Badischi Revolutionsregierig (1849)

Di Badisch Revolutionsregierig het im dritte Ufstand vu dr Badische Revolution vum 14. Mai 1849 bis zum 30. Juni 1849 d Landesregierig in Dail vu Bade bildet.

Noch em Ufstand vu dr badische Druppe z Raschti am 12. Mai 1849 un z Charlsrue am 13. Mai 1849 sin dr Großherzog Leopold un d Regierig Hoffmann us em Land gflichtet. D Macht isch dodermit de facto am 14. Mai an Landesuusschuss vu dr Volksverain ibergange.

d Landesregierig

Exekutivkummission vum Landesuusschuss vum 15. Mai bis zum 1. Juni 1849

Dr Landesuusschuss vu dr Volksverain het 28 Mitglider ghaa un het in syre Sitzig vum 15. Mai z Charlsrue e Exekutivkummission bstimmt.^[1]

Amt	Name
Vorsitzer^[2]	Lorenz Brentano
Finanze	Amand Goegg
Juschtiz	Joseph Ignatz Peter
Chrieg	Carl Joseph Eichfeld vum 14. Mai 1849 bis zum 26. Mai 1849
Chrieg	Franz Sigel vum 26. Mai 1849 bis zum 13. Juni 1849

Provisorischi Regierig vum 1. Juni bis zum 13. Juni 1849

Wäg dr kritische militerische Lag het dr Landesuusschuss (28 Mitglider) e schlagcheftig chlainer Gremium welle un het am 1. Juni e provisorischi Regierig gwehlt. Dr Brentano, dr Goegg, dr Sigel un dr Peter hän iri Minischterämter bhalte.

As ander Regierigsmitglid isch dr Joseph Fickler zum Laiter vum Usseminischterium bstellt wore. Är isch aber scho am 3. Juni z Stuegert gfange gnuu un uf d Feschtig Hohenasperg brocht wore. Z Stuegert het dr Fickler solle ne Verbindig vu dr badische Revolutionsbartei zum wirttebärgische Volk un Militer bringe.

Provisorischi Regierig mit diktatorischer Gwalt vum 13. Juni bis Ändi Juni 1849

Am 13. Juni het di Badisch verfassiggebend Versammlig vu 1849 in ire fimfte effetlige Arbetssitzig z Charlsrue bschlosse:
„1. es wird eine provisorische Regierung von 3 Mitgliedern mit dictatorischer Gewalt ernannt;“
„2. die constituirende Versammlung kann die diesen 3 Männern übertragene Gewalt jederzeit zurücknehmen;“
„3. nach niedergelegter Gewalt sind die Mitglieder der provisorischen Regierung der constituirenden Versammlung für ihre Handlungen Rechenschaft schuldig.“

Bi dr Wahl sin 57 vu dr 74 gwehlte Abgordnete verdrätte gsii.^[3] Vu dr 171 Stiumme, wu abgee wore sin,^[4] sin in ghaimer Wahl 55 uf dr Lorenz Brentano, 47 uf dr Amand Goegg un 34 uf dr Maximilian Werner chuu. Des isch di erscht dytsche Regierig gsii, wu vun ere gwehlte Volksverdrättig gwehlt woren isch.

In syre 7. effetlige Sitzig am 15. Juni het d Versammlig d Rächt vu dr provisorische Regierig eso definiert:

provisorischi Gsetz erloo un suschpändiere,
Minischter ernänne. Des Rächt hätt aber nume s Mitglid vu dr Diktatur solle haa, wu di maischte Stimme bi dr Wahl kriegt ghaa het.
Beamti ernänne,
iber d Staatsgälder verfiege,
Begnadigunge uusspräche;
di eberscht Militergwalt
duet s Land no usse verdrätte.^[5]

Dodermit isch dr Lorenz Brentano zum aigetlige Diktator wore, wel er di miaschte Stimme iberchuu het.

Amt	Name
vu dr Versammlig gwehlti Diktatore
Vorsitzer un Juschtiz	Lorenz Brentano Ruggdritt am 28. Juni 1849; d Versammlig het in ere Ghaimsitzig am 28. Juni als dritte Diktator dr Abgordnete Christian Friedrich Kiefer gwehlt, wu noch ere Bedänkzyt d Wahl abglähnt het^[6]
ohni Ressort	Amand Goegg
Chrieg	Maximilian Werner^[7]
vum Brentano ernännti Minischter
Inners	Florian Mördes
Finanze	Karl Friedrich Heunisch Dr zerscht ernännt Carl Mez het sy Ernännig nit aagnuu.
Ussers	Wilhelm Sachs het sy Ernännig nit aagnuu; d Position isch vakant blibe.

Ändi Juni 1849 het si di provisorisch Regierig no dr Niderlag im Gfächt bi Waghäusel am 21. Juni 1849 vor em Vormarsch vu dr preußische Interventionsdruppe zerscht vu Charlsrue uf Fryburg mieße zruggzie. Dr Ruggzug isch unter em militerische Oberbefähl vum General Ludwik Mierosławski duregfiert wore. Wu am 28. Juni di verfassiggebend Versammlig z Fryburg bschlosse ghaa het, dr „Krieg gegen die Feinde der deutschen Einheit und Freiheit … mit allen zu Gebote stehenden Mitteln“ wyterzfiere, isch dr Brentano as Regierigsschef zruggdrätte un dr Amand Goegg het zäme mit em Chriegsminischter Maximilian Werner^[7] d Furtsetzig vu dr „provisorischen Regierung von Baden mit diktatorischer Gewalt“ organisiert. Am 12. Juli 1849 isch dr Goegg bi Konschtanz iber d Gränze zue Schwyz gange un het fir si sälber un fir synji Druppe um Asyl bätte. Dodermit isch dr Maximilian Werner as letscht Mitglid vu dr Revolutionsregierig im Land blibe un het schließli sälber au d Räscht vu dr badische Druppe in d Schwyz gfiert, usser däne, wu zue dr belagerete 6000-Mann-Bsatzig in dr Feschtig Raschti unter em Befähl vum Gustav Tiedemann ghert hän. Raschti het am 23. Juli 1849 uf Gnad un Uugnad vor dr preußische Ibermacht mieße kapituliere.

Literatur

Eberhard Gönner, Günther Haselier: Baden-Württemberg, Geschichte seiner Länder und Territorien. Verlag Ploetz, Freiburg 1980, ISBN 3-87640-052-X, S. 144
Alexander Werner: Maximilian Werner und die badische Revolution In: Die Ortenau, 73, Offenburg 1993, S. 354–368 ISSN 0342-1503. online
Sonja-Maria Bauer: Die Verfassunggebende Versammlung in der Badischen Revolution von 1849, 1991, ISBN 3-7700-5164-5
Revolutionsregierung (Hrsg.): Badisches Regierungsblatt, Nr. 1 vom 16. Mai 1849 bis Nr. 19 vom 23. Juni 1849. Digitalisat

Weblink

Revolution in Baden (Homepage vum Alexander Werner)

Fueßnote

↑ lueg Bauer S. 21
↑ Dr Vorsitzer vum Landesuusschuss vu dr Volksverain, dr Lorenz Brentano, het d Laitig vu dr Ressort vum Innere un Ussere ibernuu.
↑ lueg Bauer S. 106
↑ 57 Abgordneti mit je 3 Stimme
↑ Bauer S. 112
↑ lueg Bauer S. 321
↑ ^7,0 ^7,1 Ass dr Maximilian Werner scho syt em 13. Juni 1849 badische Chriegsminischter gsii isch, cha mer us dr CD-ROM Für Freiheit und Demokratie. Badische Parlamentsgeschichte 1818–1933, ISBN 3-9805956-0-9, nee, wu vum Stadtarchiv Charlsrue 1997 uusegee woren isch. Des stoht im Gegesatz zue dr Darstellig im Buech Baden-Württemberg, Geschichte seiner Länder und Territorien vu Eberhard Gönner un em Günther Haselier, wu uf Syte 144 dr Franz Sigel as Chriegsminischter vum 14. Mai 1849 bis zum 30. Juni 1849 ufgfiert isch, ohni ass dert dr Maximilian Werner iberhaupt gnännt wird. Uf d Roll vum Werner in dr badische Revolution isch langi Zyt wenig gachtet wore, bis Forschige in dr 1990er Johr e detaillierteri Darstellig vu sym Wirke megli gmacht ghaa hän.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Badische_Revolutionsregierung_(1849)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

[1] ueg Bauer S. 21

[2] Dr Vorsitzer vum Landesuusschuss vu dr Volksverain, dr Lorenz Brentano, het d Laitig vu dr Ressort vum Innere un Ussere ibernuu.

[3] ueg Bauer S. 106

[4] 57 Abgordneti mit je 3 Stimme

[5] Bauer S. 112

[6] ueg Bauer S. 321

[Werner-7] 7,0 ^7,1 Ass dr Maximilian Werner scho syt em 13. Juni 1849 badische Chriegsminischter gsii isch, cha mer us dr CD-ROM Für Freiheit und Demokratie. Badische Parlamentsgeschichte 1818–1933, ISBN 3-9805956-0-9, nee, wu vum Stadtarchiv Charlsrue 1997 uusegee woren isch. Des stoht im Gegesatz zue dr Darstellig im Buech Baden-Württemberg, Geschichte seiner Länder und Territorien vu Eberhard Gönner un em Günther Haselier, wu uf Syte 144 dr Franz Sigel as Chriegsminischter vum 14. Mai 1849 bis zum 30. Juni 1849 ufgfiert isch, ohni ass dert dr Maximilian Werner iberhaupt gnännt wird. Uf d Roll vum Werner in dr badische Revolution isch langi Zyt wenig gachtet wore, bis Forschige in dr 1990er Johr e detaillierteri Darstellig vu sym Wirke megli gmacht ghaa hän.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]