Stuurm uf Fryburg

Stuurm uf Fryburg
Deil vo: Baadischi Revoluzioon
Stuurm uf d Barrikaade am Brysacher Door
Datum 24. April 1848 Ort Fryburg Usgang Fryburg wird vu dr Bundesdruppe bsetzt
Konfliktparteie
republikaanischi Freischäärler	2. Divisioon vum VIII. Armee-Korps vum Dytsche Bund mit Verbänd us: Baden Bade Herzogtum Nassau Nassau Großherzogtum Hessen Hesse
Befählshaber
Georg von Langsdorff	General Friedrich Hoffmann
Truppesterki
1 200	6 000
Verlust
11 Dooti; 13 Verwundeti	14 Dooti; 20 Verwundeti

Dialäkt: Undermarkgreflerisch

Dr Sturm auf Freiburg het am 24. April 1848 in dr Zyt vu dr Baadische Revoluzioon stattgfunde. Verbänd vum VIII. Armee-Korps vum Dytsche Bund hän d Stadt Fryburg gstiirmt, wu vu republikaanische Freischäärler bsetzt gsi isch.

Bluetigi Ooschtere 1848

Am 22. April het s z Fryburg e Volksversammlig mit 3000 bis 4000 Dailnämer gee, wu 1200 bis 1400 dervu Waffe drait hän. S Militeer het si us Stadt zrugzooge ghaa. No dr Niiderlaag vum Friedrich Hecker am 20. April im Gfächt uf dr Scheideck hän dr Karl von Rotteck junior un dr Carl Mez vergeebli versuecht, d Freischaare z Fryburg vum bewaffnete Ufstand abzbringe, wäge däm hän d Republikaaner di beede speeter as Verreeter aagluegt. Di Ufständische händ Noochriicht vu dr Niiderlaag vum Hecker nit glaubt un hän uf dr Entsatz dur d Freischaar gsetzt, wu unter em Franz Sigel uf Fryburg aagruggt sin un uf 5000 Mann gschätzt wore isch.

Am negschte Daag het d Fryburger Buurgerwehr versuecht, d Freischäärler an dr Iibernaam vu dr stedtische Kanoone z hindere, d Fierig vu dr Buurgerweer het aber zaaghaft agiert un d Mannschafte sin emänd fuurt bliibe. Dr Kommandeur vu dr Bundesdruppe, wu aagrugt sin, het mit em Stuurm uf d droot, wänn d Freischaare nit deete abzie un d Barrikaade deete ewäg gmacht wääre. Di gsetzt Frischt isch meefach verlängeret woore – zletscht bis am vieri am Nomittag. Geege halber vieri het mer z Fryburg s Fyyr vum Gfächt bi Ginderschdaal gheert, was d Bundesdruppe am Stuurm uf Fryburg ghinderet het. In dr Stadt hän si wider greeßeri Freischaar-Gruppe gsammlet, wel sälli, wu si scho zum Abmaarsch feertig gmacht ghaa hän, jetz bliibe sin. D Freischäärler hän si jetz zeerscht aini vu dr stedtische Kanoone ghoolt, go dodermit in s Gfächt bi Ginderschdaal yyzgryfe. Speeter hän d Freischäärler au di iibrige drei Kanoonen us em stedtische Zyyghuus ghoolt un hän si bi dr Stadtdoor in Stellig broocht.

Am 24. April hän d Freischäärler Waffe in Fryburger Buurgerhyyse requiriert. Ame halber zeeni demoorge het unter em Befääl vum Generaal Friedrich Hoffmann dr Aagriff vu dr Bundesdruppe uf d Stadt aagfange. Um s Martinsdoor het s heftigi Kämpf gee, aber d Druppe vu Hesse-Nassau sin do iber d Chaiserstrooß as eerschti in d Stadt yydrunge. Iber d Jesuitegasse un s Zährigerdoor sin baadischi Soldaaten in d Stadt chuu, bim Predigerdoor Druppe vu Hesse-Nassau un Baade. Am elfi isch Fryburg ganz in dr Hand vu dr Bundesdruppe gsii. Baar Hyyser hän Schääde kriegt dur d Kämpf un s het Verluscht unter dr Ziviilbevelkerig ghaa. Dr Entsatz dur d Freischäärler unter em Franz Sigel un em Theodor Mögling, wu mer druf gwaartet het, isch z spoot chuu.

Dr Generaal Hoffmann het s Chriegsräächt uusgruefe un het alli Yywooner vu dr Stadt entwaffne loo. Vyl Freischäärler sin in Gfangeschaft groote. Driiberuuse sin e Dail Frybugre Buurger verhaftet woore, dodrunter au dr Karl von Rotteck junior. Dr Kommandant vu dr Freischäärler, Georg von Langsdorff, isch Mitgliid bi dr Fryburger Duurnerschaft vu 1844 gsii. Di baadisch Staatsregierig het dr Verain am 25. April ufgleest, wel au anderi vu syne Mitgliider in Ufstand verwicklet gsii sin.

Am 26. April isch dr Kommandeur vum VIII. Armee-Korps vum Dytsche Bund, dr Brinz Friedrich von Württemberg z Fryburg yydroffe un het am 28. April e Paraad vu syne Druppe abgnuu.

Maane

Am inoffiziäll Platz der letzten Barrikade gnännte Blatz näb em Schwoobedoor maant e Daafele an d Eraignis us sällere Zyt.

• 
  Maandaafele

Literatuur

• Joseph L. Wohleb: Freiburg in der 48er Revolution. In: Schau-ins-Land, Heft 69, 1950, S. 102–118 online bi UB Fryburg

Weblink

• Daarstellig uf www.freiburgs-geschichte.de
• Freiburger Zeitung vum 25. April 1848
• Freiburger Zeitung vum 26. April 1848
• Freiburger Zeitung vum 27. April 1848
• Freiburger Zeitung vum 28. April 1848 mit em Bricht vum General Hoffmann
• Daarstellig uf www.schule-bw.de
• Illustrirte Zeitung, Nr. 258 vum 10. Juni 1848, S. 377–378 (Online bi Google Books)

Fueßnote

487.85

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Sturm_auf_Freiburg“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.