Bhagavad Gita

D Bhagavadgita (Sanskrit: भगवद्गीता, bhagavadgītā f. „Gsang vom Erhabne“) isch aini vo de wichtigste religiöse Schrifte vom Hinduismus. Es isch e religiös-philosophisches Lehrgedicht, wo im indische Nationalepos Mahabharata ibaut isch und gelt as Offebarig vom Krischna. Nebet de Bible und em Koran ghört si zu de em maistglesnigste religiöse Schrifte vo de Welt.

Form und Inhalt

de Krischna underichtet de Arjuna ufem Feld vo Kurukschetra

D Bhagavadgita gelt as e wundervoll bauts Gedicht i 18 Kapitel und 700 Vers. Es isch uf Sanskrit gschribe und Bestandtail vom Mahabharata, em indische Nationalepos, und zwoor bildets si d Kapitel 25 bis 42 im 6. Buech (Mhb. VI, 25-42). D Sproch isch kunstvoll aber nöd kompliziert.

D Zitt vo de Entstehig isch wie bi de maiste indische Werch nöd klar, as früeste Zittpunkt werd s 3.Jh.v. Chr. agnoo, as spöteste s 2.Jh.n. Chr. Do noch de mythische Öberliferig de Krischna am 17. Januar 3102 v. Chr. gstorben isch, setzed gloibigi Inder da Werch i die früeni Zit zrugg, wo si as Aafang vom jetzige Zittalter, em Kaliyuga, bitrachtet.

De Autor selber isch nöd bikannt, doch nenet di indische Quele as mythische Autor vom Mahabharata de Waisi Vyasa. Öb d Bhagavadgita as e Bistandtail vom Mahabharata entstanden isch, oder erst spöter dricho isch, isch umstritte.

D Rahmehandlig vom Mahabharata isch de Striit zwüschet zwoo engverwandte Sippe, de Pandavas und de Kauravas, wo im End in e grausami Schlacht uusartet. Bevors zu de Schlacht chunnt, bifillt de Arjuna (Ardschuna) a sim Wagelenker, em Krischna, zwüschet di baide verfindete Heer zfaare. Wie de Arjuna all sini Verwandte, Lehrer und Fründe im findliche Heer gsiet, will er nüme chämpfe und werft d Waffe ewegg. De Krischna, wo zum Tail scho göttlichi Eere erlangt het, sprecht druf abe de Arjuna aa und fangt en öber de Sii vo Lebe und Tod ufklääre. Die erste sechs Kapitel vo de Bhagavadgita belehret öber rechts Tue und selbstloses Handle (Karma Yoga), di nöchste sechs Kapitel kläret öber Hiigoob und d Gottesliebi uuf (Bhakti Yoga) und die letzte sechs Kapitel gend Uuskunft öber di recht Erchenntnis (Jñana Yoga) und de Krischna offebaart sich em Arjuna as de aini Gott. Im End verlüürt de Arjuna all sini Zwiifel und füegt sich em Schicksal vo de grauehafte Schlacht vo Kurukschetra, wo druf abe folgt.

D Bhagavadgita vertretet vor alem vischnuitisches Gidankeguet und stoot a de Upanischade am nöchste, isch aber starch vo de Yoga-Lehr und vom philosophische Sankhya-System beiiflusst und au vom Buddhismus. Da Gmisch us verschidnige Richtige het dezue gfüert, as d Bhagavadgita zum Tail widersprüchlichi Uusaage macht, wa i de Kommentär au zum Uusdruck chunnt. Im Chern stoot d Hiigoob a Gott, rechti Versenkig und Meditation. De Krischna verlangt, do er ide Herze vo jedem Lebewese woni, und sais no so nidrig, as er drum i jedem Lebewese verert werde söll. Gwaltlosigkeit (ahimsa), selbstloses Handle und Entsagig sind wichtig um e guets Karma för di nöchste Widergeburte z erlange.

Kommentär und Interpretatione

D Bhagavadgita isch scho früe kommentiert wore. De ältist Kommentar isch vom indische Philosoph Shankara (788-820). Er sait, as d Bhagavadgita d Quintessenz vo de Vede sai und de Mensch i d Befraiig füeri. Sin Kommentar isch den spööter selber immer wider kommentiert wore. Witteri bikannti Kommentatore, wo sich mit de Bhagavadgita usenandgsetzt hend, sind de Ramanuja (1017-1137), de Madhva (1199-1278), de Nimbarka (12.Jh.) und de Vallabha (1479-1531) gsi. I de Noizitt zälet zu de uuzälige Kommentatore au de B.G. Tilak (1856-1920), de Sri Aurobindo (1872-1950) und de Mahatma Gandhi (1869-1948).

Öbersetzige

De erst Usländer, wo öber d Bhagavadgita brichtet het, isch de islamisch Universalglehrti al-Biruni (973-1048) gsii. Er het d Bhagavadgita as sehr höch iigschätzt, aber im Gegesatz zum Yogasutra vom Patañjali, kai Öbersetzig is Arabische abotte. Um 1600 het de Abul Fazl, de Historiograph vom Moguleherrscher Akbar em Grosse, d Bhagavadgita is Persische öbersetzt.

I de Noizit isch as Folg vo de Kolonisation und em Imperialismus d Bhagavadgita zerstmol im Joor 1785 vom Charles Wilkins uf Englisch usegee wore. De tütschi Indolog August Wilhelm von Schlegel (1767-1845) het ane 1823 as erste de Originaltext uf Sanskrit usegee, wobi er d Schriftzaiche selber gschnitzt und gsetzt gha het. Denebet het er ono en Öbersetzig uf Latiin dezuetue, so as d Bhagavadgita i interessierte Glehrtechrais e gueti Verbraitig gfunde het und glii au i anderi europäischi Sproche öbersetzt woren isch. Die ältisti tütsch Öbersetzig - wenn au unzuelänglich - vo de ganze Bhagavadgita stammt vom C.R.S. Peiper (1834). Spöter hend meriri Glehrti sich d Müeh gmach, d Bhagavadgita is s Tütsche zöbersetze. Doch scho vorene hend de Friedrich Schlegel (1772-1892) und de Wilhelm vo Humboldt (1767-1835) Kommentär öber d Bhagavadgita uf Tütsch usegee. De Humboldt isch bsundrigs vo de Bhagavadgita atue gsii und het dezue gschribe:

„Ich danke Gott, dass er mich so lange hat leben lassen, um dieses Buch kennzulernen, das schönste, ja vielleicht das einzige wahrhaft philosophische Gedicht, das alle uns bekannten Literaturen aufzuweisen haben.“

Hüt gits guet 20 tütschi Öbersetzige i verschide guete Qualitäte, weltwiit sinds im ganze rund 2000 Öbersetzige i 70 Sprooche. Dodemit ghört d Bhagavadgita noch de Bible zu de em maistöbersetzte Büecher weltwiit.

Bidüütig

Z Indie isch d Bhagavadgita wiitume bikannt, jo gelt gär as da am maiste bikannti hailigi Buech vom Hinduismus und vili chönet die 700 Vers uswendig. Natürli isch d Bidütig för de ainzelni vo sinere religiöse Uusrichtig abhängig. Naturgmäss het d Bhagavadgita bi de Vischnuite de höchsti Rang, aber au Schivaite schätzed da Gedicht höch ii. Obwoll ine chriegerische Kontext iibetet, sprecht d Bhagavadgita nöd nu Aaghörigi vo de Chriegerkaste, de Kschatriya, aa. Moderni Interpretatore erkläret de Champf as en innere Champf, wo jede Mensch döremacht, wen er sich vom Böse löse möcht. De Find isch nöd usedra, sondern i aim ine! De Arjuna isch d Seel, de Wagelenker Krischna isch Gott, wo d Seel füert, und s Schlachtfeld Kurukschetra isch s Lebe, wo in Agriff werde nee mue, oni as im End e bsundrige Lohn oder Dank erwartet werd. De Find schlussendli sind s di aigne egoistische und bösartige Aasichte, wo besigt were müend.

D Bhagavadgita büütet au Stoff för Film und Comics und werd i öffetliche Vorträg diskutiert. Fast jede Inder mit Bidüütig het e Kommentar usegee, drunter au de Mahatma Gandhi. Er sait zu dem Werch:

„I de Bhagavadgita findi en Trost, woni sogär i de Bergpredigt vermisse. Wenn mer mengisch d Enttüüschig is Gsicht starret, weni mir verloo füel und kann Liechtstraal gsie, den nimi d Bhagavadgita. Denn findi do und dai e Strophe und fang a Lächle, zmitst i allne Tragödie; und mis Lebe isch voll vo üssere Tragödie gsii. Ass die nöd ai sichtbari und nöd uslöschbari Spuur i mer hinderloo hend, da schuldi a de Lehre vo de Bhgavadgita.“

Aber au im Weste het d Bhagavadgita e starche Iifluss uf glehrti Philosophe ghaa. De Arthur Schopenhauer (1788-1860) het öber si gsait:

„Wie wird doch der, dem dieses Buch durch fleißiges Lesen geläufig geworden ist, von seinem Geiste im Innersten ergriffen. Es ist die belehrendste und erhabenste Lektüre, die auf der Welt möglich ist; sie ist der Trost meines Lebens gewesen und wird der meines Sterbens sein.“

Büecher

• Sri Aurobindo: Bhagavadgita; Gladenbach 1981; ISBN 3-87348-163-4
• Klaus Mylius: Die Bhagavadgita; München 1997; dtv 12455; ISBN 3-423-12455-5
• Swami Sivananda: Shrimad Bhagavad Gita; Lautersheim 2003; ISBN 3-922477-06-2,
• Michael von Brück: Bhagavad Gita Der Gesang des Erhabenen; Leipzig 2007; Verlag der Weltreligionen; ISBN 978-3-458-70002-9

Weblink

• De ganzi Text uf Sanskrit
• Bhagavad Gita (vollständige Text uf Tütsch und i transkribiertem Sanskrit; Öbersetzig vom Leopold von Schröder, 1922)