Robert Schwyzer

Dr Robert Schwyzer (* 8. Dezämber 1920 z Züri; † 29. Septämber 2015) isch e Schwyzer Biochemiker un Molekularbiolog gsii.

Lääbe

Em Schwyzer sy glychnamige Vater isch Schefarzt am Kraisspital z Bülach gsii, sy Mueter Rosa Schätzle Chrankeschweschter. Är isch uf d Schuel z Minneapolis gange un het d Matura z Züru gmacht. Dr Schwyzer het an dr Universitet Züri Chemy studiert un anne 1947 bim Nobelpryysdreger Paul Karrer iber Vitamin promoviert. No dr Habilitation 1951 an dr Universitet Züri het er bi dr Ciba AG z Basel gschafft, wun er e Gruppe fir Peptidchemy ufböue het. An dr Universitet het em dr Karrer as Direktor vum Chemische Inschtitut d Peptidforschig untersait. Är isch aber glychzytig in syre Zyt bi dr Ciba AG Privatdozänt an dr Universitet Züri (ab 1960 Titularprofessor) blibe. Wu mer em bi dr Ciba d Laitig vun ere Abdailig aabote het, het er abglähnt, wel er si des no aigene Wort nit zuedröut gha het, un isch retuurgange an d Universitet. Vu 1960 bis 1963 isch er aber Vizedirektor fir Pharmaforschig bi dr Ciba gsii. Ab 1963 isch er ordelige Professor fir Mikrobiology an dr ETH Züri gsii un het dert di dodmol no jung Molekularbiology ufböue. Anne 1988 isch er emeritiert wore.

Im Johr 1958 isch er fir e Forschigsufenthalt an dr University of California un 1964 Gaschtprofessor an dr University of Washington gsii. Bi dr Ciba isch em d Sintees vu Angiotensin (im Labor 1957, vu dr Ciba 1959 as Hypertensin uf dr Määrt brocht) un d Sintees vum Hypophyse-Hormon ACTH (Dail-Sintees 1960, Totalsintees 1963, vu dr Ciba 1963 as Synacthen uf dr Määrt brocht) glunge. Derzue het er bi dr Sintees vu Gramicidin S mitgmacht. An dr ETH Züri het er si mit Struktur-Funktionszämmehän vu biologisch aktive Subschtanze wie Polypeptidhormon un Hormon-Rezeptor-Wächselwirkig bscheftigt. Wu in dr 1970er Johr all meh druf drängt woren isch, sich uf molekulari Genetik un Gentächnik z konzäntriere statt uf di biologisch Funktion vu Protein, het er däm nit noogee.

Dr Schwyzer het iber 300 wisseschaftligi Publikatione vereffetligt.

Anne 1964 het er dr Otto-Naegeli-Pryys iberchuu. 1968 isch er zum Mitglid vu dr Leopoldina gwehlt wore. Zue syne ehmolige Mitarbaiter am Inschtitut het dr Nobelpryysdreger Kurt Wüthrich ghert.

Ab 1948 isch er mit dr Rosa Naegeli ghyrote gsii un isch Vater vu drei Chinder wore. Dr Philolog Eduard Schwyzer isch sy Unggel gsi.

Literatur

• Michael Bürgi: Schwyzer, Robert. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz..
• Winfried Pötsch u. a.: Lexikon bedeutender Chemiker. Harri Deutsch, Frankfurt a. M. 1989.

Weblink

• Interview un Biografy Neues Bülacher Tagblatt, 22. Februar 2006, pdf
• Wisseschaftshistorischi Sammlig ETH Züri zum Schwyzer

Fueßnote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Robert_Schwyzer“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.