Zum Inhalt springen

Luzerner Zeitung

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Luzerner Zeitung
Logo Luzerner Zeitung
Logo Luzerner Zeitung
Beschriibig Schwiizer Dageszeitig
Verlag Neue Luzerner Zeitung AG
Erstusgob 1. Juli 1828 (Vaterland/Waldstätterbote)
Erschiinigswiis täglich
Uflag
(WEMF Bulletin 2008[1])
129'050 Exemplar
Chefredakteur Thomas Bornhauser
Herusgäber Erwin Bachmann
Weblingg Website vo dr LZ

D Luzärner Zitig (LZ) isch e Schwiizer Dageszitig. Si erschiint vom Mändig bis am Samschdig in sächs Regionalusgoobe für d Zentralschwiizer Kantön Zug, Uri, Obwalde, Nidwalde und Schwyz. Zuesätzlig erschiint si sit em Septämber 2008 am Sunndig under em Ditel «Zentralschweiz am Sonntag».

D Gsamtuflag bedräit 130'000 Exemplar in sächs Regionalusgoobe. Die hai jedi ihri eigeni Ditelsite und Regionaldeil. Die Neuji Luzärner Zitig isch 2010 vo öbbe 280'000 Lüt gläse worde.[2].

Titel Verchaufti
Uflag[1]
Konkurränz Logo
Luzärner Ziitig 69'119 Logo Neue Luzerner Zeitung
Urner Ziitig (früener: Gotthard-Post) 3'638 Urner Wochenblatt Logo Neue Urner Zeitung
Obwaldner Ziitig 5'486 Logo Neue Obwaldner Zeitung
Nidwaldner Ziitig (früener: Nidwaldner Volksblatt) 7'593 Logo Neue Nidwaldner Zeitung
Zuger Ziitig 17'007 Logo Neue Zuger Zeitung

Di Neu Schwyzer Ziitig, d Regionalusgab für de Kanton Schwyz mit ere Uflag von öppe 3'400 Exemplar, isch am 31. Dezämber 2013 igstellt worde, will s Konkurränzblatt Bote der Urschweiz sit dänn de Manteltäil und di überregionale Inserat nüme vo de Südostschwiiz, sondern vo de Neuen LZ übernimmt.[3][4] Betriiblich blibbt de Bot vo de Urschwiiz unabhängig.[5] Er hät e Uflag vo 16'047 verchaufte bzw. 17'009 verbreitete Exemplar (2015)[1] und e Riichwiiti vo 42'000 Läser (WEMF MACH Basic 2015-II).

S Vaterland isch e konservativi Luzärner Dageszitig gsi, wo vo 1871 bis 1991 erschiinen isch. Es het mit em liberale Luzärner Dagblatt zur Luzärner Zitig fusioniert.

Gründig und Usbau

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Vaterland isch d Nochfolgere vo dr Luzerner Zeitung gsi, wo 1833 vo de Brüeder Räber z Luzärn lanciert worden isch. Die isch vo 1834 aa zweimol in dr Wuche erschiine und und het vo 1842 bis 1847 d Bezeichnig Staatszeitung der katholischen Schweiz drait. Vo 1849 aa isch d Luzärner Zitig wider under em alte Name dreimol in dr Wuche erschiine. 1863 het si dr Sprung zur Dageszitig gwogt.

Barteiblatt vo de Konservative

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Vaterland isch immer e konservativs Prässeorgan bliibe. Wäge siiner Usrichdig het s e dreuji Läserschaft gha und het d Uflag vo 1891 bis 1980 vo 6'000 uf 58'360 Exemplar gsteigeret. In de 1980er-Johr het d Barteiprässi afo bröckele und d Datsach, ass es z Luzärn drei Dageszitige gee het, het s Inserategschäft schwiirig gmacht.

Luzärner Dagblatt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Luzerner Tagblatt isch zum erste Mol am 1. Januar 1852 erschiine. Es het sich drbii um e Blatt mit politisch liberaler Tendänz im Bsitz vom Xaver Meyer ghandlet. 1879 het er däm si Buechdruckerei an dr Zürcher Heinrich Keller verchauft. 1916 isch d Kollektivgsellschaft (spöter Familien-Aktiegsellschaft) «Buchdruckerei Keller & Co» gründet worde. Zum Luzerner Tagblatt hai d Regionalusgobe Nidwaldner Tagblatt, Zuger Tagblatt und Gotthard Post/Urner Tagblatt ghört. Dur Fähler in dr Gschäftsfüehrig isch s Verlagshuus in de 1980er Johr in finanzielli Schwiirikeite cho und dr Zsämmeschluss vo dr FDP-nooche Zitig mit dr CVP-nooche Zitigsgruppe Vaterland isch schliesslig nüm zvermiide gsi. S Luzärner Dagblatt isch am 31. Oktober 1991 zum letzte Mol erschiine.

Fusion mit em Erzfind

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Sit 1971 het s konservative Vaterland zsämme mit em liberale Luzärner Dagblatt e gmeinsame Inseratepool, tandem, wo em Dagblatt s Überläbe möglig gmacht het. Die Massnahm het in dr Innerschwiiz für Furore gsorgt, wil politisch die beide Bletter sich findlig gegenüber gstande si. Zum gege d Luzerner Neusten Nachrichten (LNN), wo nid barteibunde gsi isch, chönne bestoh, isch die wirtschaftligi Aanöcherig die einzigi Chance gsi. Aber beidi Dageszitige hai immer meh Abonnänte an die innovativeri LNN verlore, wo vo alle drei Zitige dr umfangriichst Sportdeil gha het und au sust am innovativste gsi isch. Das het drzue gfüehrt, ass sich die beide bolitische Zitigen im Johr 1991 zur Luzärner Zitig zsämmegschlosse hai.

D Luzärner Zitig isch am 2. Novämber 1991 zum erste Mol erschiine.

Neuji Luzärner Ziitig

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Nach de Fusion mit de Luzärner Noischte Nachrichte änds 1995 hät d Ziitig ab em Jänner 1996 Neuji Luzärner Ziitig ghäisse. Zwänzg Jaar spööter, am 19. Septämber 2016 isch zum dritte Mal s Rad zrugtrület worde. S Blatt ghäisst wider Luzärner Ziitig, ase wie 1833, wie 1847, wie 1991 und eso, wien em d Lüüt immer au gsäit händ.[6]

Im 19. Johrhundert hets aber scho einisch e Neuji Luzärner Zitig gee, wo noch em Sonderbundschrieg z Luzärn uusegee worden isch. S Blatt isch bolitisch katholisch-konservativ gsi und scho im Septämber 1848 verbote worde.[7]

Luzärner Ziitig

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Luzärner Ziitig hät di gliichi Siitegstaltig wiens St. Galler Tagblatt won au zu de NZZ-Gruppe ghört. Eso isch es mögli, Siite usztuusche.[6]

  • Max Huber: Geschichte der politischen Presse im Kanton Luzern von 1914–1945 (= Luzerner Historische Veröffentlichungen. Bd. 25). Rex-Verlag, Luzern/Stuttgart 1989, ISBN 3-7252-0529-9 (zugl. Diss. Univ. Zürich 1989).
  1. 1,0 1,1 1,2 WEMF Auflagen Bulletin 2008 Archivlink (Memento vom 21. Mai 2009 im Internet Archive)
  2. Zahlen und Fakten zum Unternehmen uf dr Website vo dr Neuje Luzärner Zitig, abgrüeft am 8. Dezember 2010
  3. «Bote der Urschweiz» wird neuer Partner. In: Neue Luzerner Zeitung. 25. Juni 2013, archiviert vom Original am 17. September 2016; abgruefen am 2. Januar 2014.
  4. Miriam Eisner: «Bote der Urschweiz» startet in neue Zukunft. In: SRF. 30. Dezember 2013, abgruefen am 2. Januar 2014.
  5. Kooperation mit «Bote» startet. In: Neue Luzerner Zeitung. 31. Dezember 2013.
  6. 6,0 6,1 Ein neues Layout für unsere Zeitung Archivlink (Memento vom 20. Septämber 2016 im Internet Archive) In: Neue Luzerner Zeitung. 12. September 2016.
  7. Max Huber: Neue Luzerner Zeitung. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.