2001: Odyssee im Weltraum

Filmdate
Dütsche Titel	2001: Odyssee im Weltraum
Originaltitel	2001: A Space Odyssey
	[[Datei: ; Logo\|frameless\|center\|286px]]
Produktionsland	UK, USA
Originalsprooch	Englisch
Erschiinigsjoor	1965–1968
Lengi	139 Minute
Altersfreigoob	FSK 12
Stab
Regie	Stanley Kubrick
Dräibuech	Stanley Kubrick ; Arthur C. Clarke
Produktion	Stanley Kubrick ; für MGM
Muusig	u. a. Richard Strauss (Also het dr Zarathustra gsait, ; Johann Strauß (An dr schöne blaue Done)
Kamera	Geoffrey Unsworth
Schnitt	Ray Lovejoy
Bsetzig
	Keir Dullea: Dr. David „Dave“ Bowman; Gary Lockwood: Dr. Frank Poole; William Sylvester: Dr. Heywood R. Floyd; Stimme vu HAL 9000: ; Douglas Rain (engl.), Peter Schiff (dt.);

Dialäkt: Markgräflerisch (Ebringe)

2001: Odyssee im Weltruum isch e sehr bekannte un iflussriicher englische Science-Fiction-Film vu anno 1968, wo uf dr Churzgschichte The Sentinel vum Arthur C. Clarke basiert.

Regie het dr berühmt Filmmacher Stanley Kubrick gfüehrt. Er het in Zämmearbet mit em Clarke au s Drähbuech entwicklet.

Im Film hets e Reihi vu Spezialeffekte, wo in dr 1960er sensationell gsi sin un au hüt noch verblüffe, wie zum Bispil d Darstellig vu künstlicher Schwerkraft, Schwerelosigkeit un im Dave si Reise am End vum Film.

Bemerkenswert isch au do wiider die bekannt Detailversesseheit vum Kubrick. Im Kubrick si Aspruch isch immer gsi, mit sine Film Standards z setze, so au do dr Standard fer dr perfekte Science-Fiction-Film.

Im Gegesatz zue viile andere Filme, wu im Weltruum spile, isch dorum s All bim Kubrick lutlos und eifach trostlos leer. Un natürlich isch in großer Entfernig vu dr Erde wäge dr Endlichkeit vu dr Liechtgschwindigkeit au kei Echtzittkommunikation meh möglich, was au dr Film – anderst als viili anderi Science-Fiction-Filme – berucksichtigt. Einzig bim Flug vum Krater Clavius zum Monolith im Krater Tycho isch im Kubrick e Fähler underloffe, wil so e Flueg numme als nidrige Mondorbit verlaufe chännt un dodemit im Ruumschiff Schwerelosigkeit herrsche müesst – was aber im Film offechundig nit dr Fall isch. Verblüffend isch au dr Afang vum Film: E Horde vu Australopithecine entdeckt, inspiriert vum e plötzlich uftauchte Monolith, dr Gebruuch vu Chnoche un Werchzüg au als Waffe. Betitelt isch des als poetisch als Dawn of Man – d Morgeröti vum Mensch. Dr dytsch Filmversion het do eweng uglücklich Aufbruch der Menschheit (Ufbruch vu dr Menschheit) drus gmacht

D Filmmusik wird vu dytsche Rundfunksymphonieorchester gspilt. Am bekannteste – un immer wiider zitiert – isch s Intro vu „Also sprach Zarathustra“ vom Richard Strauß.

Immer wiieder gern zitiert wird dr Computer HAL, au wenn em Deep Thought inzwische dr Rang abgloffe het. S Ruumschiff „Discovery“ isch offechundig s Vorbild vu dr „Herz us Gold“ im Film Per Anhalter dur d Galaxis un au s Space Shuttle Discovery dirft wohl vu dert her si Namme ha.

Dr Film isch im berühmte welthistorische „Umbruchjoohr“ 1968 erstmols in d Kinos chu un isch ufgrund vu sinem fer Science-Fiction-Filme eher utypische mystisch-philosophische Charakter schnell zue eme Kultfilm vu dr Hippie- un New-Age-Bewegig avanciert. Noch hüt sorgt dr Inhalt fer Diskussione. Si Faszination isch villiicht au dodur bedingt, dass er viili Interpretatione zuelosst un meh Froge stellt wie beantwortet. Trotzdem losst sich d Gsamtussag vum Film am End grob so formuliere: E Parabel yber d Evolution vum intelligente Läbe un e Gratwanderig zwische Bewunderig vu dr technologische Errungeschafte un dr Kritik an dr rationalisierte menschliche Zivilisation.

D Kritik het im Film aber au „gedanklichi Yberfrachtig“ vorgworfe – so in dr Rezension vum Dark Star vu John Carpenter. Säller Film sei e Parodi uf „gedanklich yberfrachtiti“ Film wie 2001.

D Fortsetzig 2010: S Johr, wo mir Kontakt ufnämme (änglisch 2010: The Year We Make Contact) vu 1984 chummt an 2001 nit dra, isch aber trotzdem e solide un passable Science-Fiction-Film. Gegenyberm Roman vum Clarke (wo fer 2010 d Chinese als nöii Supermacht in Konkurrenz zue verbündete Sowjets un Amerikaner siht) reduziert säller Film dr Plot leider uf dr klassisch Ost-West-Konflikt.

Beidi Film – un meh noch die wittere, no nit verfilmte Furtsetzigsromane vum Clarke, 2061 un 3001, berucksichtige immer dr aktuellst Stand vu dr Forschig un stelle s Jupitersystem insofern im Rahme vu dr aktuelle wisseschaftliche Theorie koorekt dar.

Uszeichnige

Oscar 1968 fer Stanley Kubrick (Spezialeffekte)
BAFTA-Award für Geoffrey Unsworth (British Cinematography)
BAFTA-Award für Tony Masters, Harry Lange un Ernest Archer (Art Direction)
BAFTA-Award für Winston Ryder (Soundtrack)
Cinema Writers Circle Award (Spanien) (Bester usländischer Film)
David di Donatello Award fer Stanley Kubrick (Italie) (Cinema Straniero)
Oscar-Nominierig 1968 fer Tony Masters, Harry Lange, Ernie Archer (Usstattig)
Oscar-Nominierig 1968 fer Stanley Kubrick, Arthur C. Clarke (Original-Drillbuech)
Oscar-Nominierig 1968 fer Stanley Kubrick (Regie)
BAFTA-Award Nominierig 1968 fer Stanley Kubrick (Bester Film)
BAFTA-Award Nominierig 1968 fer Stanley Kubrick (United Nations Award)
Directors Guild of America Nominierig 1968 fer Stanley Kubrick (Feature Film)

Literatur

Jerome Agel: The Making of Kubrick’s 2001. 1970, ISBN 0-451-07139-5 (vergriffe)
Stephan Walter: 2001: Mythos und Science im Cinema. 2002, ISBN 3-8311-3954-7 (vergriffe), 2. Ufl., Books on Demand, 2012, ISBN 978-3-8482-1568-3.

Externi Site

2001: Odyssee im Weltraum in dr Internet Movie Database
Analyse vum Gottlieb Florschütz
Kritik in dr www.filmzentrale.com
OFdb-Itrag fer 2001: Odyssee im Weltruum
2001: A Space Odyssey Internet Resource Archive
Epilog.de – Interessanti Details zue dr Produktion vum Film
Offizielli dytschi Website zue dr Wiideruffüehrig 2001
Filmstarts.de – Kritik mit gsamtem Handligsablauf
Filmspiegel.de – Kritik
„2001: Dr Stand vu dr Dinger. D'Welte vu im Kubrick sinem 2001 – domols un hüt“ vum Andreas Maas.
www.kubrick2001.com/ Interpretation vum Film auf Deutsch
Filmmusikwelt.de – Besprechig vu dr vu Stanley Kubrick ursprünglich beuftraite Musik vum Alex North
www.welt.de – Ligeti im Strit mit Kubrick
2001: Odyssee im Weltraum in dr Filmwelt vu SF-Radio.net

Film vu Stanley Kubrick

Day of the Fight · Flying Padre · The Seafarers · Fear and Desire · Dr Tiger vu New York · D'Rechnig isch nit ufgange · Wäg zum Ruhm · Spartacus · Lolita · Dr. Seltsam oder wie i glärt ha, d'Bombe z'liebe · 2001: Odysee im Weltruum · Uhrwerch Orange · Barry Lyndon · Shining · Full Metal Jacket · Eyes Wide Shut