Québec (Provinz)

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Québec (Fr.) / Quebec (Ängl.)
Québec
Wappe Flagge
Wappe vu Québec
Wappe vu Québec
Flagge vu Québec
Flagge vu Québec
Iiordnig
Art vu de Verwaltigseiheit Brovinz
Land KanadaKanada Kanada
Verwaltigssitz Québec
Underdeilige 17 Verwaltigsregione
Basisdate
Iiwohner 8.484.965
Flächi 1.542.056 km²
Bevölkerigsdichti 5,6 I./km²
Zittzone UTC-5
Voorsitzendi Pierre Duchesne (Vizegouverneur), François Legault (CAQ, Premierminister)
Bevölkerig
Amtssprooch(e) Französisch
Religione v. a. Christe (83,4% katholisch, 4,7% brotestantisch, 1,4% orthodox, 0,8% anderi)
Charte
Québec z Kanada
Québec z Kanada

Québec isch die gröschdi Provinz (Glidstaat) vo Kanada und lit im Oste vom Land zwüsche dr Hudson Bay und der Gränze mit dr USA. Hauptstadt isch Québec, die gröschdi Stadt isch Montréal. Es isch die einzigi kanadischi Provinz, wo nur Französisch als offizielli Amtsproch häd.

Es het öbbe siibenähalb Millione Iiwohner, d Mehrheit drvo frankophon, wo sit 2006 offiziell as ä Nation anerkennt wärde. Zu de iigeborene Völker vo Québec zele d Irokese, d Algonkin (Cree, Micmac) und d Inuit.

Gschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Québec isch ursprünglig s Siidligsgebiet vo indigene Völker wie d Inuit, Mohawks, Cree, Algonkin, Innu, Attikamek, Mi'kmaq, Wyandot, Abenaki, Maliseet und Naskapi gsi. Wäärend die mäiste Völker im Kanadische Schild und in de Appalache e nomadischs Lääbe as Jeeger, Sammler und Fischer gläbt häi, si d Sankt-Lorenz-Irokese sässhaft gsi und häi Landwirtschaft betriibe.

Vom 16. Joorhundert aa si öiropäische Walfischjeeger und Händler im kanadische Oste ufdaucht und 1608 het dr Samuel de Champlain d Stadt Québec gründet, wo d Hauptstadt vo dr Kolonii Nöifrankriich worde isch. 1663 het dr Louis XIV. us Noifrankriich e königligi Kolonii gmacht. Im Franzose- und Indianerchrieg, wo Däil vom Siibejöörige Chrieg gsi isch, häi d Franzose zämme mit de Wyandot gege d Brite kämpft, wo mit de Irokese verbündet gs si. 1759 si d Franzose in dr Schlacht uf dr Abraham-Ebeni besigt worde. Im Bariser Friide vo 1763 isch Nöifrankriich an Groossbritannie gfalle. Mit em Quebec Act het die britischi Regierig 1774 s französische Rächtssüsteem, d Religionsfreihäit und die französischi Sprooch und Kultur anerkennt und Quebec bis in s Gebiet vo Ohio und Illinois vergröösseret. Im Friide vo Bariis 1783 si denn d Gebiet südlig vo de Groosse Seä an die Veräinigte Staate abdräte worde.

1837 häi dr Louis-Joseph Papineau und dr Robert Nelson mit eme Ufstand die britischi Kolonialherrschaft welle beände, dr Ufstand isch aber zämmegschlaage worde. Als Folg si Niider- und Oberkanada 1840 zur Provinz Kanada veräinigt worde und häi 1848 s Rächt uf Sälbstverwaltig und die ersti demokratisch gweelti Regierig überchoo. Am 1. Juli 1867 isch dr British North America Act in Chraft dräte und s Dominion Kanada und die bishäärigi Browinz Kanada si in d Browinze Ontario (s früenere Oberkanada) und Québec (s früenere Niiderkanada) däilt worde.

Im spoote 19. Joorhundert het in Quebec d Industrialisierung und d Urbanisierig aagfange. Die katholischi Chille het e groosse Iifluss uf d Gsellschaft gha und im Erziejigswääse s Sääge gha. Wirtschaftlig isch d Browinz aber von ere chliine änglischsproochige Elite dominiert worde. Es het zwäi hautsächligi ideologischi Strömige gee: die Liberale, wo Quebec häi welle modärnisiere und die konservative Nazionaliste, wo d Wärt vom Katholizismus und vom ländlige Traditionalismus verdäidigt und e isolazionistische Kurs verfolgt häi. In de 1950er Joor häi die Liberale dr Iifluss vo dr Chirche chönne beschniide und Québec vo Grund uf modärnisiere. Das isch as die Stilli Revoluzioon (révolution tranquille) bekannt worde. As Reakzioon isch dr Front de libération du Québec (FLQ) entstande, wo zwüsche 1963 und 1970 mee as 200 Bombenaaschleege und Banküberfäll gmacht het und us dr Browinz e marxistische Staat het welle mache. Dr Parti Québécois vom René Lévesque hingege het Québec mit friidlige Middel welle unabhängig mache. Die Besträäbige si aber immer wider gschiteret.

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Alain Gagnon (Hrsg.): Québec. Staat und Gesellschaft. Hrsg. Ingo Kolboom, Boris Vormann. Synchron, Heidelberg 2011 ISBN 978-3-939381-35-8
  • Daniel Chartier: Littérature, immigration et imaginaire au Québec et en Amérique du Nord. L’Harmattan, Paris 2006 ISBN 2-296-00264-1
  • Christian Dufour: Le défi français – regards croisés sur la France et le Québec. Éditions du Septentrion, Sillery, QC 2006 ISBN 2-89448-459-3
  • Christian Lammert: Nationale Bewegungen in Québec und Korsika 1960–2000. Campus, Frankfurt 2004 ISBN 3-593-37466-8
  • Yves Bourdon, Jean Lamarre: Histoire du Québec. Laval, Québec 1998 ISBN 2-7616-0753-8
  • Victor Armony: Le Québec expliqué aux immigrants. VLB Éditeur, Montréal 2007 ISBN 978-2-89005-985-6
    • in Deutsch: Leben in Québec. Soziokulturelle Betrachtungen eines Zugewanderten. Übers. Regine Scheffer. Synchron, Heidelberg 2010 ISBN 978-3-939381-34-1
  • Hans-Jürgen Lüsebrink: „Le livre aimé du peuple.“ Les almanachs québécois de 1777 à nos jours. Reihe: Cultures québécoises, Abt. Histoire. Presses de l’Université Laval, 2014 ISBN 9782763716800

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Quebec – Sammlig vo Multimediadateie