Dmitri Iwanowitsch Mendelejew

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dmitri Iwanowitsch Mendelejew (Fotografi 1897)
Mendelejew
Dr Mendelejew in sym Arbetszimmer
S Periodesyschtem vum Mendelejew

Dr Dmitri Iwanowitsch Mendelejew (russ. Дмитрий Иванович Менделеев, Uussproch/?, wiss. Transliteration Dmitrij Ivanovič Mendeleev; * 27. Jänner (jul) / 8. Februar (greg.) 1834 z Tobolsk, Russland; † 20. Jänner (jul) / 2. Februar (greg.) 1907 z Sankt Petersburg) isch e russische Chemiker gsii.

Är het, unabhängig vum Lothar Meyer, e Syschtematik vu dr chemische Elemänt uusgarbaitet, wun er periodischi Gsetzmäßigkait gnännt het. Si het e tabellarischi Anornig, hite Periodesyschtem oder Periodischs Syschtem vu dr Elemänt (PSE) gnännt, un d Vorhärsag vu drei neie Elemänt megli gmacht. Dodermit het dr Mendelejew vorlaifig e Antwort gfunde ghaa bi dr 50-jehrigi Suechi noch eme Zämmehang zwische dr Atommasse un dr chemische Aigeschafte vu dr chemische Elemänt. Zue syne Ehre het s Elemänt 101 dr Name Mendelevium iberchuu.

Läbe[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Chindhait un Juged[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Dmitri Mendelejew isch am 8. Februar 1834 as jingschts vu insgsamt 17 Chinder vum Iwan Pawlowitsch Mendelejew un dr Maria Dmitrijewna Mendelejewa (geb. Korniljewa) uf d Wält chuu. Mit 15 Johr, noch em Dod vu sym Vater, isch er uf s Gymnasium z Tobolsk gange.

Anne 1849 isch di verarmt Familie Mendelejew uf St. Petersburg zoge, wun er anne 1850 em Pedagogische Inschtitut byydrätten isch. Vu 1855 bis 1856 het er an Tuberkulose glitte, wun er uf dr Halbinsle Krim uuskuriert het.

Zwische 1859 und 1861 het dr Mendelejew z Paris iber d Dichti vu dr Gas gforscht un het sich in syre Wohnig e aige Laboratorium yygrichtet. An dr Universitet Haidelberch het er sich bim Gustav Robert Kirchhoff mit dr neie Untersuechigsmethod vu dr Spektroskopi bscheftigt.

Dr Mendelejew isch zwaimol ghyrote gsii un het mehreri Chinder ghaa. Är het russisch, dytsch un franzesisch gschwätzt.

Dr Dmitri Mendelejew isch im Jänner 1907 an dr Folge vun ere Grippe gstorbe. Bi syrer Lyycht z Sankt Petersburg sin e baar döusert Mänsche derby gsii.

Forschig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Mendelejew het anne 1865 promoviert un isch im nämlige Johr Brofässor fir Chemi am Technologische Inschtitut Sankt Petersburg wore. Syy Dokterarbet het er zum Thema Iber d Verbindig vu Alkohol mit Wasser verfasst.

Anne 1867 isch dr Mendelejew Brofässor fir Chemi an dr Universitet Sankt Petersburg wore.

Am 6. Merz 1869 het er s Periodesyschtem vu dr Elemänt (PSE) unter em Titel „Die Abhängigkeit der chemischen Eigenschaften der Elemente vom Atomgewicht“ vereffetligt. Doderby het er di dodmol bekannte 63 Elemänt no dr Atommasse in sibe Gruppe mit ähnlige Aigeschafte aagordnet. Dr Lothar Meyer het e baar Monet speter e fascht idäntischi Tabälle vereffetligt. Dr Mendelejew het mit sym Syschtem anne 1871 d Aigeschafte vu dr bis dert no uubekannte Elemänt Gallium (b Mendelejew: Eka-Aluminium), Scandium (Mendelejew: Eka-Bor) un Germanium (Mendelejew: Eka-Silizium) chenne voruussage. Nume wenig Johr speter sin syni These as richtig bstetigt wore.

Uuszaichnige[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Mendelejew isch Ehremitglid vu dr Moskauer Universitet, Mitglid vu dr Russische Akademi vu dr Chinscht un Mitglid vu 90 uusländische Wisseschafts-Akademie gsii. Fir d Uuszachnig mit em Nobelbryys het em 1906 ai Stimm im Komitee gfählt.

Noch em Medelejew sin s 101. chemisch Elemänt Mendelevium gnännt, e Vulkan, e Gebirgskrischt un e Mondkrater.

In dr Zyt vu dr Sowjetunion sin mehreri Stedt un Derfer noch em Mendelejew gnännt wore, derzue au ne Moskauer U-Bahn-Station.

Wärch[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Dmitri I. Mendelejew: Grundlagen der Chemie, 1868–1871

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • D. Abbott (ed.): Mendelejev, Dmitri Ivanovich. In: The Biographical Dictionary of Scientists. Peter Bedrick Books, New York 1986
  • I. Asimov, Ed.: Mendeleev, Dmitri Ivanovich. In: Asimov's Biographical Encyclopedia of Science and Technology. 2nd Rev. Ed.,Doubleday, Garden City, NY 1982
  • R. Clemens: Modern Chemical Discoveries. E.P. Dutton & Co., New York,1956, pp. 3–12.
  • B. Harrow: Eminent Chemists of Our Time. 2nd Ed., Van Nostrand, New York1927, pp. 18–40; 273–285
  • E.J. Holmyard: Makers of Chemistry. Clarendon Press, Oxford 1929, pp. 267–273
  • A.J. Ihde: The Development of Modern Chemistry. Harper & Row, New York 1964, pp. 243–256
  • B. Jaffe: Crucibles: The Story of Chemistry. Dover/New York 1930, pp. 150–163.
  • G.B. Kauffman: Mendeleev, Dimitry Ivanovich. In: The Electronic Encyclopedia. Grolier, New York 1988
  • J. Kendall: Young Chemists and Great Discoveries. Appleton-Century, New York 1939, pp. 186–201
  • H.M. Leicester: The Historical Background of Chemistry. Dover/New York 1956, pp. 192–198
  • H.M. Leicester: Dmitrii Ivanovich Mendeleev. In: E. Farber (ed.): Great Chemists. Interscience, New York 1961
  • E.G. Mazurs: Graphic Representations of the Periodic System During One Hundred Years. Univ. Alabama Press, University, Alabama 1975
  • J. R. Partington: A History of Chemistry. Vol. 4, Macmillan & Co., London 1964, pp. 891–898
  • M.M. Pattison Muir: A History of Chemical Theories and Laws. Arno Press, New York 1975, pp. 353–375
  • D.Q. Posin: Mendeleev, The Story of a Great Chemist. Whittlesey House, New York, 1948.
  • T.R. Seshadri: Mendeleev-as Teacher and Patriot. In: T.R. Sheshadri (ed.): Mendeleev's Periodic Classification of Elements and Its Applications. Proceedings of the Symposium held at IIT Kharagpur to celebrate the centenary of Mendeleev's Periodic Classification. Hindustan Pub. Co., Delhi-110007, India, 1973
  • T.E. Thorpe: Scientific Worthies XXVI. Dmitri Ivanowitsh Mendeleeff. Nature, 1889, XL, 193–197
  • W.A. Tilden: Famous Chemists: The Men and their Work. Books for Libraries, Freeport, New York 1921 (rep. 1968) pp. 240–258
  • S.E. Vides Lemus: Clasificacion Periodica de Mendelejew. Editorial del Ministerio de Educacion Publica, Guatemala 1959, pp. 25–27
  • Gisela Boeck, Regine Zott: Dmitrij Ivanovič Mendeleev. Chemie in unserer Zeit 41(1), S. 12–20 (2007), ISSN 0009-2851

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Dmitri Mendelejew – Sammlig vo Multimediadateie