Christophorus Clavius
|
Dä Artikel behandlet dr dütsch Astronom Christophorus Clavius. Für anderi Bedütige vo Clavius lueg do |
| Dialäkt: Markgräflerisch (Ebringe) |
Dr Christophorus Clavius (* 25. März 1538 z Bamberg; † 12. Februar 1612 z Rom) isch e dytsche Jesuit Mathematiker un Astronom gsi. Er isch dr Hauptarchitekt vum gregorianische Kalender. In sine ledschde Läbensjohre isch er dr am meischte respektiert Astronom in Europa gsi.
Yber si Jugend isch nit viil meh wie si Burtsstadt Bamberg bekannt. S'Burtsjohr isch wohrschinlich 1538, chännt aber ufgrund vu domols underschidlich ghandhabte Johrafäng au 1537 gsi si.
Au nit yberlieferet isch si bürgerlicher Namme, wo in dr domolige Tradition latinisiert worre isch. Mer goht entweder vu Christoph Klau us, sofern dr Familienamme bloss ins Latinisch transkribiert worre isch, oder aber vu Schlüssel im Fall vu ere Lähnsybersetzig. (lat. clavis fer dytsch Schlüssel)
Dr Clavius isch 1555 Jesuit worre un het an dr Universität Coimbra in Portugal studiert, wo dr domols berüehmt Mathematiker Pedro Nunes si Lehrer worre isch. Denooch het er am Jesuitekolleg z'Rom Theologi studiert un isch dert nooch em Studium fer dr Rescht vu sinem Läbe Mathematik-Dozent worre.
1579 isch er vum Papst Gregor XIII mit dr Kalenderreform beuftragt worre, wo no 1582 in dr katholische Länder in Chraft trätte isch un hüt weltwitt giltet.
As Astronom isch dr Clavius e Ahänger vum geozentrische Weltbild gsi un het s'heliozentrisch Modell vum Kopernikus abglähnt, obwohl er d'Probleme vum geozentrische Modell aerchennt het.
Dr Galileo Galilei het ihn bi sinem Bsuech 1611 mit grossem Respekt behandelet, dr Clavius wiiderum het d'Entdeckige vum Galilei akzeptiert, allerdings d'Echtheit vu Krater un Berge uffem Mo azwifelet. Insofern isch es e chleini Ironi, dass e grosse Mondkrater uf dr Namme Clavius daift isch.
Literatur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- J. M. Lattis: Between Copernicus and Galileo: Christoph Clavius and the collapse of Ptolemaic cosmology. Chicago 1994.
- Christian Bruhns: Clavius, Christoph. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 4, Duncker & Humblot, Leipzig 1876, S. 298 f.
- Edmondo Lamalle: Clavius, Christoph. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 3, Duncker & Humblot, Berlin 1957, ISBN 3-428-00184-2, S. 279.
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Christophorus Clavius – Sammlig vo Multimediadateie- Materialsammlung zur Geschichte von Ingolstadt: Rita Haub: Christoph Clavius
- Catholic Encyclopedia 1917 (engl.)
- Christophorus Clavius. In: MacTutor History of Mathematics archive. (änglisch)
- The Galileo Project — Biographi vum Christophorus Clavius.
- Opera Mathematica — Die vollständige mathematische Wercher vu Christoph Clavius.
Originalwerch:
- Geometria Practica. Moguntiae 1606, Online-Uusgab vu dr Sächsische Landesbibliothek - Staats- und Universitätsbibliothek Dresden
- Christophori Clavii Bambergensis E Societate Iesu Epitome Arithmeticae Practicae. Coloniae Agrippinae 1607, Online-Uusgab vu dr Sächsische Landesbibliothek
- Refutatio Cyclometriae Iosephi Scaligeri. Moguntiae 1609, Online-Uusgab vu dr Sächsische Landesbibliothek
- Elementorum Libri XV. Coloniae 1627, Online-Uusgab vu dr Sächsische Landesbibliothek