Lischta vu Supernovae

Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Hìttz’tààgs waara mìt dr Hìlfa vun otomàtisiarta Süachprogràmma jeedsjoohr toisiga Supernovae äntdäckt, wo sìch ìn àndra Gàlàxia Mìllioona Liachtjoohra äntfarnt vu dr Ard b’fìnda.^[1] Wämm’r a ainzelna Gàlàxii ìn Betràcht ziagt, sìnn Supernovae saltana Ärraignissa (numma-n-a pààr Ärraingniss pro Joohrtoisig).

D’ lätschta Supernova, womm’r ìnnerhàlb vu dr Mìlchschtrooss diräkt beobàchta hann, ìsch d’ Keplerscha vu 1604 gsìì. Ums Joohr 1680 ìsch a waitera Supernova gsìì, womm’r zem äärschta Mol mìt modärna Beobàchtungsmethooda idäntifiziart hann.

D’ Supernovae sìnn noh-n-ema süstemàtischa Scheema dur d’ Joohreszààhl g’nännt, g’folgt vun ainem odd’r zwai Büachschtààwa vum làtiinischa Àlfàbeet.

Lischta[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bezaichnung	Schtarnbìld	Typ	Schiinbààra Hällikait ìm Maximum (mag)	Àbsoluuta Hällikait ìm Maximum (mag)	Gàlàxii	ung’fahra Äntfarnung (Lj)	Ààmärkunga
SN 185	Cen	Ia	−7	−19,2	Mìlchschtrooss	9100	’s d’ äältschta Supernova, womm’r ìn dr G’schìcht b’schrììwa hann
SN 393	Sco	II	0	−15,1	Mìlchschtrooss	34000
SN 1006	Lup	I	−7,5	−19,2	Mìlchschtrooss	7000
SN 1054	Tau	II	−6	−17,5	Mìlchschtrooss	6500	a Ìwwerraschtla d’rvuu ìsch dr Krabsnaawel (M 1)
SN 1181	Cas	II	0	−12,1	Mìlchschtrooss	8500
SN 1572	Cas	Ia	–4	−15,9	Mìlchschtrooss	8000	’s ìsch vum Tycho Brahe äntdäckt worra; ar hàt’s Nova g’nännt
SN 1604	Oph	Ia	–3	−16,2	Mìlchschtrooss	14000	àui ìm Kepler siina Supernova odd’r ìm Keplfer sii Schtarn g’nännt
SN 1680	Cas	IIb	+6	−6,6	Mìlchschtrooss	11000
SN 1885A	And	Ia	+7	−17,4	Andromeda-Gàlàxii	2,5 Mio.	’s ìsch d’ äärschta Supernova, womm’r üsserhàlb vu dr Mìlchschtrooss beobàchta hann
SN 1940B	Com	II P	+12,8	−17,5	NGC 4725	38 Mio.
SN 1968L	Hya	II P	+12	−16,3	Messier 83	15,2 Mio.	’s ìsch d’ äärschta Supernova, womm’r zitter dr Ärfìndung vum Farnrohr dur Beobàchtung äntdäckt hann
SN 1972E	Cen	Ia	+8,7	−18,9	NGC 5253	10,9 Mio.
SN 1979C	Com	II L	+12,1	−18,8	Messier 100	50 Mio.
SN 1983N	Hya	Ib	+11,8	−16,5	Messier 83	15,2 Mio.
SN 1986J	And	IIn	+18,4	−11,4	NGC 891	30 Mio.
SN 1987A	Dor	II P	+2,9	−15,6	Groossa Magellanscha Wulka	160000	’s ìsch d’ äärschta Supernova, wumm’r dr Vorgangerschtarn idäntifiziart hann
SN 1993J	UMa	IIb	+10,8	−16,8	Messier 81	11 Mio.
SN 1994D	Vir	IIb	+11,8	−19,3	NGC 4526	55 Mio.
SN 2005ap	Com	II	+18,5	−22,3	SDSS J130114+2743	4,7 Mrd.	ànna 2007 hàt maa äntdäckt, àss sa 300-mal häller g’schtrààhlt hàt àls a normààla Typ-II-Supernova
SN 2005cs	CVn	II	+14	−15,6	Messier 51	27 Mio.
SN 2006gy	Per	IIn	+15	−19,3	NGC 1260	240 Mio.
SN 2007bi	Vir	Ic^[2]	+18,3^[2]			1,7 Mrd.	’s ìsch d’ äärschta Pààrìnschtàbiliteets-Supernova, wo b’schtaadigt worra-n-ìsch
SN 2008D	Lyn	Ibc	+17,5	−14,7	NGC 2770	88 Mio.
SN 2011dh	UMa	II P	+12,5	−16,7	Messier 51	23 Mio.
SN 2011fe	UMa	Ia	+10,0	−19,0	Messier 101	21 Mio.
SN 2014J	UMa	Ia	+10,5^[2]		Messier 82	12 Mio.
SN 2015L	Ind	I	+16,9	−23,4	APMUKS(BJ) B215839.70−615403.9.	3,8 Mrd.	’s ìsch d’ schtärkschta Supernova, womm’r bis 2015 beobàchta hann

Lüag àui[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Lischta vu da Lischta vu Schtarna

Weblìnks[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Commons: Supernovae – Sammlig vo Multimediadateie

Lischta vu da bekànnta Supernovae (uff Anglisch)

Ainzelnoohwiisa[ändere | Quälltäxt bearbeite]

↑ Bright supernova. Astronomy Section Rochester Academy of Science. Abgruefen am 9. Oktober 2019.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 List of Supernovae. Abgruefen am 11. September 2020.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Liste_von_Supernovae“ vu de hochdütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

[1] Bright supernova. Astronomy Section Rochester Academy of Science. Abgruefen am 9. Oktober 2019.

[:0-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 List of Supernovae. Abgruefen am 11. September 2020.

[1]

[2]