Arbogast

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Dr Arbogast, mit vollem Name Flavius Arbogastes, (gschdorbe 394) isch a germanische Heerfüehrer in dr römische Armee im 4. Johrhundert gsi.

Läbe[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Arbogast isch wohrschiints ä Frank gsi. Er isch in dr weschdrömische Armee bis zum Rang vo magister equitum, Oberschd vo dr Kavallerii, ufgschdiige. Im Johr 380 het en dr weschdrömisch Kaiser Gratian (359-383) noch Thrakie gschickt, für zum em oschdrömische Kaiser Theodosius I. (379-395) gege d Gote z hälfe. Dr Arbogast isch im Dienschd vom Theodosius bliibe.

Dr Schbanier Magnus Maximus Gratian het 383 dr Kaiser Gratian umbroocht und sich zum Herrscher vo Gallie erklärt und isch 387 z Italie iigfalle. Im Johr druf het dr Theodosius dr Maximus z Pannonie besiigt und het en as Usurpator behandlet. Dr Arbogast het in siim Name Gallia vom Maximus siim Sohn, em Flavius Victor, zruggeroberet, und s Land em weschdrömische Kaiser Valentinian II. (371-392), wo as Vierjöhrige zum Kaiser gmacht worden isch, übergä, und isch wiiter as em Theodosius si Abgsandte bim Valentinian bliibe. Im Johr druf het dr Arbogast Friide an dr Rhiigränze mit de fränkische Afüehrer Marcomer und Sunno gmacht, wo im Johr 384 z Gallie iigfalle gsi si.

391 het dr Valentinian dr Arbogast welle entlo, aber dä het as comes und Regänt z Gallie so vil Macht gha, ass er eifach em Kaiser si Befähl verrisse und erklärt het, ass nume dr Theodosius ihn chönnt entlo. Am 15. Mai 392 isch dr Valentinian z Vienna (hüt Vienne z Frankriich) gschdorbe und es isch möglig, ass dr Arbogast ihn het lo umbringe. Dä het denn dr Eugenius, ä Rhetoriklehrer, zum Kaiser vo Weschdrom lo uusrüefe. Dr Arbogast isch ä Bewunderer vo dr paganische römische Republik gsi und het dä Chrischde ihri interkonfessionelle Händel verachdet. Er het s Heidedum widr welle iifüehre und het im Winter vo 394-95 ä Fäldzug gege d Rhiifranke em Rhii noch undernoh, aber dr Theodosius isch scho im Früehlig gegen en marschiert. Dr Arbogast het brobiert dr Theodosius us em Hinterhalt azgriffe. In dr zweidägige Schlacht am Frigidus (hüt dr Wippach Fluss), ä Näbefluss vom Isonzo, het dr Theodosius am 6. Septämber schliesslig gwunne. Dr Eugenius isch köpft worde und dr Arbogast het Sälbschdmord begange.

Familie[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Noch em Dod vom Arbogast het si Sohn Arigius e erbligi Grafschaft z Trier errichdet, wo bis zum Chlodwig duurt het. Dr Arbogastes het än Unggle gha, wo Richomeres gheisse het. Si Neff Theudemeres isch König vo de Franke worde.

Quelle[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • D Artikel "Arbogast", "Valentinian II", "Theodosius I" in dr Encyclopædia Britannica. Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2008.
  • Dr Artikel "Theodosius I" in Microsoft® Encarta® Encyclopedia 99. © 1993-1998 Microsoft Corporation.