Zum Inhalt springen

Diskussion:Helvetier

Seiteninhalte werden in anderen Sprachen nicht unterstützt.
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

d Teutone sin kaini Helvetier gsi.Teutone sin usem Norde cho,zaemme mit de Kimbern,ganz oni Helvetier. und ich ha gmeint dass dr Divico vom Caesar gschlage worde isch????


Jo, das schtimmt, danke für de Hiiwiis! Allerdings, das mit de Kimbern schtimmt. Mit däne sind Teutone cho. Die zwei helvetische Schtämm Tiguriner und Toygene händ sich ihrem Zug a ghänggt. I ha das i däm Sinn gänderet. Au das mit Orgetorix schtimmt. Allerdings isch dä bim Uuszug scho nümm die ganzi Zit derbi gsi. Är isch us irgend emene grund unterwägs umbrocht worde vo de eigene Lüt. Divico isch dä gsi, wo vorhär in d'Süde zoge isch. Sicher isch är, wenn är überhaupt no gläbt het, bim Uuszug en uralte Greis gsi.


Hei, au das schtimmt nit ganz! Orgetorix het Helvetier nur agschiftet. Är isch e machtgiirige Mensch gsi. Wo är sich hätt sölle erkläre, het är Sälbschtmord gmacht. Divico het tatsächlich no gläbt. Är isch e greise Ma gsi. Do aber Sehnsucht noch Wandere tief i de Helvetier gsi isch, het är sie tatsächlich nomol noch Gallie gfiehrt. Es schtimmt also,dass Divico gschlage worde isch vo Cäsar!!


T'Helveet'r zinn an keltişa ştamm ggsii, ôdd'r?

Jo, stoht doch au im allerschte Satz. --Chlämens 15:26, 4. Mär 2006 (UTC)

Gallische Chrieg

[Quälltäxt bearbeite]

D'Gschicht vu dr gschitterte Rhone-Yberquerig sott mer villicht eweng meh usbreite, au wenn s'wichtigst historisch Dokument dezue vum Siger stammt. S'isch jedefalls sehr usfüehrlich gschilderet. Zimperlich isch dr Siger jedefalls nit gsi. --W-j-s 22:18, 15. Apr 2006 (UTC)

Lut Caesar sin öppe 370.000 Lüt us Helevtia uf Inner-Gallie zoge, numme 110.000 hätte iberläbt un seie nooch Helvetia wiider zruckgschickt worre. Möglicherwiis het dr Caesar mit sälle Zahle eweng ibertribe, aber es wäre guet e Viertel Million Lit umkumme, wenn sälli Zahle einigermasse stimme.
Im Artikel wird säll wie folgt beschribe: Das Gebiet dört het aber de Römer ghört und däne het die helvetischi Wanderig gar nit passt. Drum het sie dr Caesar 58 v. Chr. bi Bibracte gschlage und sie wider i die hütigi Schwiiz zrugg gschickt. Klingt jo zimlig harmlos, so e chleine Völkermord, oder? --W-j-s 22:43, 21. Jul. 2008 (CEST)
Bi 92T Chrieger und 260T Tote sind aso modern gsait dopplet sovil Ziviliste wie Soldate umchoo. Zwor werdet vo villne Historiker Zaale azwiiflet - de Cäsar het gern d Zaal vo sinene Gegener öbertribe gross aggee - aber sicher e Bluetbad isches gsii. De Abschnitt Gallische Chrieg ghört aber sicher no döreglueget und verbesseret. --al-Qamar 11:32, 23. Jul. 2008 (CEST)

Helvetier in römischer Zit

[Quälltäxt bearbeite]

Inwiewit cha mer in dr spätere römische Zit noch vu Helvetier schwätze? Romanisch/Vulgärlatin het zwar in Gallie die keltische Sproche erscht am End vu dr römische Herrschaft verdrängt gha, aber trotz allem sin d'Gallier schliesslich gueti Römer worre. Wie stoht es do um d'Helvetier? Isch es statthaft, d'Bewohner vu sällere Gegend noch durchgängig as Helvetier z'bezeichne, oder sin si nit eifach in dr Galloromane ufgange?

Git's e sprochlichi Kontinuität vu dr Langue d'Oeil vu dr Weschtschwiz zum Galloromanische vu Helvetia in dr römische Zit? --W-j-s 22:43, 21. Jul. 2008 (CEST)

De Name vomene Volch blibt i de Regle au noch de Romanisierig (Frankriich noch de Franke; Bourgogne noch de Burgunder, Lombarida noch de Langobarde). Vill Französischi Stett treget hüt no de Name vom Volch (Paris statt Lutetia noch de Parisii; Arras för d Atrebates; Metz för d Mediomatrici, Trier för d Treverer; Sion/Sittu för d Seduni etc.). Wenn de Name Helvetier z letztmol gnennt woren isch - bevorer vo de Humansite wider entdeckt woren isch - hani (no) nöd usegfunde. Aber me cha anee, aser mindestens bis zum Undergang vom Weströmische Riich im Bruuch bliben isch. De Uusdrugg Galloromane isch aber sovil i waiss mee en moderne Uusdrugg.
Wies mit de sprochliche Kontinuität uussiet, waiss i nöd, s isch aber aznee as de Patois sich lokal entwicklet het, direkt usem romanisierte Gallische. Me waiss aber onöd wie lang as no Gallisch z.B. ufem Land gredt woren isch. --al-Qamar 10:06, 22. Jul. 2008 (CEST)
Dr ditsch Artikel isch zimlig informativ zum Thema (wit meh wie dr Alemannisch). Was s'Volch agoht: Es isch devu usz'go, dass sich d'Helvetier assimiliert hän. Sogar d'Brite hän sich assimiliert gha: Obwohl si witter keltisch gsproche hän, hän si sich als Römer gfüehlt. D.h. wo d'Römer ihr Armee uf dr Kontinent abzoge gha hän, un sich d'Bevölkerig het müesse gege d'Angelsaxe sälber verteidige, hän d'Lit noch iber Generatione ghofft, dass Rom wiider Hilf schickt. D'Griche nenne sich hit noch sälber au 'Romaioi' bzw. 'Romioi' - d.h. dr Römer isch es glunge, fascht iberall e Riichsgedanke z'etabliere. Insofern sin d'Bewohner vu Helvetia wahrschins um 400 Galloromane gsi un nit meh nu Gallier.
Gallier wie Galloromane sin natürlich moderni Udrück. Es het jo au nie e Byzantinischs Riich gä, sundern immer nu s'Imperium Romanum, idealiter dr vu chrischtliche Herrscher beherrschte Teil vu dr Welt, mit em Kaiser in Konstantinopel (offiziell Nea Rome / Nova Roma) as zuemindischt ideellem Oberhaupt. Byzanz isch au e moderne Usdruck.
Wil sich D'Orts- und Gwannnämme im ehemolige Helvetia ghalte hän, muess mer usserdem au in dr später alemannisch eroberte Regione vu ere Kontinuität in dr Bevölkerig usgo, was aber au im Dekumatland nit anderscht gsi isch:
Zarte im Dreisamdal bi Friburg chummt z.B. vu keltisch Tarodun(um) un d'Dreisam vu 'Trisigama'. D.h. es het bi dr Eroberig meischtens eher eh Vermischig stattgfunde. So vil ich weiss, goht mer inzwische devu us, dass d'Römer dr Brisgau bis um 400 immer noch politisch un militärisch beherrscht hän, wänn au d'Truppe am Rhi stationiert worre sin.
Was jetz d'Helvetier agoht, so muess mer devu usgo, dass die französisch-sprochige Schwizer in dr helvetische Galloromane ihri sprochliche un kulturelle Wurzle hän. Was die genetische Wurzle agoht, so siht säll vilfältiger us, wie sott's au anderscht si. --W-j-s 18:02, 22. Jul. 2008 (CEST)
füert de Name zrugg uf ig. *poluos "blaich, fahl, blond" (demit verwandt isch germ. *falwaz "fahl, blaich").

Das isch glaub es Missverständnis vo dem da,

*Helueaones für Helveones, vgl. kelt. Elvoria, Helvii, Helvetii, zu ahd. elo "rotgelb" (IF 2, 1893, p. 127)

Ich chan jedefalls kein andere Beleg für "Helvetii = bleich, fahl" finde. Da steckt es ahd. Adjektiv elo dehinder, wo offebar 1893 emal mit em Name vo de Helvetier in Verbindig pracht worde isch. Wänns no anderi Literatur zu dem git, z.B. en Beleg für die behaupteti Verbindig zu falwaz, chönt me die natürli au no zitiere. --Dbachmann (Diskussion) 17:25, 16. Jun. 2015 (MESZ)[Antwort gee]