Hans Buchner

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dialäkt: Schwäbisch
Dr Ôfang vo-ma Orglsatz us-em Buchner seim Fundamentum
Em Konschdanzer Minschdr. Em Hendrgrond siht mr d Orgl, wo dr Buchner druff gschbiilt hôt.

Dr Hans Buchner (* 26. Okdobr 1483 z Raveschburg, † Merz 1538 en Konschdanz) ischt a deitscher Kombonischt ond Organischt gwäa. Zeitweis hôt’r sein Familianama au andersch gschriiba, zom Beischbiil Puchner, Buschner odr (ladinisiirt) Bocherus. Dia Leit, wo viil mit-em zo doa ghet hend, händ-an reschbektvoll da Moischtr Hans von Constantz ghoißa.

Aus seim Leaba[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Hans Buchner ischt am 26. Okdobr 1483 z Raveschburg uff d Welt komma. Em Aldr vo 17 Jôhr ischt’r Schialer vom berihmda eschtreichischa Kirchamusiker Paul Hofhaimer (1459 bis 1537) wôrra, wo-nem en de nägschde viir Jôhr beibrôcht hôt, wia mr uff dr Orgl schbiilt. Des ischt em Buchner so guat glonga, dass’r 1506 vom Konschdanzer Domkabitl fir fenf Jôhr a Ôstellong als Organischt am Minschtr Unserer lieben Frau kriagt hôt. Wia dui Zeit romgwäa ischt, hôt mr-em sein Arbeitsvrtrag uff Lebenszeit vrlengret. Sei Orgl en dera Kirch hôt 27 Regischtr ghet ond ischt dô drmit oina vo de graischde vo ganz Deitschland gwäa.

Zo seira Zeit hôt dr Buchner em deitsch-schbrôchiga Room an hervorragenda Ruaf als oiner vo de bedeidenschde Organischda ond Orglkombonischda ghet. Drom hôt’r au Kondakt pfleagt zo de andre musikalische Greeßa vo dr dômôliga Zeit, zom Beischbiil zom Flama Heinrich Isaac (1450 bis 1517), zom Schweizer Ludwig Senfl (1490 bis 1543 [dia Dada send omstridda!]) ond zom Deitscha Heinrich Finck (1445 bis 1527). Stilischdisch wuud dr Buchner zom Doil zor Schbätgodik ond zom Doil zor Renaissance zuagrechnet.

Wia sich em friha 16. Jôhrhondert en de siddeitsche Reichsstedt d Reformazioo ausbroidet hôt, ischt au Konschdanz drvoo betroffa gwäa. Drom ischt em Jôhr 1526 dr kadolisch Bischof mit seim Domkabitl zerscht nôch Meersburg ond bald druff nôch Ibrlenga omzoga, ond dr Buchner hôt sich deane ôôgschlossa. Vo dô ôô hôt’r em Ibrlenger Minschdr sein Denscht vorrichdet.

Seine ledschde Lebensjôhr hôt dr Buchner en Not ond Armuat vorbrôcht. Ôfang Merz 1538 – da gnaua Dag woiß mr nemme – hôt’r em Altr vo 54 Jôhr seine Auga fir emmr gschlossa.

Seine Werk[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Em Buchner sei Hauptwerk ischt s Fundamentum, wo-nr so om s Jôhr 1520 rom gschriiba hôt. Dô dren fend mr an Haufa theoredischa Darlegonga ond prakdische Beischbiil, wo hauptsächlich fir Orglschialer wertvoll send. Wiaviil vo de Kombosiziona en deam Werk vom Buchner selbr send, ischt et bekannt. D Ôgaba dô drzua ganget en de vrschiidene Quella weit ausnandr. Uff jeda Fall isch des Fundamentum oina vo de bedeidenschde Quella vo dr friha deitscha Orglmusik.

Ibrliifret vom Buchner seine Kombosiziona send au noh a baar viirstemmige Motedda, Liadr ond Tenz.

Quella[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Friedrich Herzfeld: Das Lexikon der Musik, Verlag Ullstein GmbH, Frankfurt am Main – Berlin – Wien (1976)
  • Der Musik-Brockhaus, F. A. Brockhaus, Wiesbaden + B. Schott’s Söhne, Mainz, 1982, ISBN 3-7653-0338-0
  • Illustriertes Musiklexikon, rausgäa vom Hermann Abert, Verlag J. Engelhorns Nachf., Stuttgart, 1927
  • Lueg ondr „Litradur“

Litradur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Gustav Lenzinger: Domorganist Hans Buchner. Eine Studie zur Konstanzer Musikgeschichte, in: Schriften des Vereins für Geschichte des Bodensees und seiner Umgebung, 63. Jg. 1936, S. 55–114 (Digitalisat)
  • Wolfgang Rehm: Buchner, Hans. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 2, Duncker & Humblot, Berlin 1955, ISBN 3-428-00183-4, S. 707.
  • Friedrich Wilhelm Bautz: Buchner, Hans. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band 1, Hamm 1975, Sp. 793.