Zum Inhalt springen

Lütbriester

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

E Lütbriester (übersetzt us lat. plebanus; mhd. liut für lat. plebs) oder Pleban isch e Gäistlige gsi, won e Stell mit de Rächt von ere Pfarrei (plebes, Pfarrchille od. Pfruend) daatsächlig bsetzt het. Er het chönne e Pfaarer si, d Seelsorg im Ufdraag vom Bsitzer vo de Pfaarrächt usfüere oder en (amtsunfähige) Pfaarer verdräte. Er isch in dr Reegle e Wältgäistlige gsi, isch also em Bischof understande im Geegesatz zu Gäistlige, wo eme Chloster oder ere Heerschaft dient häi und vo deene abhängig gsi si.

D Bezäichnig Pleban isch sit em 13. Joorhundert im südwestlige dütsche Sproochruum üblig gsi, mäistens as Heteronüüm vo Pfaarer. Si isch in andere Sprooche d Übersetzig für Pfaarer worde (z. B. it. pievano, poln. pleban).

Sit em 14. Joorhundert si e Hufe Groosspfarreie ufdäilt worde. Die nöije, chlinere Pfarreie häi denn iiri äignige Pfäärer überchoo, wo vilmol vo dr Dorfgmäinschaft finanziert worde si. Eso isch dr Begriff Lütbriester langsam us em Sproochgebruuch verschwunde, au wenn er no bis an Aafang vom 19. Joorhundert beläit isch.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Leutpriester“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.