Divico

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
De Divico verhandlet mitem Cäsar. Gmolet vom Karl Jauslin (1842–1904)
D'Helvetier zwinged d'Römer unters Joch dure. Gmolet vom Charles Gleye

De Divico (gall. "Rächer") isch e Feldherr vo de Tiguriner gsii, emene Tailstamm vo de Helvetier. Er het sich mit sinene Chrieger a de Teutone und Kimbre agschlosse, wo dur s Gebiet vode Helvetier zoge sind. Im Johr 107 v. Chr. het er i de Schlacht von Agen am Fluss Garonne d Römer underem Lucius Cassius gschlage und de seb tötet.

Wo im Johr 58 v. Chr. d Helvetier beschlosse hend ires agstammti Land z verloo, het de Caesar verhinderet, as si d Saône überqueret chönet, indem er d Brugg abbroche het. D Helvetier hend de scho sehr alti Divico zum Cäsar gschickt, um d Fridesbestimige uszhandle. Doch wo de Cäsar Gaisle verlangt het, het de Divico entgegnet, d Helvetier saiet sich gwonet Gaisle z nee, nöd z gee. Druf abe sind d Verhandlige abbroche worde und d Helvetier hend en andere Weg gsuecht. Doch de Cäsar het sich bi Bibracte de Helvetier ernoit in Weg gstellt und es isch zunere Schlacht cho, wo d Helvetier verlore hend. (Cæsar, Bell. Gall. 1,13-14). D Helvetier hend müese haichere und ales wider müese uufbaue.

D' Teilnamm vom Divico a dem umschtrittene Uuszug vo dä Helvetier isch nöd sicher. Är wäri zue dem Ziitpunkt als Greis wool chumm meh i dä Lag gsi, d' Schtrapaze vomne Fäldzug z'überläbe. Sini Erwähnig hät äm Cäsar zue dä Überhöhni vo sim eigenä Siig über d' Helvetier diänt. D' Nännig vom Divico hät by dä Römer d' Erinnerig a d' Niiderlag by Agen wider härgschtellt und bringt em Cäsar als «Rächer» dä früherigi erlitteni Schand witerä Chredit.

Nochwürke[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im 19. Jahrhundärt hät dä Divico als Nationalhäld vo dä modernä Schwyz i Konkurränz zum Wilhelm Tell gschtande. Zahlrichi Hischtoriäbilder händ sini Tate verhärrlicht, au d' Literatur hät sich mit äm Divico uusenander gsetzt. Dä Conrad Ferdinand Meyer hät s' Gedicht «Ein Joch am Leman» für d' Verhärrlichig vom Siig vom Divico über d' Römer gschribe. Uf dä eine Sitä isch dä Divico vor dä Ifüehrig vo dä Tell-Legändi dur dä Schiller bym bildetä Bürgertum bekannter wordä, wil Cäsars Schriftä zue dä Pflichtlektürä im Gymnasium ghört händ. Uf dä andere Sitä hät er ganz anderi Tugendä zeigt: Er isch muetig, furchtlos, schtolz, schtuur und gschid gsi – und isch us äm Adel oder us dä Füehrigsschicht entschtammt. Tell dagäge isch für s'konservativi Bürgertum e schwirigi Figur, en Tyrannemörder, Revolutionär, en «Ma us äm Volch», en Einzelchämpfer. Im 20. Jahrhundärt hät aber dä Wilhelm Tell dä Nationalhäld Divico fascht völlig verdrängt, nur im Rahme vo dä Geischtige Landesverteidig hät er e Renaissance erläbt. Währed dere Ziit isch vor allem dä schtuuri Widerschtandswillä hervorghobe, wo dä Divico gägeüber em Cäsar a dä Tag gleit ha söll. Demit isch än Bezug hergschtellt zum Widerschtand vo dä Schwyz gäge s' übermächtigi Dritti Riich währed dä Ziit vom Nationalsozialismus.

I dä Nachchriegsziit isch dä Divico immer mee i d'Vergässeheit versunke, insbsundrigs syt dä Gschichtsunterricht i dä Schwyzer Schuele während dä 1980är Jahr vo dä Reschtä vo dr Geischtige Landsverteidig gsübert worde sind.

Büecher[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Link[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Divico“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.