Pan

De Pan (altgriech. Πάν, Pān; im arkadische Tielekt: Πάων, Pāōn) isch de griechisch Hirtegott. Er isch e Mischwese, halb Mensch halb Gaissbogg und sini Haimet isch Arkadie. D Römer hend en mitem Faunus gliichgsetzt.

Mythe

De Pan isch de Soo vom Hermes und vo de Dryope, oder noch anderne e Soo vom Zeus und vo de Kallisto und denn de Brüeder vom Arkas, de Eponym vo Arkadie. De Pan verkörperet s Hirtelebe. Er spilt uf de Syrinx (Panflöte), woner erfune hett, und tanzt mit de Nymphe. Er isch bikannt för siin starche Sexualtriib, doch wege sim Uussie hett er wenig Erfolg bi de Nymphe. Au d Nymphe Echo het ka Gfale anem und bringt en so bis zom Verzwiifle. De Hermes, sin Vatter, zaigt em drumm us Mitlaid, wiemer sich selber bifridige cha. De Pan findet Gfale dra und zaigt a de Hirte nöd nume, wiemer uf de Panflöte Musig macht, sondern ono wiemer wichse tuet. Er römischi Statue zaigt de Pan aber au, wiener Sex mitere Gaiss hett. Er isch mengisch au ithyphallisch dargstellt wore.

Ursprung

De Pan isch ursprünglich en arkadische Hirtegott. De Homer nennt de Pan niene, de Hesiod aber i sinere Theogonie. Wo d Perser i Griecheland iigfalle sind, isch emene Bott, wo vo Athen uf Sparta gschickt woren isch, de Pan erschune, und hett e Hailigtum z Athen verlangt, wa denn nochem Siig vo de Grieche öber d Perser bi Marathon (490 v. Chr.) au passiert isch.

De Name vom Pan cha wie au de Name vom indische Hirtegott Pūṣan uf indogerm. *Peh₂usōn zruggfüert were. Demit verwandt sind o Wörter för "Hirt", zum Biispil lat. pastor.

Literatur

Edward Tripp: Reclams Lexikon der antiken Mythologie. Stueggert, 1991. ISBN 3-15-010371-1
Jens Holzhausen: Pan. In: Der Neue Pauly (DNP). Band 9, Metzler, Stuttgart 2000, ISBN 3-476-01479-7, Sp. 221–223.