D Shang-Dünastii
D Shang-Dünastii (chin. 商朝, shāng cháo) isch die zwäiti Dünastii in dr chinesische Gschicht gsi. Si het China zwüschen em 16. Joorhundert v. d. Z. bis öbbe zum 11. Joorhundert v. d. Z. regiert. Si isch noch dr Xia-Dünastii cho, wo mä drüber sich nid öinig isch, öb s sä überhaupt gee het, und isch vo dr Zhou-Dünastii abglööst worde. D Shang-Dünastii het as ersti chinesischi Dünastii zitgenössischi schriftligi Dokumänt hinderloo. Bsundrigs die spööteri Periode vo dr Shang-Dünastii, d Yin-Zit (殷), isch hüte seer guet undersuecht. Im Ganze si d Nääme vo 30 Köönig us 17 Generazioone überliiferet. Alli die Nääme het mä au uf de Orakelchnoche us Yinxu wider gfunde, so dass die mäiste Historiker drvo usgöön, ass die Köönig au daatsächlig gläbt häi.
D Herrscher vo dr Shang-Dünastii
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Herrscher vo dr Shang-Dünastii si wääred iirer Regierigszit Köönig gsi und erst noch iirem Dood Kaiser worde.
Räijefolg | Regierigszit * | Droonnaame us Shiji und Orakelchnoche | Vornaame ** | Droonnaame in Pinyin | |
---|---|---|---|---|---|
1 | 29 | Tāng (汤) und Táng (唐), Dà Yǐ (大乙) | Lǚ (履) | Tāng (汤) | Im Shi Gui si Soon, het mit Erfolg gege dr letscht Xia-Köönig Jie rebelliert |
2 | 太丁/大丁 | Yǐ Diē (以跌) | Dà Dīng und Tài Dīng | Dr Soon vom Da Yi (d. h. Tāng) | |
3 | 2 | 卜丙 oder 外丙 | 胜 | Bǔ Bǐng oder Wài Bǐng | Im Da Ding si jüngere Brueder |
4 | 4 | 仲壬 | 庸 | Zhòng Rén | Im Bu Bing si jüngere Brueder |
5 | 33 | 大甲 oder 太甲 | 至 | Dà Jiǎ | Im Da Ding si Soon |
6 | 29 | 沃丁 | 绚 | Wò Dīng | Im Da Jia si Soon |
7 | 25 | 大庚 oder 太庚 | 辯 | Dà Gēng | Im Wo Ding si jüngere Brueder |
8 | 36 | 小甲 | 高 | Xiǎo Jiǎ | Im Da Geng si Soon |
9 | 75 | 大戊 oder 太戊 | 伷 | Dà Wù | Im Xiao Jia si jüngere Brueder |
10 | 12 | 雍己 | 密 | Yōng Jǐ | Im Da Wu si jüngere Brueder |
11 | 11 | 中丁 | 庄 | Zhōng Dīng | Im Da Wu si jüngere Brueder |
12 | 15 | 卜壬 | 发 | Bǔ Rén | Im Zhong Ding si Soon |
13 | 9 | 河亶甲 oder 戔甲 | 整 | Hé Dǎn Jiǎ | Im Zhong Ding si Soon |
14 | 19 | 且乙 oder 祖乙 | 滕 | Qiě Yǐ | He Dan Jia si jüngere Brueder |
15 | 16 | 且辛 oder 祖辛 | 旦 | Qiě Xīn | Im Qie Yi si Soon |
16 | 20 | 羌甲 oder 沃甲 | 踰 | Qiāng Jiǎ | Im Qie Xin si jüngere Brueder |
17 | 32 | 且丁 oder 祖丁 | 新 | Qiě Dīng | Im Qie Xin si Soon |
18 | 29 | 南庚 | 更 | Nán Gēng | Im Qiang Jia si Soon |
19 | 7 | 象甲 oder 阳甲 | 和 | Xiàng Jiǎ | Im Qie Ding si Soon |
20 | 28 | 盘庚 | 旬 | Pán Gēng | Im Xiang Jia si jüngere Brueder. Dr Pán Gēng het d Hauptstadt Yin gründet. Für e baar Historiker gältet d Gschicht vo dr Shang-Dünastii erst vo iim aa as sicher. |
21 | 21 | 小辛 | 颂 | Xiǎo Xīn | Im Pan Geng si jüngere Brueder |
22 | 21 | 小乙 | 敛 | Xiǎo Yǐ | Im Xiao Xin si jüngere Brueder |
23 | 59 | 武丁 | 昭 | Wǔ Dīng | Im Xiao Xin si Soon |
24 | 59 | 且己 | Qiě Jǐ | Im Wu Ding si Soon | |
25 | 7 | 且庚 oder 祖庚 | 躍 | Qiě Gēng | Im Qie Ji si jüngere Brueder |
26 | 33 | 且甲 oder 祖甲 | 载 | Qiě Jiǎ | Im Qie Geng si jüngere Brueder |
27 | 6 | 廩辛 | 先 | Lǐn Xīn | Im Qie Jia si Soon |
28 | 6 | 康丁 | 嚣 | Kāng Dīng | Im Qie Xin si jüngere Brueder |
29 | 4 | 武乙 | 瞿 | Wǔ Yǐ | Im Kang Ding si Soon |
30 | 3 | 文丁 oder 太丁 | 托 | Wén Dīng oder Tài Dīng | Im Wu Yi si Soon |
31 | 37 | 帝乙 | 羡 | Dì Yǐ | Im Wen Ding si Soon |
32 | 33 | 帝辛 | 受 | Dì Xīn | Im Di Yi si Soon, au chin. 纣, Zhòu (chin. 商纣王 „Zhòu-König der Shang-Dynastie“) gnennt |
* D Jooresaagoobe stamme us Dokumänt, wo erst vil spööter entstande si; dorum si si historisch nit gsicheret.
** Die Nääme si möögligerwiis nit die richdige Nääme vo de Köönig. Es isch mööglig, ass es Eerenääme si, wo si posthum überchoo häi.
Litratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Keightley, David N.: Sources of Shang History: The Oracle-Bone Inscriptions of Bronze Age China. Berkeley: University of California Press, 1985, Paperbackausgabe. ISBN 0-520-05455-5.
- Keightley, David N.: The Ancestral Landscape: Time, Space, and Community in Late Shang China (ca. 1200 – 1045 B.C.). China Research Monograph 53, Institute of East Asian Studies, Berkeley: University of California Press , 2000, Paperbackausgabe, ISBN 1-55729-070-9
- Thorp, Robert L. : China in the Early Bronze Age: Shang Civilization (Encounters with Asia), University of Pennsylvania Press, 2005, ISBN 0-8122-3910-5
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Suech no Shang-Dynastie in dr Dytsche Digitale Bibliothek (DDB)
D Epoche vorhäär Xia-Dünastii |
Zitdaafele vo dr chinesische Gschicht | D Epoche noochhäär Zhou-Dünastii |