Àbtèikìrch vu Ottmerscha

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dialäkt: Mìlhüüserisch
Àbtèikìrch vu Ottmerscha

D Àbteikìrch vu Ottmerscha ìsch a Kìrch ìn dr elsàssischa Schtadt Ottmerscha.

Dr Ààfang[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Ànna 1030 hàt dr Gràf Rudolf von Altenburg uf sim Gebììt z Ottmerscha a Benediktiner-Àbtèi grìnda. Da Gràf hàt zu da Grìnder vu dr Habsburg-Fàmìlia gheert: ar hàt kè Suhn bikumma, àwer dr Suhn Radbot vu sim Brüeder ìsch dr erscht wo dr Nàmma Habsburg trajt.

D Àbteikìrch vu Ottmerscha hàt àls Vorbìld dr Dom vu Ààcha, wo dr Karl dr Groß bàuia hàt un wo sallamols àls scheenschta Kìrch vum Chrìschtatum galta hàt. Dia Kìrcha sìn noh-n-ema oktogonàla Plan bàuia.

D Àbteikìrch vu Ottmerscha ìsch ànna 1049 dur dr Pàpscht Leo IX. (üs Egsa) gwèiht worra. A Hàndschrìft vu 1063, unterschrììwa vum reemisch-ditscha Kaiser Heinrich IV., erwähnt d Grìndung vu dr Àbtèi.[1]

Dr Grìnder, Rudolf von Altenburg, ìsch ànna 1053 ìn Sizilia umkumma. Si Gràb ìsch vermüetlig ìn dr Àbtèi; um 1980 sìn Rascht vu'ma Schadel un vu Plunder ìn'ma Gràb ìm Zentrum vu dr Kìrch gfunda worra, as sìn wohrschins dia vum Rudolf von Altenburg gsìì.[2]

Anderunga vu dr Àbtèi wahrend dr Gschìcht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Zersteerunga[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Ànna 1272 hàt dr Bìschof vu Bàsel Heinrich vu Neieburg d Àbtèi verbrennt. Ànna 1445, 1446 un 1468 sìn d Schwitzer Truppa do dura kumma, sa han d Àbtèi verbrennt, ìhra Müüra sìn àwer blììwa.

Dr Büürakriag vu 1525 hàt aui wìder gwìssa Schàda brocht. Ìm Drissigjohrig Kriag, zwìscha 1618 un 1648, ìsch d Àbtèi verplundert un verbrennt worra. Noh 1648, mìt em Weschfalischa Frììda, hàt d Àbtèi nìmm ìn da Habsburger gheert.

Speeter, ànna 1917, han d ditscha Militär d Glocka gnumma; nèia Glocka sìn erscht ànna 1924 wìder àm Plàtz ànakumma. Ìn dr Nàcht vum 27/28 Hornung 1991 hàt a Brànd dr Glockaturm zersteert. Noh dam Unfàll ìsch d Kìrch restauriart worra.

Züesatzliga Bàui[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Ànna 1495 hàt d Bénigne vu Durkheim d Sainte-Croix-Kàpalla uf dr süd-oschtliga Sitta lo bàuia. Do sìn Reliquia vu dr Heiligkritz un vu dr Dìrnkrona vum Krischtus, a Gschank vu dr Àbtèi vu Muri, glàgert worra.

D Agnès de Dormentz hàt ànna 1584 d Erlàuibnis vum Bàsler Bìschof bikumma, üs dr Benedikiner-Àbtèi a Domkàpitel z màcha. Sa hàt a gotischa Kàpalla ìm Norda vum Chor „chapelle des Chanoinesses“ lo bàuia.

Ànna 1695 hàt d Anne Elisabeth de la Touche a Kuppel wìder nèi lo bàuia, nohdam àss d ehmàliga Kuppel wahrend em Drissigjohrig Kriag zersteert worra ìsch.

D Catherine vu Flachslanden hàt ànna 1780 s Ìnnera vu dr Àbtei mìt Holzmeewel verziart: a Pult un Stehplatz.

Ànna 1790, wahrend dr Frànzeescha Revolution, ìsch s Kloschter säkulisiart worra. D Gebäi sìn vum Gmein àbkàuift worra.

Archtektür[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Ìnnera vu dr Kìrch

D Àbtèi ìsch üs Stei vu Brunscht bàuia; dàs ìsch a gaaler Kàlchstei, nìt üs dr beschta Quàlität, àwer 's ìsch scheen un 's ìsch ìn dr Gegend vììl benutzt worra. S Gebäi ìsch ìm Romànik-Stil; as gheert dàto ìm tourischtischa Wag „Romànischa Stroß vum Elsàss“ (Route romane d'Alsace, uf Frànzeesch[3]).

Dr Plàn hàt a oktogonàla Bàsis: a ìnner Oktogon hàt a Durmasser vu 10 m, a üsser Oktogon hàt a Durmasser vu 20 m. As gìtt zwei Ewena. S Dàch hàt àcht Zitta, mìt Ziagel bedeckt.

Ursprunglig hàt's numma àcht Fanschter ìm ewera Teil vum ìnnera Oktogon gaa. Ìm XIX. Johrhundert sìn Fanschter ìm erschta Stock un uf em üssera Oktogon vum Ardgeschoss derzüekumma.

Uf dr weschtliga Sitta steht a Glockaturm mìt'ma Dàch, wo zwei Sitta hàt.

Uf dr oschtliga Sitta ìsch a viareckig Chor, uf zwei Ewena.

Ìm süd-oschtliga Teil steht zitter 1495 d Heiligkritz-Kàpalla, un ìm nordliga Teil steht zitter 1584 d Kàpalla vu da Chanoinesses.

Referanza[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Online Büech ìwer Ottmerscha, uf calameo.fr (fr)
  2. L'église St-Pierre et St-Paul d'Ottmarsheim, uf lieux-insolites.fr (fr)
  3. La route romane d'Alsace (fr)

Koordinate: 47° 47′ 13,2″ N, 7° 30′ 25,2″ O