Mieschdierli

Mieschdierli, us Ernst Haeckel „Kunstformen der Natur“

Systematik

Rych:	Vylzälligi Dierer (Metazoa)
Abdeilig:	Gwääbdierer (Eumetazoa)
Underabteilig:	Bilateria
ohne Rang:	Urmyyler (Protostomia)
Überstamm:	Lophotrochozoe (Lophotrochozoa)
Stamm:	Mieschdierli

Wüsseschaftlige Name

Bryozoa

Chlass

Stenolaemata
Gymnolaemata (Cheilostomata un Ctenostomata)
Sießwassermieschdierli (Phylactolaemata)

Mieschdierli (Ectoprocta (Gr.: mit usserem After)), au Bryozoa oder Polyzoa gnännt, sin vylzälligi Dierer, wu im Wasser läbe. Wäg ihre mikroskopische Greßi sin Ainzeldierer schwär uuszmache, uusdehnteri Kolonie sin aber lycht as flechigi Struktur, zem Byschpel uf aagschwämmtem Seetang, z chänne.

Mieschdierli ghere zue dr Lophotrochozoe, ere Großgruppe vu dr Urmyyler (Protostomia). Ihre gnau Verwandtschaftsverhältnis zue anderene Lophotrochozoa-Stämm isch zurzyt uuklar. Di hyfig vermuetet Beziehig zue dr Chelchwirmer (Entoprocta) het dur molekulargenetischi Teschtmethode nit chenne bstetigt wäre, au nit e necheri Verwandtschaft zue Huefyysewirmer (Phoronida) un dr [[Armfüßer<Armfießer]] (Brachiopoda). In eltere Lehrbiecher findet mer si aber vylmol no mit dr Phoronida un dr Brachiopoda zum Stamm vu dr Tentaculata verainigt.

Böu

Mieschdierli bilde zmaischt Kolonie (Zoarium) us mehrere Ainzeldierer (Zooide). S ainzel Zooid bstoht us eme Waichlyyb un ere Schale as Schutz, em extrazooidale Skelett (Zooecium). Dr Waichlyyb bstoht us em Polypid (= Vorderlyyb; frei bewegligi Dail) un em Cystid (= Hinterlyyb; wu s Polypid dur Ruckziemuskle komplett cha yyzoge wäre). S Polypid wird us em Cystid bildet. S Verdauigssyschtem isch in Muul, Mitteldarm, Änddarm un After glideret. Dr After isch doderby nit ändständig, är lyt dur dr U-fermig Darm in dr Neche vum Muul usserhalb vum Tentakelchranz (Lophophor gnännt). S Muul isch umgee vu Tentakle, wu uf eme chraisfermige oder zwaidailige Lophophor hocke. D Darmkanäl vu dr Ainzeldierer stehn nit wie bi dr Nesseldierkolonie mitenander in Verbindig.

Innerhalb vu dr Kolonie chunnt s zue Arbetsdailige. Stark ruckbildeti Dierer bilde Stiilgliider, Hoke oder Wurzelfäde. Anderi Ainzeldierer bilde Gschlächtszälle, wider anderi wäre zue Ammedierer oder zue vogelchopfähnlige Avicularie oder Vibrakularie, wu s Feschtsetze vu Främdorganisme uf dr Kolonie verhindere. Bi dr spezialisierte Dierer vu dr Koloni sin d Tentakelchrone un au zmaischt dr Darm zruckbildet.

Furtpflanzig un Entwicklig

D dierer chenne sich gschächtlig oder uugschlächtlig furtpflanze.

Gschlächtligi Furtpflanzig

Us dr gschlächtlige Furtpflanzig gehn zwee verschideni Type vu Larven firi: Di Cyphonaut gnännt planktotroph Larve stellt di "primitiv" Form dar. Si nehrt sich iber Wuche oder sogar Monet vu Nahrigspartikel im Plankton. Di lecitothroph Larve setzt sich scho no ne baar Stund mit dr Ventralflechi fescht. Dur Metamorfos entstehn Ancestrula, di erschte 1-6 Zooide vun ere Koloni. Derno chunnt di uugschlächtlig Furtpflanzig, wu d Koloni wyter derdur wachst.

Uugschlächtligi Furtpflanzig

Di uugschlächtlig Furtpflanzig gschiht dur Chnoschpen, ähnlig wie bin ere Pflanze, wu bi dr Sießwasserarte Statoblaschte gnännt wäre. Doderdur chenne groß Kolonie entstoh. Di dur uugschlächtligi Furtpflanzig entstandene Zooide innerhalb vun ere Koloni sin wäge däm Klon, genetisch idäntischi Noochuu vu dr Ursprungs-Larve.

Myriapora truncata
Eurystomella bilabiata
Reteporella grimaldii
Cristatella mucedo (Sießwassermieschdierli)
Sießwassermieschdierli

Vorchuu

Hite sin rund 5.600 rezenti un 16.000 fossili Arte vu Mieschdierli in Sieß- un Salzwasser bschribe. D Klasse vu dr Sießwassermieschdierli (Phylactolaemata) umfasst alli limnische Arte.

In dr Geologi hän d Mieschdierli wäg ihre wyter Verbraitig syt em Ordovizium (Cyclostomata un Ctenostomata) e großi Bedytig as Laitfossilie un fir stratigrafischi Bstimmige.

Wirtschaftligi Bedytig

Iber 125 Arte verursache dur stark Wachstum Schäde bzw. Unterhaltigscheschte an Schiff, Hafenaalage un wasserwirtschaftligen Aalage, zum Dail au im Sießwasser.

Uf dr andere Syte produziere Bryozoe chemischi Wirkstoff, wu di medizinisch Wirkig vun ene untersuecht wird, dodrunter s meglig Antichräbsmittel Bryostatin 1.

Literatur

Hayward, P.J., & Ryland, J.S., 1999: Cheilostomatous Bryozoa. Part 2. Hippothoidea - Celleporoidea. Synopses of the British Fauna (New Series), 14: 1-416, (Barnes, R.S.K., & Crothers, J.H., editors). Field Studies Council, Shrewsbury.

Weblink

Commons: Mieschdierli – Sammlig vo Multimediadateie

Moostierchen (Bryozoa). Die große Organisation in Richtung des kleinsten Raumes Senckenbergische Naturforschende Gesellschaft
Recent and Fossil Bryozoa Datebank zue Bryozoe-Taxa
IBA, International Bryozoology Association
Glossary Uusdruck rund um Bryozoa
University of California Museum of Paleontology - Introduction to the Bryozoa

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Moostierchen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.