Zum Inhalt springen

Aasiidligsrayon

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dr Aasiidligsrayon mit de Brozäntsetz vo dr jüüdische Bevölkerig in de Guwernemänt (1905)

As Aasiidligsrayon (russ. Tscherta osedlosti / Черта оседлости; ängl. Pale of Settlement) wird s Gebiet im Weste cim Russische Kaiserriich bezäichnet, wo zwüschen em Ändi vom 18. und em Aafang vom 20. Joorhundert s Woon- und Arbetsrächt vo dr jüüdische Bevölkerig im öiropäische Däil vom Russische Riich beschränkt gsi isch. S Gebiet isch vorhär zum grösste Däil e Däil vo Poole-Litaue gsi und wo Poole däilt worde isch am Ändi vom 18. Joorhundert zu Russland choo.

Dr Aasiidligsrayon, wo vo dr Ostsee bis zum Schwarze Meer gange isch, het mee as e Million Kwadratkilometer umfasst und am Ändi vom 19. Joorhundert häi fast fümf Millioone Juude dört gläbt, wo knapp zwölf Brozänt vo dr Bevölkerig usgmacht häi. Noch em dütsche Überfall uf d Sowjetunion im Joor 1941 isch s Gebiet vom ehemoolige Aasiidligsrayon vo de Dütsche bsetzt worde. Die häi, understützt vo lokaale Hälfer fast die ganzi jüüdischi Bevölkerig ermordet.

  • Eugene M. Avrutin: Ansiedlungsrayon, in: Dan Diner (Hrsg.): Enzyklopädie jüdischer Geschichte und Kultur (EJGK). Band 1, Metzler, Stuttgart/Weimar 2011, S. 109–113.
  • Nathaniel Deutsch: The Jewish dark continent. Life and death in the Russian pale of settlement. Harvard University Press, Cambridge 2011, ISBN 978-0-674-04728-0.
  • Heiko Haumann: Geschichte der Ostjuden. Deutscher Taschenbuch-Verlag, Münche 1990
  • Yvonne Kleinmann: Jüdische Zuwanderer aus dem Ansiedlungsrayon in Odessa sowie in Städten Zentralrußlands und Polens im 19. Jahrhundert. In: Klaus Jürgen Bade (Hrsg.): Enzyklopädie Migration in Europa. Vom 17. Jahrhundert bis zur Gegenwart. 3. Uflaag. Schöningh, Paderborn 2010, ISBN 978-3-506-75632-9, S. 725–731.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Ansiedlungsrayon“ vu de düzsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.