Autismus

Klassifikazioon noch em ICD-10
F84.0	Friajkìndliger Autismus
F84.1	Atypischer Autismus
F84.5	Asperger-Syndroom
F84.9	Nìt neecher bezaichneta tiafgriifenda Äntwìcklungsschteerung
	ICD-10 im Nätz (WHO-Version 2019)

Klassifikazioon noch em ICD-11
6A02.0	Autism spectrum disorder without disorder of intellectual development and with mild or no impairment of functional language
6A02.1	Autism spectrum disorder with disorder of intellectual development and with mild or no impairment of functional language
6A02.2	Autism spectrum disorder without disorder of intellectual development and with impaired functional language
6A02.3	Autism spectrum disorder with disorder of intellectual development and with impaired functional language
6A02.5	Autism spectrum disorder with disorder of intellectual development and with absence of functional language
6A02.Y	Other specified autism spectrum disorder
ICD-11 im Nätz (WHO-Version 2019)

Autismus (vun àltgriachisch autós, ‚salbscht‘) ìsch a tiafgriifenda Äntwìcklungsschteerung, wo-n-ìm Àllgmaina vor’m drìtta Laawesjoohr ufftrìtt. ’S kààt sìch ìn ainem odd’r mehrera vu da folgenda Beraich zaiga:

Probleema biim wackselsittiga soziààla-n-Umgàng un Üsstöisch (z. B. biim Verschtandniss un Uffbàui vu Beziahunga)
Unreegelmaassigkaita bii dr schproochliga un nìt-verbàla Kommünikàzioon (z. B. biim Blìckkontàkt un Kärwerschprooch)
iigschrankta-n-Ìnträssa mìt Verhàlta, wo sìch oft stereotypisch wìederhoola
üüsserordentliga Begaawung uff Tailgebiater vum logischa un kognitiwa Danka —s’ kààt àui a ärheechta-n-Ìnteliganz sìì, bsunders biim Hochfunkzionälla-n-Autismus (Asperger-Syndroom) un biim Kanner-Autismus

D’ betroffena Persoona bezaichnet maa-n-àls Autista odd’r àls autistisch. Waga-n-ìhra Iischrankunga brüücha vìela autistischa Litt —manckmol laaweslàng— Hìlf un Unterschtìtzung. Autismus ìsch unàbhangig vu dr Ìnteliganzäntwìcklung; jedoch gheert Ìnteliganzmìnderung züa da hiiffiga züasatzliga-n-Iischrankunga. Trotz da umfàngriicha Forschungsààschtraagunga-n-ìsch kää àllgmain ànärkànnta-n-Ärkläärung vu da Ursàcha vun autistischa Schteerunga.

Ìm friahjera Klàssifikàzioonssychtääm ICD-10 hàt maa zwìscha verschìedena Forma vum Autismus unterschìeda (z. B. friajkìndliger Autismus, atypischer Autismus un Asperger-Syndroom). Ìm DSM-5 un ìn dr ICD-11 (wo maa sitter 2022 bnutzt) wara kää Subtypa mehr ärwäähnt; grädd wìrd’s numma vu’ma àllgmaina Autismus-Schpäktrum-Schteerung (ASS; anglisch autism spectrum disorder, kurz ASD). Dia Änderung hàt ma gmàcht, wial d’ Wìssaschàftler ìmmer äfter saaga, àss a klààra-n-Àbgranzung vu Subtypa (noch) nìt meeglig ìsch —schtàttdässa sott maa vu’ma fliassenda-n-Ìwwergàng zwìscha „mìlda“ un „schtärkera“-Autismusforma reeda.

Weblìnks[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Commons: Autism – Sammlig vo Multimediadateie

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Autismus“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

Bitte tue de Hiwiis zu Gsundheitsthemene biachte!


Oft schtàppla autistischa Litt Geegaschtand uff odd’r schtälla sìe gliichformig raihjawiis.