Diego Rodríguez de Silva y Velázquez
Dr Diego Rodríguez de Silva y Velázquez (dauft am 6. Juni 1599 z Sevilla; † 6. August 1660 z Madrid), mäistens as Diego Velázquez bezäichnet, isch e spanische Mooler vom Barock gsi. Er het zu de wichdigste Pordreemooler vo sinere Zit ghöört. As Mooler am Hoof vom spanische Köönig Philipp em Vierte het er e huuffe Mitgliider vo dr königliche Familie und Aaghöörigi vom Hoof pordretiert.
s Läbe
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Velázquez isch vo Sevilla gsi. Si Vater, dr Juan Rodríguez de Silva, isch e Jurischt gsi. Sini Mueter het Jerónima Velázquez gheisse, und der Soon het wie dozmol üblech iire Name übercho. Sevilla isch es kulturells Zäntrum vo Spanie gsi.
Dr Velasquez het bim Mooler Francisco Herrera dr Bruef glert und isch denn zum Francisco Pacheco del Rí gange zum no me Syte vom Moole lere könne. Ane 1618 het er däm sini Dochter Juana ghürotet.
Als Mooler het me dr Velasquez z Spanie gly als der gröscht Naturalischt agluegt; sini Portree si bsunders beliebt gsi, erscht rächt won er ane 1623 als Hofmooler vom König Philipp em Vierte berueffe worden isch. 1627 het dr Velasquez en Moolweppewärb vom König gwunne. Er het denn no vil Gält verdient mit dene Bilder, wo hütte als kunsthistorisch bedütsam gälte. S Bild von em, wo woorschiinlig am bekanntiste isch, isch Las Meninas us em Joor 1656.
spöteri Würkig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Sit em früeje nüünzäänte Joorhundert isch im Velázquez si Wärk e Vorbild für vili Mooler gsi. Sini Gmäld häi under anderem dr Francisco de Goya und dr Impressionist Édouard Manet beiiflusst. Mooler vom 20. Joorhundert, wie dr Pablo Picasso, dr Francis Bacon und dr Salvador Dalí, häi im Velázquez iire Respbäkt zollt, wo si sini Gmäld moolerisch nöi interpretiert häi.
Liddratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Carl Justi: Diego Velázquez und sein Jahrhundert. [1903]. Leipzig 1983.
- Rose-Marie und Rainer Hagen: Bildbefragungen – Meisterwerke im Detail, Köln: Benedikt Taschen Verlag, 1994
- Norbert Wolf: Velázquez, Köln: Benedikt Taschen Verlag, 1999, ISBN 3-8228-6376-9
- Richard Muther: Diego Velázquez, ABOD 2006, ISBN 3-8341-0179-6
- José Lopez-Rey: Velázquez. Maler der Maler. Catalogue raisonné. 2 Bde. Köln 1996. ISBN 3-8228-8723-4
- Jonathan Brown: Velazquez: The Technique of Genius, Yale University Press, Neuausgabe 2003, ISBN 0-300-10124-4
- Wolf Moser: Der Fall Velázquez. Antworten. München: Allitera Verlag, 2005, ISBN 3-86520-138-5
- Martin Warnke: Velázquez. Form und Reform. Köln: Dumont Literatur und Kunst Verlag, 2005, ISBN 3-8321-7642-X.
- Jonathan Brown: Collected Writings on Velazquez, Yale University Press 2008, ISBN 0-300-14493-8
- Wolf Moser: Diego de Silva Velázquez. Das Werk und der Maler. 2 Bde. Lyon: Edition St. Georges, 2011, ISBN 978-3-00-032155-9
Film
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Diego Velázquez, Hofmarschall und Maler, BR 1999, e Dokumentarfilm vom Bernhard Graf
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Wärch vo Diego Rodríguez de Silva y Velázquez bi Zeno.org
- Diego Velázquez: Biografischi Daate (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)
- Biografischi Daate
- Bildergalerii bi Artchive.com (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)
- Diego Velázquez - die fümf düürste Wärk
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Diego_Rodríguez_de_Silva_y_Velázquez“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |