d’ Bundesschtààta vum Nigeria
| Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch |
S’ Nigeria, a Bundesrepüblik ìm Wäschtàfrikà, zehlt 36 Bundesschtààta (anglisch states). Jeed’r Bundesschtààt hàt siina aigana Làndesregiarung, wo vu’ma Gouverneur glaita wìrd, un sii aigana Làndespàrlamant. Dr Gouverneur wìrd diräkt vum Volk gwählt. Unt’r da Bundesschtààta gìtt’s ìm gànz Nigerià 774 lokàla Regiarungsgebiater (Local Government Areas). S’ Gebiat um d’ Hàuiptschtàdt Abuja, wo ma s’ Federààla Hàuiptschtàdt-Gebiat nännt, ìsch kää Bundesschtààt, àwwer ’s ìsch a bundesunmìtterbàr Gebiat. Noh dr nigeriànischa Verfàssung sìnn d’ 36 Bundesschtààta gliichberachtigt, àwwer d’ Souveränität lìegt bii dr Bundesregiarung. D’ Bundesverfàssung därft vu dr nigeriànischa Nàzionàlversàmmlung gändert wara; jeeda Änderung müass àwwer vu mìndesschtens zwai Drìttel vu da 36 Bundesschtààta bschdaatigt wara.
Lischta mìt Flächa un Beväälkerung[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Ìn dara Tàballa sìnn d’ 36 Bundesschtààta vum Nigeria so wia s’ Federààla Hàuiptschtàdt-Gebiat ìn dr Raihjafolga lìschtiart, mìt ìhra jewilliga Flächa, Iiwohnerzàhl, un Hàuiptschtädt. D’ Iiwohnerzàhla schtàmma-n-üss da Volkszehlunga (VZ) vum 26. Novamber 1991 un vum 21. März 2006, so wia vu Schätzunga (Sch) fìrs Johr 2015, wo ma noh-n-em Ärgabniss vum Volkzeelung vu 2006 grachent hàt.[1]
(VZ = Volkszählung) (Sch = Schätzung)
| Bundesschtààt | Flächa ìn km² | VZ 1991 | VZ 2006 | Sch. 2015 | Hàuiptschtàdt |
|---|---|---|---|---|---|
| Abia | 6.320 | 2.338.487 | 2.833.999 | 3.622.900 | Umuahia |
| Adamawa | 36.917 | 2.102.053 | 3.168.101 | 4.120.200 | Yola |
| Akwa Ibom | 7.081 | 2.409.613 | 3.920.208 | 5.286.900 | Uyo |
| Anambra | 4.844 | 2.796.475 | 4.182.032 | 5.366.900 | Awka |
| Bauchi | 45.837 | 2.861.887 | 4.676.465 | 6.304.500 | Bauchi |
| Bayelsa | 10.773 | 1.121.693 | 1.703.358 | 2.209.200 | Yenagoa |
| Benue | 34.059 | 2.753.077 | 4.219.244 | 5.562.400 | Makurdi |
| Borno | 70.898 | 2.536.003 | 4.151.193 | 5.651.500 | Maiduguri |
| Cross River | 20.156 | 1.911.297 | 2.888.966 | 3.749.600 | Calabar |
| Delta | 17.698 | 2.590.491 | 4.098.391 | 5.474.000 | Asaba |
| Ebonyi | 5.670 | 1.029.312 | 2.173.501 | 2.796.500 | Abakaliki |
| Edo | 17.802 | 2.172.005 | 3.218.332 | 4.116.900 | Benin City |
| Ekiti | 6.353 | 1.535.790 | 2.384.212 | 3.165.000 | Ado Ekiti |
| Enugu | 7.161 | 2.125.068 | 3.257.298 | 4.273.200 | Enugu |
| Federal Capital Territory | 7.315 | 371.674 | 1.405.201 | 3.195.100 | Abuja |
| Gombe | 18.768 | 1.489.120 | 2.353.879 | 3.148.100 | Gombe |
| Imo | 5.530 | 2.485.635 | 3.934.899 | 5.227.900 | Owerri |
| Jigawa | 23.154 | 2.875.525 | 4.348.649 | 5.652.200 | Dutse |
| Kaduna | 46.053 | 3.935.618 | 6.066.562 | 7.994.400 | Kaduna |
| Kano | 20.131 | 5.810.470 | 9.383.682 | 12.625.500 | Kano |
| Katsina | 24.192 | 3.753.133 | 5.792.578 | 7.586.500 | Katsina |
| Kebbi | 36.800 | 2.068.490 | 3.238.628 | 4.296.400 | Birnin Kebbi |
| Kogi | 29.833 | 2.147.756 | 3.278.487 | 4.333.600 | Lokoja |
| Kwara | 36.825 | 1.548.412 | 2.371.089 | 3.093.100 | Ilorin |
| Lagos | 3.345 | 5.725.116 | 9.013.534 | 12.131.000 | Ikeja |
| Nassarawa | 27.117 | 1.207.876 | 1.863.275 | 2.444.500 | Lafia |
| Niger | 76.363 | 2.421.581 | 3.950.249 | 5.358.400 | Minna |
| Ogun | 16.762 | 2.333.726 | 3.728.098 | 5.037.600 | Abeokuta |
| Ondo | 14.606 | 2.249.548 | 3.441.024 | 4.525.600 | Akure |
| Osun | 9.251 | 2.158.143 | 3.423.535 | 4.548.300 | Oshogbo |
| Oyo | 28.454 | 3.452.720 | 5.591.589 | 7.561.600 | Ibadan |
| Plateau | 30.913 | 2.104.536 | 3.178.712 | 4.082.700 | Jos |
| Rivers | 11.077 | 3.187.844 | 5.185.400 | 7.043.800 | Port Harcourt |
| Sokoto | 25.973 | 2.418.585 | 3.696.999 | 4.841.800 | Sokoto |
| Taraba | 54.473 | 1.512.163 | 2.300.736 | 2.974.300 | Jalingo |
| Yobe | 45.502 | 1.399.687 | 2.321.591 | 3.173.200 | Damaturu |
| Zamfara | 39.762 | 2.051.591 | 3.259.846 | 4.364.500 | Gusau |
| Nigeria | 923.768 | 88.992.220 | 140.003.542 | 186.939.800 | Abuja |
wia d’ Bundesschtààta äntschtànda sìnn[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Wu s’ Nigeria noch a Kolonii gsìì ìsch, ìsch’s gtailt gsìì ìn d’ Schutzhärrschàft Nord-Nigerià un d’ Schutzhärrschàft Süd-Nigerià. Schpeeter sìnn a Nordprowìnz, a Oschtprowìnz un a Waschtprowìnz gsìì, un d’rzüa d’ Schtàdt Lagos. Nohdam àss s’ Nigeria ànna 1960 unàbhangig worra-n-ìsch, hàt ma dia Prowìnza „Regioona“ gnännt.
Ìm Mai 1967 ìsch a Gebiatsumbàui gsìì, wo s’ Lànd ìn zwälf Bundesschtààta gtailt hàt. Daa Umbàui ìsch ain’r vu da Üssleeser Biafra-Kriag gsìì: d’ ehamààliga Oschtprowìnz Biafra hàt sìch vum Niegria gtrännt, wial dur dr Umbàui d’ Igbo nìmm d’ Ardeel-Gebiater kontrolliart hann.
D’ Bundesschtààta gìtt’s sitter 1967: z’äärscht sìn 12 Bundesschtààta gsìì, drnooh 19 àb 1976,[2] 21 àb 1987, 30 àb 1991, un sitter 1996 sìnn 36 Bundesschtààta.
D’ gebiatliga Äntwìcklung vu da Bundesschtààta:
-
Vu 1963 bis 1967: 4 Lander -
Vu 1967 bis 1976: 12 Bundesschtààta -
Vu 1976 bis 1987: 19 Schtààta -
Vu 1987 bis 1991: 21 Schtààta, schpeeter àui Abuja -
Vu 1991 bis 1996: 29 Schtààta un Abuja
| Regioona | Bundesschtààta | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1960 | 1963 | 1967 | 1976 | 1987 | 1991 | 1996 |
| Eastern | South-Eastern | Cross-River | Akwa Ibom | |||
| Cross-River | ||||||
| East Central | Imo | Imo | ||||
| Abia | Abia | |||||
| Ebonyi | ||||||
| Anambra | Enugu | |||||
| Enugu | ||||||
| Anambra | ||||||
| Rivers | Bayelsa | |||||
| Rivers | ||||||
| Western | Mid-Western | Bendel | Delta | |||
| Edo | ||||||
| Western | Lagos | |||||
| Western | Ogun | |||||
| Ondo | Ekiti | |||||
| Ondo | ||||||
| Oyo | Osun | |||||
| Oyo | ||||||
| Northern | Benue-Plateau | Plateau | Nasarawa | |||
| Plateau | ||||||
| Benue | Benue | |||||
| Kogi | ||||||
| Kwara | ||||||
| Kwara | ||||||
| Kano | Jigawa | |||||
| Kano | ||||||
| North Central | Kaduna | Kaduna | ||||
| Katsina | ||||||
| North Western | Niger | |||||
| Sokoto | Kebbi | |||||
| Sokoto | Sokoto | |||||
| Zamfara | ||||||
| North Eastern | Bauchi | Bauchi | ||||
| Gombe | ||||||
| Borno | Borno | |||||
| Yobe | ||||||
| Gongola | Adamawa | |||||
| Taraba | ||||||
d’ Làndesregiarunga[ändere | Quälltäxt bearbeite]
D’ nigeriànischa Bundesschtààta därfa-n-ìhra aigana Làndesregiarunga orgànisiara, wia sa wìlla, sofarn àss sa da Iischtällunga vu dr nigeriànischa Verfàssung folga. Jeeds Schtààtspàrlamant hàt numma-n-a Kàmmra; dr Ààzàhl àn Làndesàbgoordneta ìsch gliich’m Dräifàch vum Ààzàhl àn Bundesàbgoordneta, wo jeed’r Bundesschtààt ìm federààla Represantàntahüss hàt. Dr Schäff vu dr Làndes-Gsätzüssfiahrung nännt maa „Gouverneur“. Ar därft Litt ìn dr Exekutiivroot ärnänna; dia Ärnännunga mian àwwer vum Làndespàrlamant biigschtìmmt wara. Jeeds Làndesminìschterium wìrd vu’ma „Kummissàr“ glaitet, wo vu’ma schtandiga Sekretäär unterschtìtzt wìrd, wo àui a hoocher Beàmter ìsch. Ìn jeed’m Bundesschtààt wara d’ Landesgsätzer dur d’ Làndesjuschtiz üssgfiahrt. Dr Schäffrìchter (Chief Justice) wìrd vum Gouverneur ärnännt; dia Ärnännung müass vum Làndespàrlamant biigschtìmmt wara.[3]
Lìteràtüür[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Gboyega Ajayi: The military and the Nigerian state, 1966-1993: a study of the strategies of political power control. Africa World Press, Trenton (New Jersey) 2007, ISBN 978-1-59221-568-3 (englisch).
- Solomon Akhere Benjamin: The 1996 state and local government reorganizations in Nigeria. Nigerian Institute of Social and Economic Research, Ibadan 1999, ISBN 978-181-238-9 (englisch).
- Rotimi T. Suberu: 1991 state and local government reorganizations in Nigeria. Institute of African Studies, University of Ibadan, Ibadan 1994, ISBN 978-2015-28-8 (englisch).
Weblìnk[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Nigeria States uf Statoids.com (anglisch)
Ainzelnoohwiisa[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- ↑ Nigeria. In: citypopulation.de. Abgruefen am 29. Juli 2021.
- ↑ Brennan Kraxberger: Strangers, Indigenes and Settlers: Contested Geographies of Citizenship in Nigeria. In: Space and Polity. Band 9, Nr. 1, 2005, S. 10, 11, 15 (englisch).
- ↑ Shimon Shetreet, Jules Deschênes: Judicial Independence: The Contemporary Debate. Martinus Nijhoff Publishers, 1985, ISBN 978-90-247-3182-4, S. 254 (englisch, google.com).
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Bundesstaaten_Nigeras“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
|
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „States_of_Nigeria“ vu de änglische Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |