Züriputsch

Dr Züriputsch isch e Putsch z Züri am 6. Septämber 1839 gsi.

wie s uf em Paradeplatz zum Gfächt zwüsche de Lüüt vom Land und em Milidäär cho isch

Am 10. Merz 1831 het dr Kanton Züri e radikal-liberali Verfassig übercho. Dr Afüerer vo dr radikale Zürcher Bewegig isch dr Conrad Melchior Hirzel gsi. Me het s Staatswääse nodisno modärnisiert, 1833 d Uni gründet, d Stadtmuure und Baschtioone gschlisse, d Volchsschuel im Kanton verstaatlichet. Wo denn s Parlamänt, dr Grooss Raat, 1839 dr liberaal düütsch Theoloog David Friedrich Strauss ad Uni berueffe het, isch drgäge es groosses Gschtüürm im Kanton losggange – me seit dere Gschicht bis hüt dr Struussehändel. Die konservatyve Lüüt im Züripiet usse sind sowiso gäge vil vo de Nöierige gsi, es het schampaaren Eerger ggää, wo vo vilne no aagstachlet worden isch.

Am 5. Septämber 1839 het dr Pfaarer Hirzel z Pfäfike Schturm glüütet, und mit iim sind drufabe schaarewys d Landlüüt mit irne Gweer uf Züri abe gloffe. Am 6. Septämber sind s am Moorge vor dr Stadt gsi. Die het ja keini Muure me gah, und d Revoluzzer sind diräkt zmitz id Hauptstadt ine bis ufe Möischterplatz. Do het d Miliz, wo d Regierig uufbotte het, d Altstadt afo ruume und drby sind es paar Lüüt vrschosse worde.

Jetz isch d Kantonsregierig zruggträtte; do isch dr Stapi Paul Carl Eduard Ziegler grad gon e nöji Regierig zämestelle, die isch eender konservatyv gsi, het aber doch Verträtter vo beidne politische Laager gha. Me het dr Grooss Root nöi gwählt, und dää het drno konservatyvi Lüüt id Staatsämter too. Und so hepme die gröbschte Reforme füre Momänt chönne brämse, bis denn es halbtotze Joor spööter wider e liberaali Regierig as Rueder choo isch.

Literatur

• Kleine Zürcher Verfassungsgeschichte 1218–2000. Zürich 2000. ISBN 3-905314-03-7
• Emil Zopfi: Schrot und Eis – als Zürichs Landvolk gegen die Regierung putschte. Zürich 2005. ISBN 3-85791-487-4