Johann Georg Dahler

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
A Porträä vum Johann Georg Dahler vu’ma unbekànnta Kìnschtler um 1850
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Dr Johann Georg Dahler (frànzeesch Jean-Georges Dahler, làtiinisch Jo(h)annes Georgius; * 7. Dezamber 1760 z’ Schtroossburi; † 27. Jüüni 1832 àui doo) ìsch a elsassischer evànggelischer Theolog, Filoloog un Hochschüallehrer gsìì. Ar hàt vor àllem àn dr Hochschüal fìr Evànggelischa Theologii z’ Schtroossburi glehrt.

sii Laawa[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Johann Georg Thaler ìsch dr Suhn vum Schtroossburjer Handler Franz Thaler un dam siinera Fràui Maria Barbara Hammerer (1724–96) gsìì.

Àb 7 Joohra ìsch’r ìns Protäschtàntischa Gümnààsium gànga. D’rnooh hàt’r àn dr Üniwärsiteet vu Schtroossburi Filosofii un Schproochwìssaschàft gschtudiart — bii siina Profasser sìnn dr Jeremias Jakob Oberlin un dr Johànnis Schweighäuser gsìì. Ar hàt a äärschta Dokteràrwet unter’m Tìtel Exercitationes in appiani Alexandrini romanas historias gschrììwa. Z’ Schtroossburi hàt’r àui evànggelischa Gotteslehr gschtudiart un hàt ànna 1786 a Dokteràrwet ìwwer ìm Jean-Baptiste Gaspard d’Ansse de Villoison siina näija Ìwwersätzung vu da Schprìch vum Salomo gschrììwa. Ar hàt nìt Pfàrrer wälla wara, àlso hàt’r änder semitischa Schproocha gschtudiart — d’rfìr ìsch’r bis 1788 àn d’ Üniwärsiteet vu Jena, Leipzig un Göttinga gànga un hàt d’ Unterrìchta vum Johann Gottfried Eichhorn, vum Johann Jakob Griesbach un vum Christian Gottlob Heyne gfolgt. Ar hàt zamma mìt’m Eichhorn gschàfft, fìr a näija Wärsioon vum Johànnis Simonis sii Wärterbüach vum Àlthebräischa veräffentliga.

Wahrend dr Frànzeescha Revoluzioon hàt dr Dahler nìt àn dr Hochschüal känna lehra. Ar ìsch àlso Griachischlehrer àm Protäschtàntischa Gümnààsium worra un ìsch schpeeter Dirakter vum Schtroossburjer Wilhelmita-Schtìft un àui Prìwààtdozänt àm Protäschtàntischa Seminààri gsìì. Naawadràà ìsch’r Vikààr z’ Bìscha gsìì un ìsch ànna 1795 Vìzapfàrrer z’ Ìllkìrch worra. Schliasslig ìsch’r ànna 1819 Profasser fìr biblischa Täkschtärkläärung àn dr Schtrossburjer Hochschüal fìr Evànggelischa Theologii worra. Ànna 1831 ìsch’r doo Profasser fìr Dogmàtik worra. Ìm Joohr druff ìsch’r gschtoorwa.

Àm 28. Jüüni 1799 hàt dr Dahler d’ Schtroossburjera Christine Lydie Lorentz (1779–1800) ghiiroota ghàà. Sa ìsch d’ Tochter vum Pfàrrer Sigmund Friedrich Lorenz gsìì, wo àn dr Schtroossburjer Hochschüal fìr Evànggelischa Theologii glehrt hàt un Owerschüalàmtslaiter vu dr Üniwärsiteet vu Schtroossburi worra-n-ìsch. Àm 15. Oktoower 1803 hàt’r ìn zwaiter Eha d’ Schtroossburjera Maria Elisabeth Wachter (1779–1855), d’ Tochter vum Johànnis Heinrich Wachter, ghiiroota. Domìt ìsch’r Schwooger vum Offiziar un Ägüptaforscher Jakob Friedrich Birr worra.

d’ Biacher, wo-n-’r gschrììwa hàt (Üsswàhl)[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Animadversiones in Versionem Graecam Proverbior. Salom. ex Veneta S. Marci Bibliotheca Nuper Editam, Schtroossburi 1786
  • Die Denk- und Sittenspruche Salomos, Schtroossburi 1810
  • De Libroarum Paraliponenum Auctoritate atque Fide, Schtroossburi 1819

Lìteràtüür[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Marc Lang: Dahler Jean Georges. In: Nouveau dictionnaire de biographie alsacienne. Band 7. Fédération des sociétés d’histoire et d’archéologie d’Alsace, S. 568 (französisch, alsace-histoire.org).
  • Édouard Sitzmann: Dahler, Jean-Georges. In: Dictionnaire de biographie des hommes célèbres de l'Alsace : depuis les temps les plus reculés jusqu'à nos jours. Band I. F. Sutter, Rìxa 1909, S. 336–337 (französisch, bnf.fr).
  • Charles Théodore Gérold: La Faculté de théologie et le Séminaire protestant de Strasbourg (1803-1872) (= Études d'histoire et de philosophie religieuses. Band 7). Libr. Istra, Schtroossburi 1923, S. 46–50 (französisch, 336 S., bnf.fr).
  • Dahler, Jean George. In: John McClintock, James Strong (Hrsg.): Cyclopaedia of Biblical, Theological and Ecclesiastical Literature. Näi York 1880 (englisch, biblicalcyclopedia.com).

Weblìnks[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Johann Georg Dahler – Sammlig vo Multimediadateie