Johann Christoph Buurget
| Dialäkt: Aaglobaaseldütsch |
Dr Johann Christoph Burckhardt, au bekannt as Christophe Bourcard isch e Baasler Händler gsi. Er isch 1766 as dr zwäit Soon vom Christoph Buurget uf d Wält cho und 1815 gstorbe.
Si Lääbe[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Dr Buurget het as Soon vo dr Buurget-Meriaa Familie e guete Start im Lääbe gha und isch ins Usland, zum dr Kaufmaa z leere, wie s denn vili gmacht häi. Z Frankriich isch er Däiläigedümer vo vier Sklaaveschiff im Haafe vo Nantes worde und het in dr Zit vo 1783 bis 1792 öbbe 7400 Sklaave verchauft. 1100 von ene si in dere Zit uf em Dransbort umcho. [1]
Er het sich 1790 z Nantes niidergloo und e Handelsgsellschaft, d Bourcard, Legrand & Cie (spööter Bourcard Fils & Cie) gründet, wo ganz uf e nordatlantisch Handel vo Bauele, Sklaave und Kolonialgüeter spezialisiert gsi isch und e Zit lang zu de wichdigste Baasler Handelshüüser zellt het.[2] E groosse Däil vom Kapital isch us Baasel cho. Mit dr Franzöösische Revoluzioon het sich aber d Stimmig z Frankriich gege d Sklaaverei afo wände und d Händler häi zämme mit de Blantaaschebsitzer Druck uf d Assemblée nationale gmacht, so dass die nid d Befreijig vo de Sklaave wurd beschliesse. Wäge däm isch z Saint-Domingue e Sklaaverewolte usbroche, wo zää Joor lang duurt het.
Dr Buurget het d Wichdikäit vo dr Entwigglig z Saint Domingue underschetzt.[3] Er het au nid iigsee, ass Menschehandel mee isch as nume Iidrääg im Kontobuech und het d Laag z Frankriich falsch analüsiert.Si Vadder und Groossvadder häi sich us em Menschehandel zum e groosse Däil uuseghalte, weeniger us ethische Gründ as us Voorsicht wil er riskant gsi isch. Dr Christophe het aber alles dra gsetzt zum dr Hauptbsitzer vom Sklaaveschiff Intrépide z wärde au wenn dr Wettbewärb mit andere Sklaavehändler in dere Perioode üsserst scharf gsi isch. 1792 het s Schiff e ganzes Joor lang vor dr afrikanische Küste müesse warte, dreimol lenger as normaal und e Huffe Seelüt und Sklave si an Chrankäite gstorbe. Wo s 1793 het chönne seegle und in dr Karibik aachoo isch, het s wägen em Ufstand z Saint Domingue z Cayenne müesse in Haafe, und daas noch em Juli vo däm Joor, wo die revoluzionääri Regierig z Bariis dr Sklaavehandel scho verbote gha het. Nid nume si e groosse Däil vo de Sklaave scho gstorbe, die wo no gläbt häi, het mä billig müesse looswärde. D Bourcard Fils & Cie het äso uf deere Exbedizioon 125'000 franzöösischi Pfund verloore.[4]
Vo 1793 aa het dr Überseehandel wäge dr Seeblockaade braktisch nüm existiert. Dr Burget, wie anderi Kauflüt au, het sich afo überleege, in dr Freibüterei iizstiige. 1798 het er entschlosse, sich am Kapereischiff Adelaide as Usrüster z bedäilige. In dere Rolle chönnt er zwar e gröössere Brofit mache, aber dass sis persöönlige Risiko seer vil gröösser chönnt wärde, het er erst spööter entdeggt.[5]
D Bourcard Fils & Cie isch am Ändi vo de Napoleonische Chrieg fast bankrott gsi und isch nume dank dr Understützig vo sim Vadder sinere Firma, dr Christoph Burckhardt und Cie., no z Schlaag cho. Dr Buurget het aber witer gmacht mit em Menschehandel,[6] au wo dr Kongräss vo Wien dr Sklaavehandel verbote het. Wil aber d Franzoose en Üübergangszit bechoo häi, isch s Inträssi am Sklaavehandel immer no grooss gsi, au bi de Baasler, wo aber vorsichtig bliibe sin. Dr Buurget het in zwäi Exbedizioone inwestiert gha, wo am 1. Merz 1815 dr Napoleon vo Elba zruggchoo isch und d Sklaaverei verbote het. D Schiff si zwar scho usgfaare, häi aber zerst e Hufe Brobleem gha und dr Buurget het em Bankrott ins Gsicht gluegt und het sich am 20. Oktober 1815 s Lääbe gnoo. Ass d Räis vo äim vo sine Schiff, vom Cultivateur, doch e finanzielle Erfolg worde isch und schliesslig sine Erbe mee as 16 Duusig Franke iibrocht het, het er nüme erläbt.[7]
Dr Baasler Dootedanz[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Wo im August 1805 dr Baasler Dootedanz abgrisse worde isch, häi e baar meebesseri Baasler Däilstück vo dr Muure kauft. Dr Buurget het sich d Bilder vom Bischof, vom Chrüppel und vom Fall vom Mensch aagäignet.[8]
Kwelle[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Felix Brahm, Eve Rosenhaft, Slavery Hinterland: Transatlantic Slavery and Continental Europe, 1680-1850, Boydell & Brewer, 2016
- L. G. Carr Laughton, Roger Charles Anderson, William Gordon Perrin, The Mariner's Mirror, Volumes 72-73, Society for Nautical Research., 1986, S. 135
- R. P. Crowhurst, "The Voyage if the Adelaide. A Swiss owned privateer at Nantes 1798" in The Mariner's Mirror, Volume 72, 1986 - Issue 2 Pages 145-150
- Geoffrey James Ellis, Napoleon's Continental Blockade: The Case of Alsace, Clarendon Press, 1981, S. 190-191
- Monica Engel, "Daniel Burckhardt-Wildt and his enigmatic drawing of the demolition of Basel's Dance of Death" in Benucci et al, Mort suit l'homme pas a pas, Uniwersidäät vo Reims, 2016
- Peter Haenger und Robert Labhart, "Basel und der Sklavenhandel: Das Beispiel der Burckhardtschen Handelshäuser zwischen 1780 und 1815" in Norwin Schader, Staatliche Steuerungsfähigkeit unter den Bedingungen der Globalisierung, LIT Verlag Münster, 2006
- Almanach du commerce de Paris, des départements de l'empire français et des principales villes de l'Europe. An XIII (1805). Duverneuil, 1805
- Enquêtes et documents, Issue 16, Le Centre, 1989