Appezöller Alpebetter
Dialäkt: Ostschwizerisch |
Appezöller Alpebetter isch en Better-Liggör us de Ostschwiz, gnauer gsäät, us em Appezöllerland.
Gschecht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]De Emil Ebneter vo Appezöll hät 1902 s erstmol en Magebetter hergstöllt. Scho 1907 hät er de Name «Appenzeller Alpenbitter» schütze loo. Sit 1908 hät de Emil Ebneter zämme mit sim Schwoger, em Beat Kölbener, de Alpebetter witer entwickled. Si händ sich au bi Chlööster, wo sich mit Hailchrüter uskännid, erkundiged. Im Johr 1916 händs a chli osserhalb vo Appezöll a de Settere a Ligeschaft chöne chaufe, dai drus e Fabrik mit Brännerai gmacht um de Alpebetter z produziere. Noch de 1940er Johr isch s Rezäpt vo dem Getränk nome gross veränderet worde. Di letschti Änderig goot i d 1960er Johr zrogg, wo d Alperoose i de Schwiz gschützt worde isch und dromm nome hät döre verarbaitet wärde.
Herstöllig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Familie Kölbener und Ebneter händ för de Appezöller Alpebetter nu natürlechi Zuetate bruucht. No hüt verwändet d Firma Ebneter & Co. AG di gliche Zuetate, wia doozmol. De Emil Ebneter hät früener di maiste vo däne Chrütli und Worzle sälber im Alpstai gsammled, hüt wärdet dia 42 verwändete Zuetate vorwigend importiert. Under anderem sind en Brand us Worzle vom gääle Enzian, es Destilat us Stern-Anis und Wacholder för de typisch Gschmack vom Appezöller wichtig. S gnaui Rezäpt isch ime Schlüüsfach uf ere Bank und nume zwe Persone us de Gründerfamilie händ de Zuegang. De Appezöller Alpebetter hät 29 Wolumeprozänt Alkohol.
Varia
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Me trinkt de Appezöller Alpebetter us em zwe oder vier Centiliter Gläsli puur. Ma chan en au mit chli Iis oder als Mixgetränk gnüüsse. Wär en im Kafi ine mag, dä bstellt im Restorant en Kafi Biberflade (vgl. Biberflade).
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Internetsite vom Appezöller Alpebetter
- Alpenbitter i de Datebank vom Kulinarische Erb vo de Schwiz
- Appenzeller Alpenbitter: Die Kräutermischer von Appenzell Reportage i de Coopzitig vom 2. Augschte 2013