit fir e Uuswahl. --Holder 05:55, 7. Mai 2010 (MESZ)
- Wär's do nit besser, e eigeni Site uffzmache (Alemannischi Phonologii o. ä.) un s dört detaillierter (d. h. au mit Exote wie [ɸ] un [β]) z erchläre? In demm Artikel isch es jo ehner uugenau un chunnt mr drum nit so sinnvoll vor. --Strommops 21:24, 6. Mai 2010 (MESZ)
Die phonologischi Unterscheidig /p t k/ vs /b d g/, wird phonetisch in de Sprooche verschide realisiert. Mer cha e weng vumene Kontinuum behuucht [pʰ] bis ganz stimmhafts [b] spreche. Typisch für d germanische Sprooche isch ebe, dass [b d g] nit vollständig stimmhaft sin, dass d Voice Onset Time also nit ganz suuber mit em Beginn vum Verschluss korreliert. Im Änglische un Norddütsche isch d phonetische Realisierig vo /p/ vs /b/ änder [- stimmhaft, +behuucht] vs [+ (nit-vollständig) stimmhaft, - behuucht]. Ich weiss uss eigner Erfahrig, dass änglischi Muettersproochler Problem hen z entscheide ob es jetz /p/ oder /b/ isch, wenn eis vo denne Merchmool wegfällt, wie im /p/ vo „spot“. Wäge däm findet mer d Begriff Fortis un Lenis mängmool au für andri germanischi Sprooche, wie s Änglisch. Einewäg isch es phonologisch e Unterscheidig zwüsche /p/ un /b/, au wenn /p/ vs /b/ traditionel mit stimmlos vs stimmhaft beschrybe wird. De Grund chönnt sy, dass vili Pioniere vo de Phonetik im französische Sproochruum tätig gsi sin, wo es tatsächlich so isch. E Unterscheidig [- stimmhaft, - behuucht] vs [+ (vollständig) stimmhaft] isch nämli typisch für d romanische Sprooche. Interessant wird es in Gegende mit Sproochkontakt, wie de Südwalserdialäkt. Wie es im Rhätoromanische isch weissi nit, wär aber emool interessant!
Des isch im Alemannische halt bsunders ussprägt, wyl do d Voice Onset Time überhaupt nie, bzw ersch mit em näggscht Vokal, aafangt (zwüsche Vokal chönnti mir denke, dass au d alemannische Obstruente e chly stimmhaft sin). Glychzitig sin d alemannische /p t k/ in dr Regel nit behuucht. Also sin d Begriff „stimmlos“ un „stimmhaft“ im Alemannische nit richtig für de phonologisch Kontrascht /p/ vs /b/, un mer sait stattdesse „Fortis und Lenis“, oder ebe „Stark und Schwach“. Des Merchmool wo mer bis jetz het chönne experimentel feschtstelle, isch /p/ = lang, un /b/ = churz. Dass d Artikulatore „energischer“ gschlosse sin, wird au vermuetet, des isch aber arg umstritte wenn au nit ganz ussgschlosse. In de Phonetikbibel vum Peter Ladefoged sin 4 Syte zue däm Thema, un er schrybt zum Schluss: "we would caution against making the assumption that phonological vocing differences are associated with articulatory strength differences in any particular case". Doo isch also no vil Bedarf für Forschig, un für Stüürgälder für d Phonetiker wo die Forschig mache;).
„Artikulationssterchi“ isch also en rein phonologische Begriff, wo für Sprooche bruucht wird wo mer nit gnau sicher isch, was de phonetisch Unterschid isch. Wemmer die Begriff gseet, muess mer also vorsichtig sy, wyl nit klar isch was phonetisch gmeint isch.
Isch jetz alles klar?
Was ich mit däm ganze wott säge, isch dass mer ruehig au d alemannische Lenis unter /b d g/ cha beschrybe, wyl Sprooche wo /b d g/ tatsächli vollständig stimmlos sin, änder e Ussnam sin. --Chlämens 10:09, 7. Mai 2010 (MESZ)
- Mer mueß do gnau unterschaide zwische „phononogische“ Unterschid un „phonetische“ Unterschid. E phonologische Unterschid git s immer nur as strukturälle Unterschid im Lutsystem vu aim Dialäkt. S git kai phonologisch System vum Alemannisch. S git nume ainzelni phonologischi System vu ainzelne alemannische Dialäkt.
- In myym Dialäkt git s dur d Konsonanteschwechig kai phonologische Unterschid zwische p un b, t un d, k un g: die Lut wäre fascht immer realisiert as stimmlosi Lenes, nume sälte git s Fortisierige dur lutligi Assimilierige (z. B. Laadgaable „große Heugabel“: [lɑːtkɑːb̥lə]). Was des jetz phonetisch gnau haißt, iberloss i dr Phonetiker!
- Eb mer jetz die Lut phonologisch as /b/, /d/, /g/ oder as /p, /t/, /k/ interpretiert, isch ghopst wie gsprunge, s chunnt uf s glyych uuse. In myym Dialäkt git s kei Unterschid zwische „Bar“ un „Paar“ oder „doobe“ (‚dort oben’) un „Doobe“ <mhd. tâpe (‚Pfote’).
- Phonologisch ebis anders sin in myym Dialäkt im Ibrige die behuuchte Variante in neiere Främd- un Läänwerter wie Päckli, tanke, Kultur: dr Aalut in sonige Werter wird in myym Dialäkt genau glyych realisiert wie b, d, g vor h, z. B.
- Päckli , bhalte: [pʰæg̥lɪ], [pʰɑld̥ə]
- tanke, d Hind: [tʰɑŋg̥ə], [tʰɪnd̥]
- Kultur, ghert. [kʰʉld̥ʉːr], [kʰɛːʀd̥], im eltere Dialäkt: [kxʉld̥ʉːr], [kxɛːʀd̥]
- Intressanterwyys wäre in däm Fall ender behuuchti Fortes gsait, nit behuuchti Lenes. Noch inträssanter isch di elter Realisierig vo <k> bzw. <gh> as [kx], d. h. as Affrikata un des eso wyt nerdlig vu dr Schwyzedr Gränze, ich hoff dr SSA isch bal emol eso wyt, ass si doderzue e Charte publiziere!
- Insgsamt sin behuuchti p, t, k in myym Dialäkt phonologisch aber as zwei Konsonante z interpretiere un Dank un Tank wird zwar unterschidlig gsait, isch aber eigetli kei phonologisch Minimalpaar in myym Dialäkt.
- Ich find scho au, ass mer die stimmlose Lenes bi b, d, g, cha bschryybe, aber in däne Artikel iber die Lut wirkt s e weng komisch, wänn e stimmlose Konsonant wie s [b̥] unter Stimmhafter bilabialer Plosiv abghandlet wird, wu explizit as stimmhaft bschribe wird.
- Noch ebis zue dr Konsonantetabälle im Artikel: aigetli basst s nit, ass do [b̥], [d̥] un [g̥] ufgfiert sin, wel des kai aigeni Konsonatezaiche sin, des sin Konsonantezaiche mit Diakritika! --Holder 11:06, 7. Mai 2010 (MESZ)
- @Strommops: Torf isch im Ibrige e modärn Läänwort us em Niderdytsch! Im eltere Alemannisch haißt des Turbe o. ä. ;-).
- Aber zum uf d Uusgangfrog ganz am Aafang zruckzchuu: [b̥] un [p], [d̥] un [t], [k] un [g̥] sin phonetisch unterschidligi Lut, wu au immer gnau di artikulatorische Unterschid lige, aber phonologisch wäre sin nit in allne alemannische Dialäkt unterschide! --Holder 11:15, 7. Mai 2010 (MESZ)
- Bis jetze gits ananzige Artikel, wo di phonetische Zaiche öbersichtlich darstele tuet. Do nunemol im Alemannische [b̥], [d̥], [g̥] voorchömet und jo au i üsne Artikelsiite bruucht wered (z.B. Oberuzwil), isches abroocht, die Zaiche ase underzbringe, demit e Laie da ainigermasse novollzie cha. Wenn aber tatsächli e noiji Siite - Alemannische Phonologie, oder wie au immer, entstoot, denn chamer d IPA-Siite natürlich entsprechend aapasse (und au die blaue Markierige ewegnee). S isch grundsätzli nöd falsch, e phonologischi Tabele a de phonologische Begebehaite inere bistimmte Sprooch aazpasse, Diakritika hin und anderi her. --al-Qamar 11:23, 7. Mai 2010 (MESZ)
- Des hanni mich jetz scho lang gfroot, wie es mit denne Sandhi-Fortisierige in Dialäkt wo phonologisch ke Fortis hen, isch. Dank em Holder hanni jetz d Antwort! Dass /b d g/ usw "stimmhaft" im Lemma hen, mit däm binni au nit so ganz zfriide, aber isch joo im Prinzip en Schönheitsfääler. Es het halt de Grund dass die Begriff für Sprooche wie s Französisch prägt worde sin, wo es tatsächli so isch. Für s Änglisch goot des den grad no, aber für s Alemannisch nümmi, wyl es doo dermasse offesichtlig isch, dass die Luut stimmlos sin. Aber des sin joo im Prinzip bloss Wörter, un Wörter mache vilmool semantisch kei Sinn.
- Imene Artikel "Alemannische Phonologie" müsst mer irgetwie d Grundzüg, wo überall öbe glych sin beschrybe, un deno d Inventar vo einzelni Dialäkt. Bi däm Artikel über s IPA hanni scho lenger de Wunsch, dass d IPA-Konventione für d alemannische Dialäkt erklärt werde. Die sin nämli zum Deil au je nooch Sprooch nit ganz glych! In dr Zwüschezit findi isch die Tabelle nit schlächt. --Chlämens 11:43, 7. Mai 2010 (MESZ)
Transkription vo Fortis vs. Lenis
[Quälltäxt bearbeite]Mir isch bi de Vokal- un Konsonanteartikel e Problem bi de Fortis-Lenis Transkription uffgfalle, wo nit ganz eiheitlich gmacht wird. E Problem ischs für üs eigetli numme, wyl Transkriptione uss Dialäkt wo kei Konsonanteschwechig hen (z.B Züridütsch, Hotzewälderisch), näbe Transkriptione vo Dialäkt stönn, wo kei Fortis-Lenis Unterscheidig hen (z.B Elsässisch, Opfingerdütsch).
Es git Prinzipiel d Möglichkeit, de Fortis-Lenis Unterschid als lang-churz, oder als stimmlos-stimmhaft [+Sunderzeiche, goot aber au ohni] z kennzeichne. I denk, bi de Plosiv isch es klar dass mer es am beschte mit <p t k> vs. <b̥ d̥ g̊> macht, demit mer nit no mee vo de gwöönte Buechstabe abwyche als nötig isch. Aber bi de Frikativ isch bi <v̊ z̥ ʒ̊ ɣ̊> s Problem, dass kei Laie die Zeiche erwartet, un bi de Dialäkt mit Konsonanteschwechig, alli Frikativ mit denne Zeiche miesste transkribiert werde. Ich ha jetz emool verschidni Lösige uffzäält, un wott wisse was ihr meinet. --Terfili 11:02, 30. Jul. 2010 (MESZ)
- Lösig 1:
Transkription vo de Fortis-Lenis Unterscheidig als lang vs. churz:
z.B „lache“ - „mache“
- Züridütsch: [ˈlɒxːə] - [ˈmɒxə]
- Opfingerdütsch: [ˈlɑxə] - [ˈmɑxə]
Vordeil: Eiheitlichi Transkription für alli Dialäkt. Noochdeil: Transkription vo Frikativ isch nit di glych wie vo de Plosiv.
- Pro - --Terfili 11:02, 30. Jul. 2010 (MESZ) eiheitlichi Lösig, au nööcher am normale Schriftbild.
- Pro --al-Qamar 11:41, 30. Jul. 2010 (MESZ) : aihaitlich und guet verständli för di maiste
- Pro --Strommops 12:02, 30. Jul. 2010 (MESZ) nit z viil ungwöhnti Zeiche un eiheitlig.
- Contra --Holder 05:53, 31. Aug. 2010 (MESZ) Ich bii gege eso ne Vereifachig. Git s des in dr linguistische Fachliteratur iberhaupt in däre Form? Des haan i no nie gfunde. Di meischte bruche sowiso Teuthonista, aber dert, wu IPA verwändet wird, wird au konsequänt <v̊ z̥ ʒ̊ ɣ̊> gschribe. PS: Im Estnische soll s uf jede Fall drej Stufe gee ɣ̊ - x - xː.
- De Fortis-Lenis Unterschid als lang-churz doozstelle isch völlig legitim. D Fleischer & Schmid zääle im Artikel "Illustrations of the IPA:Zurich German" all die Möglichkeite uff, sälber bruuche si denn aber di stimmlos-stimmhaft Zeiche. D Astrid Krähenmann transkribiert sogar d Plosiv als lang-churz. Wyl es kei eiheitliche Bruuch git, muess mer die Entscheidig für jedi Publikation einzeln fälle. Was für üs d Entscheidig schwieriger macht, isch joo vorallem dass uff als.wiki au Dialäkt transkribiert werde, wo kei Fortis-Lenis Unterscheidig hen, un wo also d Zeiche /f s ʃ x/ au als Zeiche für Lenis-Luut Tradition hen. --Terfili 15:45, 8. Sep. 2010 (MESZ)
- Lösig 2
Transkription vo de Fortis-Lenis Unterscheidig als stimmlos vs. stimmhaft + stimmlos Zeiche:
z.B „lache“ - „mache“
- Züridütsch: [ˈlɒxə] - [ˈmɒɣ̊ə]
- Opfingerdütsch: [ˈlɑɣ̊ə] - [ˈmɑɣ̊ə]
Vordeil: Eiheitlichi Transkription für alli Dialäkt. Noochdeil: Ungwöhnti Zeiche, wo z.B im Opfinger Wörterbuech au uss guetem Grund nit vorchömme.
- Pro --Holder 05:53, 31. Aug. 2010 (MESZ) In dr Fachliteratur gängigi Transkription. Ass si im Opfiger Werterbuech nit brucht wäre het dodermit z due, ass dert nume ei Dialäkt dargstellt wird, un kei Verglyych mit vile andere alemannische Dialäkt. Sonigi Vereifachige sin au no dr IPA zuelässig, aber d Frog isch, was will mer darstelle mit däre Lutschrift?
- Lösig 3
Dialäktspezifisch: kei „Stimmhafte“ Zeiche bi Dialäkt mit Konsonanteschwechig:
z.B „lache“ - „mache“
- Züridütsch: [ˈlɒxə] - [ˈmɒɣ̊ə]
- Opfingerdütsch: [ˈlɑxə] - [ˈmɑxə]
Vordeil: Kei ungwöhnti Zeiche für die Dialäkt wo e Kennzeichnig vo Fortis/Lenis überflüssig isch. Noochdeil: Uneiheitlichi Transkription für verschidni Dialäkt.
- Pro - --Terfili 11:02, 30. Jul. 2010 (MESZ) Mer muess bim IPA sowiiso jeds Mool e chly öbis über d Sprooch wisse, dass mer d Transkriptione richtig cha läse.
- Contra --Holder 05:53, 31. Aug. 2010 (MESZ) Dää Unterschid isch e ganz entscheidende in dr alemannische Dialäkt, un des sott mer scho chännzeichne, fir was bruche mer sunscht IPA-Transkriptione in dr Alemannische Wikipedia?.
- I wöör vorschloo, z underschaide i welem Zämehang die Transkription bruucht werd. I sprochwüsseschaftliche Artikle (z.B. wo e Luut erchlärt werd), söll strengi IPA verwendet were. Aber i Ortsartikel z.B. isches verlicht besser e aifacheri Umschribig z bruuche. --al-Qamar 16:20, 3. Sep. 2010 (MESZ)
- Des fänd i au besser, wie ne generälli Regle fir alli Artikel. --Holder 17:12, 3. Sep. 2010 (MESZ)
- Für mich isch e Regle für alli Artikel au nit zwingend, i find aber dass grad bi Transkriptione vo Ortsname e einheitlichi Transkription besser isch. Wemmer z.B en Artikel über de Dialäkt vo Opfinge schrybt, no cha mer erwääne dass es in däm Dialäkt numme Lenis git, un deno weiss mer dass mit <f s ʃ x> d Lenis gmeint sin. Aber wemmer de Ortsname vo Opfinge in de Yleitig transkribiert, cha mer nit erwarte dass sich öber zerscht no über d IPA-Konvention für de Opfinger Dialäkt informiert. --Terfili 15:45, 8. Sep. 2010 (MESZ)
- Des fänd i au besser, wie ne generälli Regle fir alli Artikel. --Holder 17:12, 3. Sep. 2010 (MESZ)