Dr Baasler Revoluzionär Johannes Müller
| Dialäkt: Baseldütsch |
Dr Johannes Müller (1669 zum erste Mol erwäänt, † 28. Septämber 1691 z Baasel isch en Aafüerer vo de Zümft im 1691er-Wääse z Baasel gsi.
Lääbe
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Johannes Müller isch as dr Soon vom Säggser vo dr Safre-Zumft Hans Jakob Müller uf d Wält khoo. Er het sich zwäimol verhürootet, dr Naame vo dr erste Frau isch umbekannt. 1691 het er d Sarah Harscher ghürootet. Dr Müller isch Wissgärber gsi und sit mindestens 1669 Mitgliid in dr Safre-Zumft. 1676 isch er Stubemäister worde. im Joor 1691 isch er noch dr abverheite demokratische Rewolte vo de Zümft vo dr Obrikäit gfolteret und umbrocht worde.
Si Rolle im 1691er-Wääse
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Lueg au s 1691er-Wääse
1690–91 het dr Müller in dr Zumft zu Safre d Opposizion gege die oligarchischi Obrikäit organisiert und isch vo de Zumftbrüeder am 27. Januar 1691 zu äim vo iire Delegierte gweelt worde. Dr Johannes Fatio, wo am Ändi Februar dr Aafüerer vo dr Bürgerbeweegig worde isch, het dr Müller zu sim Vertrauensmaa und Stellverdräter gmacht. Wo dr Müller 23. Merz d Sarah Harscher ghürootet het, isch us dr Hochzit e politischi Demonstrazion worde, wo mä d Absetzig vo 29 Mitgliider vom Groosse Root am Daag druf vorberäitet het. D Situazioon isch immer schwiiriger worde, und dr Grooss Root het dr Müller in e Vermiddligskommission gweelt. Zwüschen iim und em Fatio het s immer mee Mäinigsverschiidehäite gee. Eso häi si nid emol e Brief an die reformierte Kantön mit dr Bitt um Understützig z Stand brocht. Dr Müller het sich vom Flüügel vo dr Beweegig afo distanziere, wo Gwalt nid abgleent het, und het en entsprächendi Dänggschrift verfasst. Wo dr Fatio am 23. Septämber verhafdet worde isch, isch dr Müller widerwillig dr Aafüerer vo dr Beweegig worde. Am 24. Septämber het er ooni Erfolg brobiert, uf legalem Wääg z erräiche, ass dr Fatio freigloo wurd. Am Oobe vom gliiche Daag häi en die entdüschte Ufständige zwunge, iiri bewaffneti Rewolte aazfüre. Am neggste Morge si dr Müller und öbbe fuffzig Ufständischi verhafdet worde. Mä het en gfolteret, und si standhafti Haltig bi dene Verhör und bim Brozäss spööter het d Lüt beiidruggt. Er isch zum Dood verurdäilt und am 28. Septämber köpft worde.
Kwelle
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- André Salvisberg: Müller, Johannes. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.