Untertan
As Underdan isch vom Mittelalter bis ins 19. Johrhundert e Person bezeichnet worde, wo dr Herrschaft vom ene andere underworfe gsi isch. Underdane si nit in vollem Umfang persönlig frei gsi. S Verheltnis zwüschen em Underdan und siiner Obrigkeit isch rächtlig greglet gsi und het verschiideni Formen aagnoh, von ere Underornig, wo ehnder symbolisch gsi isch, bis zur Leibeigeschaft.
Im Mittelalter si die meiste Buure Liibeigeni vom ene Grundherr gsi. Aber au Freiji, z. B. Adligi, wo zum Deil sälber Underdane gha hai, si in ihrer Beziehig zum Landesherr oder zum König per Definition Underdane gsi. D Rächt vo dr Obrigkeit si ihm gegenüber aber iigschränggt gsi. Im Römisch-dütsche Riich isch s Verheltnis zwüsche dr Obrigkeit und de Underdane sit dr Früehe Neuziit immer meh verrächtligt worde. So hai sich Underdane z Dütschland im Rahme vom ene Underdaneprozäss an eins vo de Riichsgricht chönne wände und gege Willkürakt vo ihrem Landesherr chlage.
Wo sich in dr Ziit vom Absolutismus die modärni Staatsgwalt usebildet het, het mä die Staatsaaghörige, wo eme Regime, wo mit legitime Middel nit absetzbar gsi isch (ere Monarchii), underworfe gsi si, as Underdane bezeichnet. In däm Sinn stoht dr Underdan im Gegesatz zum freie Bürger von ere Republik. D Brite bezeichne sich zum Deil au hüt no as Underdane vo ihrer Majestät. In de Niiderlande wird zwar meistens dr Usdrugg burger bruucht, en EU-Bürger aber heisst offiziell EU-onderdaan.
Lueg au
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Untertan“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |