Zum Inhalt springen

Solomon ibn Gabirol

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dr Chopf vo dr Statue vom ibn Gabirol von Reed Armstrong in sinere Geburtsstadt Málaga

Dr Solomon ben Jehuda ibn Gabirol, churz Solomon (Salomo) ibn Gabirol oder Schlomo ibn Gevirol (uf d Wält choo 1021 oder 1022 z Málaga; gstorbe um 1057 z Valencia) isch e jüüdische Filosoof und Dichder im muslimische Spanie (al-Andalus) gsi. In dr latiinischsproochige christlige Gleertewält isch er under de latinisierte Nääme „Avicebron“ und „Avencebrol“ bekannt gsi; uf Arabisch het er Abū Ayyūb Sulaimān ibn Yaḥyā ibn Ǧebīrūl ghäisse.

Si hebräische Lyrik, wo zum e groosse Däil von ere pessimistische, wältflüchtige Stimmig brägt und in arabische Värsmaass verfasst isch, isch scho im Middelalter vo jüüdische Lääser seer gschetzt worde. Si het as mäisterhaft gulte und isch in d Gebätbüecher ufgnoo worde. Sini filosofische Leere hingege häi bi sine jüüdische Zitgenosse nume wenig und bi de Muslim überhaupt käi Achdig gfunde. D Resonanz uf sis filosofische Hauptwärk D Kwelle vom Lääbe, wo vo dr Middi vom 12. Joorhundert aa in ere latiinische Übersetzig vorglääge isch, isch in dr christlige Wält stark gsi. Dört het sis nöiplatonische Wältbild die nöiplatonischi Ströömig in dr Filosofii vo dr Scholastik gsterkt, bi aristotelisch orientierte Filosoofe isch si nöiplatonischi Anthropologii uf heftige Widerspruch gstoosse.

Teggstusgoobe und Übersetzige

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Prosa

  • Clemens Baeumker (Hrsg.): Avencebrolis (ibn Gebirol) fons vitae ex Arabico in Latinum translatus ab Iohanne Hispano et Dominico Gundissalino. Aschendorff, Münster 1995 (Noochdruck vo dr Usgoob vo 1895), ISBN 3-402-03166-3 (kritischi Edizioon vo dr middelalterlige latiinische Übersetzig vo dr Kwelle vom Lääbe; Digitalisat: Teil 1/2, Teil 3, Teil 1–3).
  • Sabine S. Gehlhaar (Hrsg.), Orm Lahann (Übersetzer): Salomon ibn Gabirol: Die Lebensquelle. Junghans-Verlag, Cuxhaven 1989, ISBN 3-926848-02-2 (Übersetzig ooni Edizioon).
  • Salomon Munk (Hrsg.): Extraits de la Source de vie de Salomon ibn-Gebirol. In: Salomon Munk: Mélanges de philosophie juive et arabe. 2. Uflaag, Vrin, Bariis 1988, ISBN 2-7116-8169-6
  • Stephen S. Wise (Hrsg.): Solomon ibn Gabirol: The Improvement of Moral Qualities. An ethical treatise of the eleventh century. Columbia University Press, Nöi York 1902; Nachdruck AMS Press, New York 1966 Online; PDF; 5,9 MB).
  • Abraham Cohen (Übersetzer): Solomon Ibn Gabirol’s Choice of Pearls. Bloch Publishing Company, Nöi York 1925 (änglischi Übersetzig vo dr Schrift Perleuuslääsi).

Gedichtsammlige

  • Shlomo ibn Gevirol: shirei ḥol, uusegee Haim Brody, Jefim Schirmann, Schocken Institute for Jewish Research, Jerusalem 1974
  • The Liturgical Poetry of Rabbi Solomon Ibn Gabirol, uusegee Dov Jarden, 2. Uflaag, 2 Bände, Jerusalem 1977–1979
  • The Secular Poetry of Rabbi Solomon Ibn Gabirol, uusegee Dov Jarden, 2. Uflaag, 2 Bände, Jerusalem 1984
  • Salomo ibn Gabirol: Ostwestliches Dichtertum, übersetzt Frederick P. Bargebuhr, Harrassowitz, Wisbade 1976, ISBN 3-447-01658-2
  • Selected Poems of Solomon Ibn Gabirol, übers. Peter Cole, Princeton University Press, Princeton 2001, ISBN 0-691-07031-8
  • Selected Religious Poems of Solomon ibn Gabirol, uusegee Israel Davidson, übers. Israel Zangwill, Arno Press, Nöi York 1973 onläin)
  • Fernand Brunner: Métaphysique d’Ibn Gabirol et de la tradition platonicienne. Ashgate, Aldershot 1997, ISBN 0-86078-654-4.
  • Lenn E. Goodman: Neoplatonism and Jewish Thought. State University of New York Press, Albany 1992, ISBN 0-7914-1339-X (enthält mehrere Aufsätze über ibn Gabirol).
  • Jakob Guttmann: Die Philosophie des Salomon ibn Gabirol. Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 1889, Nachdruck Olms, Hildesheim 1979 (online)
  • Raphael Loewe: Ibn Gabirol. Grove Weidenfeld, New York 1989, ISBN 0-8021-1133-5.
  • Jefim Schirmann: תולדות השירה העברית בספרד המוסלמית [The History of Hebrew Poetry in Muslim Spain], hrsg. Ezra Fleischer, Magnes, Jerusalem 1995, S. 257–345, ISBN 965-223-914-3 (hebräisch).
  • Jacques Schlanger: La philosophie de Salomon Ibn Gabirol. Étude d'un néoplatonisme. Brill, Leiden 1968.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Solomon_ibn_Gabirol“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.