Zum Inhalt springen

Pläistozään

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Syschtem Serie Stapfle ≈ Alter (mya)
Quartär Holozän Holozän 0,0117–0
Plaischtozän Jungplaischtozän
(Tarantium)
0,126–0,0117
Mittelplaischtozän
(Ionium)
0,781–0,126
Altplaischtozän
(Calabrium)
1,806–0,781
Gelasium 2,588–1,806
diefer diefer diefer elter

S Pläistozään (altgriechisch πλεῖστος pleistos „am mäiste“ und καινός kainos „nöi“) isch en Zitabschnitt in dr Gschicht vo dr Ärde. Es het vor öbbe 2,588 Millioone Joor aagfange und isch vor 11'650 Joor z Änd gange,[1] wo s Holozän, d Jetztzit, aagfange het. S Pläistozään het öbbe 2,5 Millioone Joor duurt.

In dr Hierarchii vo de chronostratigraafische Zitäihäite isch s Pläistozään die underi Serii vom Kwardäär. Vor em Pläistozään isch s Pliozään choo. Sit em Joor 2009 gältet s Gelasium nüme as dr jüngst Abschnitt vom Pliozään, sondern as dr eltist Abschnitt vom Pläistozään.

S Pläistozään isch vor allem vo de Wäggsel vo Chalt- und Warmzite brägt. Noch dr Elbe-Chaltzit, im Alperuum häisst si Günz-Chaltzit, dr Elster-/Mindel- und Saale-/Riss-Chaltzit isch s Pläistozään am Ändi vo dr letzte (Weichsel-/Würm-)Chaltzit vom Holozään abglööst, dr Serii, wo mr hüte din lääbe.

S Jungplästozään

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Jungpläistozään umfasst e Warmzit (in Europa säit men er d Eem-Warmzit) und druf isch e Faase vo dr Veriisig choo, die letzti Chaltzit. D Eem-Warmzit isch nume öbbe 10'000 Joor lang gsi, d Veriisig vo wite Däil vo de Kontinänt uf dr Nordhalbchuugele vo dr Ärde aber mee as 100'000 Joor.

Im Jungpläistozään het d Verbräitig vom hütige Mensch aagfange und d Entwicklig vo sinere Kultuur. Ersti Kunstwärk si us em Mittelpaläolithikum (vor öbbe 80'000 Joor) bekannt.[2]

Dr Moschusoggs het sich im middlere Pläistozään us dr Gattig Praeovibos entwigglet.

D Fauna vom Pläistozääns het dr hütige Fauna scho stark ggnelet. Die allermäiste Gattige si mit de hütige scho idäntisch gsi und im Lauf vo deere Epoche si die mäiste vo de bekannte Arte entstande. E Hufe Groossdierarte vom Pläistozään si aber in dr Usstärbwälle vom Kwardäär verschwunde. Zu de erste Arte, wo in Öiraasie usgstorbe si, häi s Waldnashorn und dr Äiropääisch Waldelifant zelt, zu de letzten s Wullenaashorn und der Riisehirsch. Dr Höölibäär isch e chli früener usgstorbe. S Wullehoormammut het mindestens in gwüsse Gebiet bis ins Holozään überläbt.

Dr Ardikel «Pleistozän» uf dr dütsche Wikipedia

  • Edmund Blair Bolles: Eiszeit. Wie ein Professor, ein Politiker und ein Dichter das ewige Eis entdeckten. Berlin 2000, ISBN 3-87024-522-0 (Zur Forschungsgeschichte, insb. Louis Agassiz, Charles Lyell und Elisha Kent Kane).
  • Hansjürgen Müller-Beck: Die Eiszeiten. Naturgeschichte und Menschheitsgeschichte. München 2005, ISBN 3-406-50863-4 (Knappe Einführung aus der Beck’schen Reihe).
  • Josef Klostermann: Das Klima im Eiszeitalter. Stuttgart 1999, ISBN 3-510-65189-8.
  • R. Chris L. Wilson, Stephen A. Drury, Jenny L. Chapman: The Great Ice Age. Climate change and life. London 2000, ISBN 0-415-19841-0.
  • Felix M. Gradstein, James G. Ogg, Martin van Kranendonk: On the Geologic Time Scale 2008. In: Newsletters on Stratigraphy, 43/1, Bornträger, Berlin / Stuttgart 2008, S. 5–13 doi:10.1127/0078-0421/2008/0043-0005.
 Commons: Pleistocene – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Welcome to the Meghalayan Age - a new phase in history. In: BBC News. 18. Juli 2018 (bbc.com [abgerufen am 29. Juli 2022]).
  2. Ancient stone marks may roll back date of 'modern behavior'. The Japan Times, 13. Januar 2002.