Adrian Frutiger
Dr Adrian Frutiger (* 24. Mai 1928 z Unterseen; † 10. Septämber 2015[1] z Bremgarte bi Bärn[2][3]; haimetberräächtigt z Oberhofe) isch e Schwyzer Schriftgstalter gsii. Är zellt zue dr wichtigschte Schepfer vu dr Schwyzer Typografy.
Lääbe
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Frutiger isch dr Suun vum Handwääber Johann Frutiger gsii.[4][5] Noch ere Schriftsetzerleer (bis 1948) bi dr Inderlacher Buech un Chunschtdruckerei Otto Schlaefli (hite Verlag Schlaefli & Maurer AG)[6] un eme Stuudium an dr Chunschtgwäärbschuel Züri (1949–1951) bim Alfred Willimann un em Walter Käch (Diploomaarbet: Die europäische Schriftentwicklung vom Griechischen Lapidar-Alphabet bis zu Renaissance-Schriften) het dr Frutiger zeerscht as Graafiker z Züri gschafft. Anne 1952 het er bi dr Pariser Schriftgießerei Deberny & Peignot aafange schaffe un isch deert bis 1962 chiscntlerische Laiter gsii. Anne 1962 het dr Frutiger sy aige Graafikatelier z Arcueil bi Paris grindet, zäme mit em Bruno Pfäffli un em André Gürtler. E baar Joor het er dernääbe an dr École Estienne (1952−1960) un dr École Nationale Supérieure des Arts Décoratifs (1954−1968) gleert. Ab 1992 het er z Bremgarte bi Bärn gläbt.[7]
Syni zwoo bekannteschte Schrifte sin di serifeloos Linear-Antiqua Univers un di fir dr Pariser Fluughaafe Charles de Gaulle entwoorfe Roissy, e frieji Foorm vu dr Frutiger. Dernääbe hetz dr Frutiger e Hufe anderi Schrifte gstaltet, wie d Avenir, Centennial, Iridium, Meridien un Serifa. Syni uf Maschiinelääsbarkait optimiert OCR-B isch 1973 zum ISO-Standard woore.
Em Frutiger sy Buech Der Mensch und seine Zeichen, wu 1978 uusechuu isch, giltet as Standardwäärch zue dr Zaichetheory fir di praktisch graafisch Aawändig, zum Byschpel fir d Gstaltig vun eme Loogo. S Buech isch in siibe Sprooch ibersetzt un vereffetligt woore.
Syter 2003 wääre Vercheersschilder in dr Schwyz mit dr Schriftaart ASTRA-Frutiger Standard un ASTRA-Frutiger Autobahn bschriftet.[8]
Dr Frutiger isch zwaimool ghyroote gsii. Sy eerschti Frau, d Paulette Flückiger, isch 1954 no dr Gebuurt vum gmainsame Suhn Stéphane gstoorbe. Anne 1955 het er d Simone Bickel ghyroote, wu 2008 gstoorben isch.[9] Di boode Deechtere us däre Ee, d Anne-Sylvie un d Annik, hän si im Alter vu 16 bzw. 20 Joor umbrocht. In irem Aadänke hän d Eltere d Stiftig Fondation Adrian et Simone Frutiger grindet, wu neuropsychologischi un neuropsychiatrischi Foorschig unterstitze duet.[10]
Uusglääseni Schrifte
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Die Schrifte sin vum Adrian Frutiger entwicklet woore:
- Apollo
- ASTRA-Frutiger Standard
- ASTRA-Frutiger Autobahn
- Avenir
- Avenir Next
- Breughel LT
- Linotype Centennial
- Linotype Didot
- Egyptienne F
- Frutiger
- Frutiger Serif
- Frutiger Stones
- Frutiger Symbols
- Frutiger Next (zäme mit em Erik Faulhaber)
- Glypha
- Herculanum
- Icone LT
- Iridium LT
- Meridien
- Nami
- Neue Frutiger (zäme mit em Akira Kobayashi)
- OCR-B
- Ondine
- Pompeijana
- President
- Roissy
- Serifa
- Univers
- Univers Next LT
- Vectora
- Versailles
- Westside
Eerige un Uuszaichnige
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- 1950: Bryys vum Aidgnessische Departement vum Innere, Bärn
- 1984: Paul-Haupt-Bryys, Bärn
- 1986: Gutenberg-Bryys vu dr Gutenberg-Gsellschaft e. V.
- 1987: Type Directors Club Medal vum New York Type Directors Club
- 1993: Grand Prix National de la Culture, Section Arts Graphiques, Paris
- 2006: Sota-Award fir sy Lääbeswäärch
- 2007: Bryys Designer 2007 vum Bundesamt fir Kultur vu dr Schwyzerische Aidgnosseschaft fir d Breegig vu dr wisuälle Umgääbig vu Millione vu Mänsche
- 2013: Kulturbryys vum Bärner Oberland fir sy Lääbeswäärch
Uusglääseni Wäärch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Der Mensch und seine Zeichen. Textbearbeitung von Horst Heiderhoff. 3 Bände. D. Stempel, Frankfurt am Main 1978/1979/1981; Kurzfassung: Marix, Wiesbaden 2006, ISBN 3-86539-907-X.
- Type, Sign, Symbol. ABC-Verlag, Zürich 1980.
- Ein Leben für die Schrift. Schlaefli & Maurer, Interlaken 2003, ISBN 3-85884-015-7.
- Nachdenken über Zeichen und Schrift. Haupt, Bern 2005, ISBN 3-258-06811-9.
- Symbole. Geheimnisvolle Bilder-Schriften, Zeichen, Signale, Labyrinthe, Heraldik. Haupt, Bern 2008, ISBN 978-3-258-07323-1.
Literatur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Erich Alb (Hrsg.): Adrian Frutiger – Formen und Gegenformen / Forms and Counterforms. Syndor, Cham 1998, ISBN 3-908257-02-6.
- Anja Bodmer, Jürg Brühlmann: Read Me – mit Adrian Frutiger durch die Welt der Zeichen und Buchstaben. Hochparterre, Zürich 2008, ISBN 978-3-909928-09-5.
- Anne Cuneo: Adrian Frutiger – Schriftengestalter. DVD. 2005, OCLC 315110710.
- Michael Düblin: Schriften für Menschen. In: Basler Magazin, Nr. 3/1997, 18. Januar 1997, S. 12 f. (PDF).
- Schweizerische Stiftung Schrift und Typographie, Heidrun Osterer, Philipp Stamm (Hrsg.): Adrian Frutiger – Schriften. Das Gesamtwerk. Birkhäuser, Basel 2008, ISBN 978-3-7643-8576-7.
- Christoph Zürcher: Frutiger, Adrian. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz. 2007.
- David Fischbach (Hrsg.): Die Galerie im Setzkasten. Der Sammler Arno Stolz. Niggli Verlag, Salenstein 2019, ISBN 978-3-7212-0986-0.
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Publikatione vo und über Adrian Frutiger im Katalog Helveticat vo der Schwiizerische Nationalbibliothek
- Adrian Frutiger bi linotype.com
- Adrian Frutiger im Klingspor-Museum – Auflistung und Abbildung aller Schriftschnitte durch Hans Reichardt (PDF; 2,2 MB)
- Christine Kopp, Christoph Frutiger (Hrsg.): Adrian Frutiger – Der Mann von Schwarz und Weiss, DVD, Ott Verlag, Bern, 2006, ISBN 3-7225-0049-4 (uf YouTube).
- Sebastian Rohner: Adrian Frutiger – Ein Leben, Interview (uf YouTube)
Fueßnote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Dodesdatum 10. Septämber 2015 no dr Gmaiverwaltig Bremgarte vum 16. Septämber 2015.
- ↑ Nooruef uf dr Adrian Frutiger. Linotype, abgruefen am 15. Septämber 2015
- ↑ Erik Spiekermann: Eine Epoche in Buchstaben. In: Süddeutsche Zeitung. 13. September 2015, abgruefen am 14. September 2015.
- ↑ Ulf Erdmann Ziegler. Schrift und Zärtlichkeit. Zum Tode des Schweizer Typographen Adrian Frutiger. In: Frankfurter Allgemeine Zeitung, 14. Septämber 2015. S. 13
- ↑ Christoph Zürcher: Frutiger, Adrian. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- ↑ Schriften mit Weltruhm: Typograf Adrian Frutiger ist gestorben, SRF, 15. Septämber 2015
- ↑ Adrian Frutiger, typografie.co.at, abgruefen am 15. Juli 2014 (PDF, Archiv)
- ↑ typografie.info: Schriften auf Verkehrszeichen
- ↑ Margalit Fox: Adrian Frutiger Dies at 87; His Type Designs Show You the Way. In: New York Times, 18. September 2015.
- ↑ Fondation Adrian et Simone Frutiger – Historique (Memento vom 5. Augschte 2020 im Internet Archive)
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Adrian_Frutiger“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |