Simon Gfeller: Hansli, der «Soll-i-ächt?»

Hansli, der «Soll-i-ächt?»

1

Ame strube Oben afangs Jänner isch es gsi, do hei ihrer vier im «Steibock» z’Spießige im mittlere Stübli ihre Samschtigjaß gschmätteret: Der Metzger Bratschi, der Beck Chohli, der Schuehhändler Bütler u der Flachmaler Kanter. Ab u zue ischt ou der Wirt es Rüngli zue-n-nen a Tischegge ghocket u het gluegt, wi der Stei louf u wär gwinn. Die vier hei zu syne Stammgeschte zellt, u settigi darf e Wirt nid uf die liechti Achsle näh, nid emol, we sie syner Liferante sy, wo-n-är nen ou z’verdiene git. No fasch meh gschetzt hätt’s das Chleeblatt allerdings, we ’s Gritli, die nätti, chruselhoorigi Chällnere, albeinisch chly zue-n-ne wär cho höckle. Aber Gritli het si ghüetet u nid z’nooch zuehe glo. Es isch nid der Meinig gsi, daß me si wäg eme Treichgält-Zächni alls müeß lo gfalle u e ganzen Obe lo a ein ume taabere. U die Witze, wo-n-es hätt müeße ghöre, hei’s ou nid hert wungergno.

«Wei mer no einisch druber?» het der Metzger gfrogt u ’s Spil i de Fingeren umedräjt.

«Saches gnue», git der Schuehhändler Bscheid. «We ’s Gschäft sövel eländ louft wi gägewärtig, darf me der Roli nid z’fascht ablo. Nom Neujohr chouft jo üserein niemmer meh e Schuehriemmen ab. Ha’s halt nid so guet wi dihr, wo bständig chöit gschäfte!»

«Chöit gschäfte», anteret der Metzger, «jo myseel — i der Zyt, wo men all Morge ghört Säuli göiße u d’Buren all sälber metzge! Do cha me go gschäfte, we ein sälten es frönds Bei i Lade chunnt!»

«Dihr heit’s emel no allzsäme besser weder üserein», wärmt der Maler dry, «Fleisch u Brot u Schueh manglet’s ’s ganze Johr. Üs Malere hingäge git im Winter niemmer öppis z’verdiene!»

«Derfür höischit dr de im Summer ’s Halbe zvil für das, wo dr machit!» bängglet ihm der Beck a.

Der Maler hätt ou welle widerbälle. Aber im sälben Ougeblick isch der Landjeger Boumer i d’Stube trappet u het «Guten Obe» gwünscht. Er het der Wolfer by-n-ihm gha, u beedsame sy dräcknaß gsi, em Boumer sy Chragemantel het fasch tropfet.

«Das souet jetz emel hinecht ou uus wi nen Uflot — Dicks u Dünns ungerenangere, was vom Himel ahe ma — ei Stoubbete erger weder die anger! Do soll me go ne Spur verfolge bi settigem Dräckwätter!» seit er, bestellt es Grogg, setzt si ou a Tisch, u der Pluto het si gäge der Ofewermi zueglo.

«Wän hättit Dr de hütt uf der Gable gha?» gwungeret der Maler.

«Jä, heit Dihr jetz das no nüt verno, ’s halbe Dörfli brichtet doch dervo! Sie hei em Soll-i-ächt-Hansli im Dreiangel letschti Nacht sys Metzgfleisch rübis u stübis us der Asni ahe gruumt!»

«Oppis Verfluechts!» lachet der Schuehhändler. «Es git doch de no Lüt, wo gärn Fleisch frässe!»

«Jo, we’s schön grouchnet ischt u ’s die Gluschtihüng nid müesse zale, de wohl!» git der Metzger ume.

«Jä, u het me de ke Gspor, wo das chönnt hicho sy?» frogt der Beck.

«Äbe han i müesse go der Ungersuech mache», git der Landjeger Uskunft. «Aber was söll me bi settigem Souwätter afo? Der Pluto het süscht e fyni Schmöcke u hätt ou hütt es Gmerk gha. Aber uf der nasse, verwäschene Stroß isch nüt meh gsi z’welle, gäb wi-n-i gfochte ha.»

«Dä wird gfluecht ha, der Hansli, i sym Tuuberuggeli usse, eso ne settige donnersch Gytnagel, wo si für nes Föifi ließ e Schlitz i ’s Hingere mache!» spöttlet der Schuehhändler.

«Jä nei, flueche tuet Hansli nid, derfür ischt er z’uschuldige. Aber daß es nen unerchannt reut, het men ihm agseh!»

«Hein ihm’s de nid öppe d’Ratte verschleipft u gfrässe? Do wärdit Dr öppis atroffe ha i däm Ghütt inne, es Gchööz, daß ’s em Tüüfel drab gruuseti... d’Lüt rede jo vo allem wunger!»

«I chönnt gar nid emol säge! Es wird de mängisch meh brichtet, weder daß wohr ischt. Herrschelig gseht es jo nid us by-n-ihm, u wär mängs nötig zwägz’mache. Dernäbe bin i de scho a Ort hicho, wo-n-es vil minger sufer u ufgruumt usgseh het. Ornig het er, un e Chöözi ischt er nid, dertdüren ubertuet men ihm. Man er jetz ou chly ne Verdräjte sy u syner kuriose Mugge ha, zleid tuet dä niemmeren öppis. Er het mir gar nid so übel gfalle. Brichte cha me mit ihm ganz gattlig, i hätt’s gar nid erwartet. Nume schüühen u verdrückten ischt er, eine, wo si fasch nid trouet uf der Wält obe z’sy u si nid versteit z’wehre. Vergäbe wärde sie-n-ihm der Ubername Soll-i-ächt-Hansli nid aghänkt ha.»

«Weiß der Tüüfel!» het der Metzger brummlet. «E Gägeler u Böhneler, wo nie gwüßt het, was er wott, ischt er vo chlyn uuf gsi. Aber derzue de ou e Wundergring, verdräjter weder i weiß nid was, un e mißtreue Hagel u Batzechlemmer, daß nüt eso. Dä het doch fei e chly nes Vermögen am Zeis u chönnt’s ganz angersch ha, wen er’sch sinneti un öppis mit ihm wär. Hättit sy Vatter solle kenne, das ischt en angere Kärli gsi, heiterefahne! Es bravs Heimet het er gha, Roß u Chüeh im Stal, i han ihm no mehrerimol Säu abgchouft, wen i uber Land ggange bi, u einisch sogar e feiße Muni. Dä wohl, dä het de gwüßt, was er wott u si dörfe wehre — hättit ne solle ghöre, wen er im Wirtshuus ’s große Wort gfüehrt u angerne der Thägscht gläse het!... Drum ischt er du ou so gschlage gsi, wo-n-er gseh het, daß mit em Junge nüt ischt u daß ne d’Muetter no zvolems verpypäpelet u vertüüflet, statt ihm d’Hosen ahe z’mache u em Vatter z’hälfe. Es het mer der Aschyn gmacht, sie syg ou nid die Chächscht u Gaarigischt, aber sie isch es schynt’s gsi, wo ’s Vermöge zuehegchehrt het, süscht hätt me nid rächt chönne bigryffe, daß er grad a die groten ischt. Wi me verno het, hei sie’s ou nid vürigs guet zsäme chönne, vermuetlig wird der Bueb d’Ursach dervo gsi sy. Item, i der letschti isch es du usecho, wi’s de alben usechunnt, we’s ime Huus afot tschaggere: Der Alt meh im Wirtshuus ghocket, weder daß wär nötig gsi u d’Burerei deheime mingerschimeh i Ungergähn cho. U wi geit es du? I der Grippezyt het es afen ihn ghöie u gly druuf d’Muetter ou, u derno isch dä verzärtelet Hanseli eleini i der Wält gstange.»

Der Metzger het sys trochene Muul müessen anetze un e Schluck nähe «Jä, u wi ischt er du hiehäre cho?» hout ne der Landjeger früscherdings a.

«He, wi isch das ggange: Chöit rächne, wi das ghürschet het uf däm Hof obe, we numen e settige Plöterler u Gütterler do ischt, wo soll der Heer u Meischter vorstelle, eine, wo numen allbott im Hoor chrauet: Soll-i-ächt oder soll-i-nid? u us em Wärweise nid usechunnt! Ei Tag heig er das wellen i Agrif näh u der anger Tag öppis angersch. D’Dienschte heigi längstuck nid gwüßt, wo apacke, heigin ihm drygmuulet u nume gfolget, was ne paßt heig. Wi hätte sie ou solle Respäkt ubercho vor so eim? U mit der Hushältere, wo-n-er agstellt heig, syg er erscht rächt versolet gsi. Sie heig allem Gält nüt borget, ihm Sache verflökt un e Lumpenornig agreiset, daß es e Gruus syg gsi.»

«Jä, u het de do niemmer yggriffe?» het der Landjeger gfrogt.

«He, ändtlige du wohl! Der Gmeinrat het ihm du e Bystang ggä, u zwar einen us üser Gäget, der Bangeter im Lingebode. Er soll nöie Hanslis Muetter sy verwandt gsi. Weder das wüssit Dihr däich so guet wi-n-ig...»

«Nenei, brichtet nume, i bi no zweni lang hiesig, für derigs alls z’wüsse», seit der Landjeger.

«Aber der Lingebödeler chennit Dr doch u wüssit, daß er schi gärn zu de Mehbessere zellt! Es schickt si ou so, we men e Junge het, wo Pfarrer ischt. Nujo, dert het er du sy Wysheit chönne lo zündte u der Guet spile. Hanslis Heimet isch du verchouft worde, u zwar so, daß ihm no e styffe Schübel usegluegt het. Dernoh het ihm du der Lingebödeler derzue verhulfe, daß er der Dreiangel het chönne choufe, es Chuehgüetli, wo dä Chuppi het chönnen eleini sy. Go diene oder schi irget öpperen anger aschließe, heig er schi um kes Lieb welle, so ergremmte syg er ab de Lüte.»

«Es het mi duzme no kurios düecht, daß ihm der Lingebödeler das Heimetli glo het», seit der Schuehhändler. «Es hätt zu sym Bsitz ou guet paßt. Lingebodersch Acheren u Matte stoße jo fasch zringetum a Dreiangel a, un e gäbigeri Bhusig öppe für ne Mälcher oder Charrer hätt er schi nid chönne wünsche. U a Landhunger fählt es de Buren i der Regel süscht nid.»

«Do gseht men äbe, was er für nen Usbund ischt», spöttlet der Metzger. «Vilicht wär ihm ou meh dranne gläge gsi, wen er öppen e Chuppele Buebe hätt, wo wetti bure. Aber we der enzig Suhn Pfarrer gstudiert het u die enzigi Tochter mit eme Landesprodukte-Händler verhüratet ischt, cha me’s scho chly besser bigryffe. U der Suhn soll de no e halbe Sozi sy, eine, wo’s mit de mingere Lüte het, dä wird wohl ou no sy Sänf derzue ggä ha. Er bsuechi emel Hanslin allimol, wen er i d’Gäget chöm... Aber Gritli ginet, un i bi ou fule, ’s isch däich Zyt, mit de Hüehnnere z’Sädel...» Der Metzger ischt ufgstange u het ufe Huet greckt, u der Beck u der Schuehhändler hei gseit: «Mir chömen ou grad.»

Der Maler u der Landjeger hei no müesse zale u het ne minger pressiert. Wo diser drei sy zur Türen uus gsi, frogt der Landjeger: «Was chrotts het ächt der Metzger mit em Bangeter? Er schynt ’s Heu nid mit ihm uf der glyche Büni z’ha! Aber en ungrade Mänel ischt er emel nid, der Bangeter. ’s wär guet, we’s kener leider gäb!...»

«Jä, was sie zsäme hei, chan i nid säge u wott do nid go ’s Muul dryhäiche», lächlet der Wirt. «Aber so vil i weiß, nimmt der Lingebödeler ’s Fleisch i der ungere Schaal... vilicht, daß das öppis ma bringe!...»

«Es chönnt no sy», lachet der Maler. «U de hocket der Bangeter gäng im Gmeinrat u versperrt angerne der Platzg, wo ou nid ungärn drinne wäri...»

Derzue ischt er i Mantel gschloffe.

«Aha... so isch das ypackt!» drückt der Landjeger vüre u macht si ou parat zum Goh... der Pluto het scho lang an ihn uehe gluegt. «I ha vermuetet, es steck öppis derhinger... so guet Nacht allersyts u Gritlin e schöne Troum...!»

«Guet Nacht, u vergässit de ’s Umecho nid — i hasse’s ou nid, we me bi mir ychehrt u nid im ‹Storche›... dert düre bin i de nüt besser weder der Metzger...»

Dernoh isch Gritli cho d’Stüehl ds ungerschoben uf e Tisch stelle.

2

Am Tag druuf isch es freiner worde. Es Schönwätterlüftli het d’Wulche verschrisse u d’Sunne düre glo. Drum het es der Lingebode-Haneß gluschtet, chly öppis z’loufe u ischt er gäg em Dreiangel zue trappet. Uf Matten u Achere isch fryli no es Schüümeli Schnee gläge, aber uf em Wäg het es scho ordli trochnet gha.

Es het der Haneß wungergno, gäb me dene Fleischschelmen ufs Gspor cho syg, oder gäb do Hopfen u Malz verlore syg.

Der Dreiangel-Hansli isch vor em Hüsli uf em Bänkli ghocket, het si gsunnet u dä Bsuech gseh cho. Der Bangeter het si ou zue-n-ihm glo, u sie sy i ’s Brichten yhe cho.

«Wi hei sie de eigetlig ou yhe chönne, u wi isch das mügli gsi, daß du nüt dervo ghört hescht?» het der Haneß gfrogt.

«Zum Stubepfäischter y sy sie cho», het Hansli Uskunft ggä. «Es isch do scho lang e Schybe verheit gsi, un i ha se nume mit Papier verchleibbet. Die hei sie yhedrückt u yhegreckt u der Flügel chönnen uftue.»

«U wo hesch du de gschlofe?»

«He, wo han i gschlofe? Am Oben isch es chalt u tschuderig gsi i der Stube. Der Ofe het nid rächt welle warme wärde, d’Platten isch gspalte, i darf nid z’unerchannt füüre. U isch mer uheimelig vorcho, so eleini z’sy. Bal het’s i eim Eggen inne gchlepft, bal im angere. Das isch mer uf d’Närve cho, i hätt mi bal gförchtet. Drum han i d’Latärnen azündtet u bi zum ‹Gäbel› i Stal use ghocket. Dert isch’ schön warm gsi, wermer weder i der Stube, u han i emel öppis Läbigs näbe mer gha, wo gschnubbet het. I bi scho mängisch öppen e Rung im Stal ussen uf ere Strouburdi ghocket, u het’s ou scho ggä, daß i drab etschlofe bi. Am Frytigznacht emel ou so. Das wärde die Schelmen ernäslet ha. Es isch mer scho meh weder einisch ds nacht vorcho, es tych öpper ums Hüsli ume. U we sie si g’achtet u der Latärneschyn dür’sch Stallpfäischterli gwahret hei, het ne scho chönne z’Sinn cho, wo-n-i syg u daß jetz öppis z’mache wär.»

«U hescht uf niemmere Verdacht?»

«Ach Gott, wän sött ig i Verdacht fasse? Ussert dir u dyne Lüte sy doch alli uf mer u möge mer’sch gönne, we’s mer schlächt geit. Do hätt i vil z’tüe mit Nohegrüblen u Vermuete, wen i wett usebringe, wär es chönnt gsi sy u müeßt wyt ume länge. Das wird wider e Lärme ggä ha im Dörfli inne!»

«Muesch der das nid z’Härze näh! Mi cha de Lüte d’Müüler nid verbinge. E Spötterchor u Chlapperwyber i Gloschlinen u Mannshose hei mer z’Spießige, so guet wi in allnen angere Dörfline. U du bisch nid der enzig, wo drunger z’lyde het, was fryli e schlächte Troscht ischt. Um öppis bischt aber ou sälber d’schuld. We sie der scho der Gyt vürhei, isch nid alls dernäbe. Hättisch Vorpfäischter lo mache u der Ofe ghörig lo rangschiere u gheizt, de hättisch es i der Stuben ou erlitte u di nid müessen i Stal use flüchte, für a d’Wermi z’cho! U de wär vermuetlig die Schelmerei ungerwäge blibe. I ha der doch scho mängisch gseit: Lo doch nid alls verlottere, u gönn der ou öppis, du chaisch es doch mit em Gält so wohl mache!»

«Ach jo, i wurd ha sölle! Aber es düecht mi drum de albe, für mi eleini syg das no lang guet gnue. U de lon i nid gärn frönd Lüt i ’s Huus, wo mer d’Nasen i alls yhe stecke wei. Sie passe doch numen uuf, gäb i es Wörteli säg oder öppis tüei, wo sie si nachhär vor angerne druber chöi luschtig mache. Drum man i nüt mit ne z’tüe ha u tue mi lieber lyde. U worum i ke Batzen unnütz usgibe, weiß i ou. I wär en Arme, wen i anger Lüt müeßt um Hülf asprächen i den alte Tage, eso wi sie mir gsinnet sy. Wen i kes Gält hätt, wurd i vilicht no ganz anger Sachen erläbe u wär erscht rächt allne Vöglen ubergä!»

«Lue, i bigryffe di zum Teel scho. Bsungersch, wen i a das däiche, wo d’ alls hesch düregmacht. Aber es wär doch himeltruurig, we das für alli Zyte so sött blybe. Was hättisch de ou vo dym Läbe gha! Zsäges nüt weder Bösartigs u Verdrießligs! Du söttisch doch ou no einisch besser zgrächt cho u di besser dörfe wehre!»

«Öppis Derartigs het mer scho der Landjeger atüpft. Er het mer gseit, är chief e guete Revolver u tät e scharpfe Hung zuehe; das Gschlürm hörti de uuf, d’Lüt merkti de, daß i mer d’Hut nid löj uber d’Ohre zieh!»

«I weiß nid, gäb das vil nützti. Mir schynt es nid der rächt Wäg z’sy. Statt daß d’ mit der Nochberschaft in es fründtligersch Verhältnis chämischt, gäb es de wahrschynlig erscht rächt Hatz. Jetz tüe sie uber di tampe; aber hasse tuet di im Grund niemmer. I förchte, we d’Kampf gäbischt u ’s gröberen Ort vüre chehrtischt, chönnt de das böse u würkligi Findschaft druus etstoh. U du sälber bisch besser für e Fride gschaffe, weder für Stryt u Chyb u tätisch dir sälber e Ruete binge u di ersch rächt i d’Neßle setze.»

«Jä, was söll i de emel ou afo? So derby sy wi jetz, man i ou nümme lenger. Eleini sy isch schön, we me cha rüejig sy u däiche, d’Sach blyb ein sicher u ’s sinni ein niemmer Bös’s. Aber we me vo eim Huseggen i angere springe mueß go luege, gäb ein nüt vertüüflet wärd oder furtchöm, isch’ es bös’s Verding. Sit der Schelmerei han i ke Rueuh meh u bi erscht rächt en ungfellige Tropf. ’s Läbe verleidet mer, i cha nid säge wi hert!»

«So tue doch öppere zuehe, wo der hilft goumen u hüete!»

«Das han i jo probiert! Gmeint, i well öppen e Bueb oder elteri Wybspärson i ds Hus näh, wo söll verdinget wärde. Aber d’Armebihörd het mer niemmere dörfen avertroue, bigryfflig, no däm Lärme, wo mer d’Lüt gmacht hei. Sie hei gmeint, i ließ die Lütli verhungere oder weiß Gott was. Es hätt ere-n-ou ggä, wo us freiem Wille wäri zue-m-mer cho, aber was für Ruschtig! Sogar hürate hätt i chönne, wen i wär dumme gnue gsi u nid gmerkt hätt, um was es dene z’tüe wär.»

Der Haneß het glächlet. «Chly bös aggä isch es scho. Aber das cha si no chehre, mängisch geit unerwartet e Tür uuf. Du bischt jo erscht sibenedryßgi, u für’sch Hürate wär ou no alli Zyt. Nume nie der Muet verliere! Aber jetz mueß i no gäg em Dörfli zue.» Er ischt ufgstange u het «Bhüet di Gott!» gseit.

Hansli het ihm trüebsälig nohegluegt, isch no e Rung im Husegge blybe stoh u het der Chopf lo hange. Dä Troscht het weni agschlage by-n-ihm, er het ke Heiteri vor ihm gseh...

3

Lenger weder sälbe Winter isch Hanslin no kene worde gsi; es het ne düecht, es well u well nid Hustage wärde. ’s Wätter ischt aber ou dernoh gsi, trüeb u naßchalt, sälten en ordlige Tag derzwüsche, Hueschten- u Gsüchtiwätter, ygrichtet, für die alte Lüt zsämez’ruumme. Bis i Aberellen use het es gschneit u gstrubuußet, Hansli hätt afe möge göögge drab, so isch es ihm erleidet. So trüebsälig wi vorusse het es bi ihm ou inwändig usgseh.

Aber einischt nimmt ou der lengscht Winter es Änd u wird d’Sunne wider Meischter. U dermit fot si alls, was läbt, früscherdings a bchymmen u rüehre, u d’Lüt chöi umen uf em Acher schaffe.

Bangetersch hei die schöne Tagen ou usgnutzet u näbe Hanslis March zuehen e große Härdöpfelblätz apflanzet u sy mit Fuhrezieh u Ylege fertig gsi. Numen e schmale Riemmen isch no gsi mit der Houe z’decke. Am Tag druuf sy Bangetersch früschi Jumpfere — d ’Lysebeth — u ’s Güetermeitschi agrückt u hei das welle bsorge. Uber Nacht het aber der Luft umgschlage gha, u gäb sie ganz sy fertig gsi, isch se ne Aarbyseschütti cho verspränge; es het fei so gspreißet. Hansli isch vor em Hüsli usse gstange u het ne grüeft: «Z’Schärme, z’Schärme!»

Das hätt er fryli ungerwäge glo, wen es nid Bangetersch Lüt wäri gsi; die het er minger gschoche weder liecht dernoh angeri. Die Wybervölcher hei ihri Houen im Stich glo u sy cho z’dechle, so sträng sie möge hei.

«Das het ech jetz i d’Gäng ggä!» het se Hansli agredt, wo sie unger Dach cho sy.

«Jo, u gmacht z’schnubbe» seit d’Lysebeth mit Lache. «Do nimmt me die Länge vüre, wen e settigi Schmeizete chunnt!» Derzue het sie ihri Schöiben ab der Achsle gno. «Huß, isch die nassi! Häb do, Eiseli, wei se grad e chly usdräje!»

U Eiseli, das ufgschossne, loubfläckige Verdingmeitschi, het der Schöibezopfen ergriffe u ghulfe. Hansli isch dernäbe zuehe gstange u het zuegluegt. Vor allem het er müesse die früschi Jumpferen i ’s Oug fasse, wil er sche no nüt gchennt het. Sie ischt es stattligs Wybervolch gsi, d’Lysebeth, nümme ganz jung, aber gsüng u chäch, nüt bsungersch Hübsches, aber mit eme fründtlige Gsüün, suferen Ouge u ere Stimm, wo Hanslin wohlto het.

«Stellit e chly ab!» het er gseit u Platzg gmacht uf em Husbänkli, daß sie chönni hocke. U du het ne der Gwunger uberno:

«Dihr syd no nid lang bi Bangetersch?»

«He, was wird das sy, angfährt e Monet, sit i häre cho bi», git sie Uskunft. «Der Herr Pfarrer het mer zu däm Platzg verhulfe.»

«Der jung Herr Bangeter?»

«Jo fryli, i bi vorhär e Zytlang zur Ushülf by-n-ihm gsi, wo d’Frou Pfarrer es Chlys ubercho het.»

«So so. He nu, do syd Dr ame rächten Ort gsi. I chenne ne nämlig ou, der Gottfried, er ischt e Guete.»

«Das ischt er, jo.»

«U mit em Bangeter-Vatter wärdit Dr wohl ou chönne gattige!»

«Bishären emel wohl u hoffe’s ou für d’Zuekunft!»

So het eis ’s angeren ergä, daß sie i ’s Gspräch cho sy u mitenangere brichtet hei, wi we sie enangere scho lengschte chennti. Es Wunger isch es gsi, daß dä verschochnig Hansli das dörfe het. Aber der Lysebeth ihres gmögige Wäse u daß sie bim junge Bangeter ischt im Dienscht gsi, het alls enangere ghulfe u Hanslin es Zuetroue ggä, wo-n-er süscht nid hätt ufbrunge. Es ischt ihm meh weder ume rächt gsi, daß es gäng no grägnet het. U wo d’Schütti nohglo het, ischt er druuf bidacht gsi, d’Lysebeth no chly z’versuumme.

«Müeßt wäger no es Schützli warte, es isch no z’naß u gäb numen es ungschlachts Tanggel, we dr jetz scho wider derhinger giengit!»

So styff het er lang nie meh mit öppere chönne brichte. Aber es Rüngli dernoh, wo d’Sunne wider gschinne het, isch d’Lysebeth ufgstange u het gseit:

«Jetz müesse mer doch ume drahi, es sy nume no par Fuhre u wär schi nid derwärt, no einischt äxtra häre z’cho. U Euch dörfe mer ou nümme lenger versuumme. Mir sy froh gsi, hei mer dörfen ungere schlüüffe, söllit de schöne Dank ha!»

«Nüt z’danke, nüt z’danke!» het Hansli yfrig abgwehrt.

«So chumm, Eiseli, mir wei!»

Dermit isch d’Lysebeth afo loufe u Hansli gäge der Stube zue. Aber dür’sch Pfäischter uus het er no lang nohegluegt, wi sie tüechtig Schritte nähm...

4

Es isch merkwürdig, was en unerchannti Aarbyseschütti mängisch für Gschichten areise cha: Wäägen uswässere, g’äfereti Bitze verwuere, u we’s strub goh soll, sogar Härdrütschete mache z’goh, wo eme Bärgbuurli wuchelang z’porze gä, bis der Schaden ume gheilet ischt. Hansli isch kes Bärgbuurli gsi u sys Ländli fasch tafelenäbe gläge, daß er en Ärdrutsch nid het z’förchte gha. U doch het die Aarbysegolzeten ou bi ihm e gfährligi Wuereten u Rütscheten i Gang gsetzt, aber en inwändigi, eini, wo-n-ihm syner Gidanke verschrisse un ungerenangere grüehrt het. Gidanke, wo-n-er gmeint het, sie sygi für alli Zyte verlochet, sy wider dür’sch Wunschloch uuf gschloffe un ihm aghanget wi Chlyberesoomme. Er het die Lysebeth, wo-n-ihm d’Aarbyseschütti het unger’sch Dach gwässeret gha, nümme chönnen us em Sinn tue. Es ischt ihm gsi, es stang ere mit große Buechstaben uf em Gsicht gschribe, daß sie e treui, ufrichtigi Seel syg. Ihres Rede, ihres Tue, ihres ganze Wäse het nen azoge u agheimelet. Es het ne düecht, mi gspür öppis chärnhaft Urtümligs, abselut Zueverlässigs druus use. Daß sie nümme die Jüngscht u ou nid grad en Usbund vo Hübschi gsi ischt, het ihm nüt usgmacht, im Gägeteel. Süscht hätt er erscht nid dörfen a se däiche. U mit eme brüetige Jöiki- u Göiterimeitli, wo me nid weiß, was si by-n-ihm no alls cha vüre lo, wär ihm nid dienet gsi. Söttigi lö de mängischt erscht speter d’Hörndli vüre u schlö chrummi Wägli y. Bi der Lysebeth isch das nümme hert gsi z’schüühe. Sie isch das gsi, was us ere het welle wärde, Hansli isch sicher gsi, uf die chönn me goh i allne Teile.

Wen er mit angere Wybervölchere gredt het, isch dene meischtes es verdächtig-fuuls oder schlaus Lächlen i de Mulegge ghöcklet, wo-n-ihm zeigt het, daß sie ne nid für ne vollbräje Möntsch aluegi. D’Lysebeth hingäge het ihm frei u offen i d’Ouge gluegt u dermit zeigt, er syg für seien e Möntsch, nüt minger wärt weder en angere, u das het ihm uber die Masse wohl to. Bi dere hätt es ne gfreut, z’sy.

We Bangetersch i der Nööhi graset oder g’acheriert hei, ischt er sicher irget imen Egge gstange u het ne verschleikts zuegluegt. Derby het er gwahret, daß d’Lysebeth e Wärchgueg ischt, wo chuum derwyl het, einisch der Rügge z’strecke, u daß ere d’Arbit us der Hang louft wi uf Schineglöise.

Gäbig het es si troffe, daß Bangetersch für i ’s Dörfli z’cho näbe sym Hüsli düre müesse hei. We d’Lysebeth uf der Stroß gsi ischt, het er’sch gäng öppe gwüßt yz’richte, daß er par Wort mit ere het chönne brichte. U usgwiche isch schi-n-ihm emel nid. Sie ischt e flyßigi Prediggängere gsi, u so isch Hansli derzue cho, se-n-ou im Sunndigstaad chönne z’gseh, u gfalle het sie-n-ihm däwäg erscht rächt. Wättigs brav u gattlig isch schi agleit gsi, nüt vo narochtigem Firlifanz, mi hätt se für ne habligi Buretochter chönnen aluege.

Übrigens het ou Hansli derfür gsorget, daß er de nid e struube, achttägige Bart heig, u daß er aständig derhär chöm. Er isch syr Läbe lang nie so yfrig vor em Spiegel gstange wi sälbi Zyt düre. Was er drinne gseh het, isch nid häßlig gsi, het ihm aber doch halbwägs der Muet gno u ne gmacht z’süüfzge: «Ach, wen i doch nume no zähe Johr jünger wär! Dennzemol hätt mer so ne Lysebeth söllen uber e Wäg loufe! Dennzemol hätt i se dörfe froge, jetz isch es z’spät, isch es verspuelet!»

Aber wen e Wunsch so rächt töif Würze gschlage het im Härzgrüebli inne, ischt er bös z’vertrybe. Gäng ume gruenet er früsch u setzt Usläufer a, wi ne Gjätstude, wo us jedem Rägeschütteli u Sunneblickli Saft u früsches Läben ufsugt. U schryßt me se mit ruucher Hang uus u wirft se-n-ufe Ghüdermischt, so het sie lengschte Söömli i Bode gstreut u gsorget, daß sie nid usstärbi. Hanslin sy hundertergattig Gidankemüggeli dür e Chopf gsürelet. Er het das Liedli ou gchennt, wo-n-es drinn heißt, es syg nid alls a der Hübschi gläge, ’s chöm ou ab uf ’s Ordelitue. Aber wen ihm das der Duller het welle lüpfe, het er schi de ou müesse säge, daß sys Tue de Lüte nid gfall, wen er schi scho nie öppis Unaständigs oder Uschafeligs heig lo z’schulde cho. Wen er a dä Lärme däicht het, wo-n-ihm d’Lüt gmacht hei, u daß dä der Lysebeth sicher ou z’Ohre cho syg, ischt er wider tuuche worde u het d’Fäcke lo lampe.

Wenn er sy Name «Soll-i-ächt?» nie hätt verdienet gha, sälbi Zyt düre hätt me ke bessere für ihn chönnen erfinge. Bal het ne düecht, er sött’s woge u die Lysebeth froge, gäb sie ne well, meh weder fähle chönn es emel nid. Bal het ne wider düecht, er dörf doch nid, we sie ne de nid wett u ’s d’Lüt vernähmi, gäb es wider es Gschärei, daß Gott erbarm... u so ischt er us em Wiggel-Waggel eifach nid usecho.

Du het es si zuetreit, daß der jung Pfarrer Bangeter ei Tag syner Lüt het welle bsueche u ungerwägs bi Hanslin agländtet ischt, für nen im Vorbygang z’grüeße u z’luege, wi’s ihm gang. Scho wo-n-er no Pfarrerstudänt gsi ischt, het er schi für Hanslin inträssiert u mängen Obe by-n-ihm zuebrunge. U Hansli het e Huuffen uf ihm gha. Drum het ne dä Bsuech grüüsli gfreut, u het er nen i d’Stube gnötet, für ungstört mit ihm chönne z’brichte. Hansli hätt ihm für’sch Läbe gärn z’wüsse to, wo ne der Schueh drücki. Aber d’Zunge ischt ihm wider einisch z’trocheni gsi derfür. Es wär nid derzue cho, we nid der Pfarrer sälber dervo agfange hätt u halb im Gspaß u halb im Ärscht hinger ihn grote wär:

«U gäng no lidig? Söttit doch no e Frou zuehe tue! Zwöispenig gieng es doch z’halbe ringer! Bruuchtit de nümme sälber z’chochen u abz’wäsche u hättit chürzeri Zyti...»

Jetz ischt Hanslin doch d’Löti ufggange u het er lo düregugge, er heig i der Letschti sälber afen a der Frog umeporzet.

«Jä, wüßtit Dr de scho eini?» het der Pfarrer gfrogt u glächlet.

«Fryli wüßt i eini, wo-n-i gloube, sie paßti zue-m-mer; aber i förchte, i syg ere z’alte, z’wüeschten u z’wunderlige, u drum darf se nid froge, we mer niemmer es guets Wort by re zuehe tuet...»

«Jä, wär chönnt Ech de das guete Wort zuehe tue?»

«Öppe Dihr zum Byspil, Herr Pfarrer!»

«Was... ig?» lachet der Pfarrer. «Wi chäm i jetz derzue, für Euch der Hüratsvermittler z’spile?»

«Dihr chennit se drum! Es isch die, wo Dr Euem Vatter heit uf e Hof gschickt.»

«Was? D’Lysebeth, ischt Ech das Ärscht?»

«Jo, d’Lysebeth u ganz im Ärscht?»

«Ischt jetz das ou mügli?» verwungeret si der Pfarrer, u druuf ahe het er schi es Zytli müesse bsinne... Dernoh fot er wider a: «Jo jo, Hansli, we Dr die uberchämit, chönntit Dr Ech d’Finger schläcke! Sie ischt e Gueti, ganz e Gueti un e Grangschierti. Mit dere wärit Dr versorget. Aber eh... e zwöiti Frog isch die, gäb sie de mit Euch versorget wär, wi sie ’s verdieneti... Lybs-t-halber, Altersch-t-halber u Vermöges-t-halber dörftit Dihr hürote, we’s wär. U doch chönnt i d’Lysebeth nid astränge, obschon i-n-Ech alls Guete gönne. Vorhär müeßt de bi Euch Verschidenes ändere. We Dihr a ’s Hürote dänkit, müessit Dr de angersch i d’Hose stoh, der ‹Soll-i-ächt?› ustrybe, d’Umstandschräämmerei bschließe u nümme wäge jedem Flöigedräckli wärweise vo Oschtere bis Pfingschte. U müessit de ab Eune Batzen aherütsche u alls lo yrichte, daß es e Gattig macht u eini ma derby sy. Meinit Dr, es hätt eini Freud, ire Bhusig z’wirtschafte, wo sie uf em Chuchibode chönnt d’Füeß verdräje u re-n-i der Stube ’s Ghüder i Äcken ahe stub? Do müeßtit Dr de afe die Chleck vermache, wo ’s i der Tili obe het u d’Pfäischterschybe nümme bloß mit Holzschingelinen u Chartepapier ersetze... Nid daß d’Lysebeth e Vertüenligi syg u unerchannt Asprüch mach, biwahr! Aber we sie de ihres Läbe lang sött schmalbarten u chuum tue, tät sie mi doch de duure... So lang Dr eleini gsi syd, heit Dr’sch chönne ha, wi Dihr welle heit, es isch niemmere derwägen öppis abggange. Aber we Dr a ’s Hürote dänkit, dörfit Dr de nümme bloß a Eues Kassebüechli u a Eue Vortel sinne, d’Frou mueß de ou ihres Rächt ha un es Läbe, daß sie ma derby sy u chan e Freud ha... Das sägen Ech jetz grad, wi’s mer ischt, u we Dr mer’sch übel näht. Luegit, Dihr syd zum Teel sälber d’schuld, daß d’Lüt d’Müüler offe hei uber Ech. Mi mueß ou dernoh tue u nid Alaß gä, daß sie uber ein chöi usfahre...»

Das ischt Hanslin yheggange, es het ne fasch dür e Boden ab gschmätteret, d’Ouge syn ihm naß worde, u ändtlige het er vüredrückt:

«Dihr möit jo öppis rächt ha, i cha’s nid abstryte, u daß Dr’sch bös mit mer meinit, will i nid gloube, we Dr mer jetz scho däwäg milionisch d’Chappe gschrote heit. I will mer das allszsäme lo dür e Chopf goh. Aber was i afo, weiß i emel no nid...»

«Äbe», seit der Pfarrer, «u grad das ischt Eue gröschte Fähler! We eine hürate will, sött er nid e Wäschlumpe sy, wo eini nid emol sälber darf froge, u sött nid i sibenefüfzg Bidänkligkeite blybe stecke! Dihr müeßt Ech einisch zgrächtem zsämenäh, es feschts Zil i ’s Oug fasse u nid gäng Angscht ha vor däm, wo ’s Läbe bringt. Dihr müeßt ou öppis dörfe woge!... Aber jetz mueß i es Huus wytersch. So läbit wohl u zürnit nüt...!»

Dermit ischt er ggange u het Hanslin lo murbe...

5

Vierzähe Tag speter isch Hansli gäg em Dörfli zue gschuehnet. Es het scho douchlet. Bim Boumeischter Studer het er halt gmacht u aghoschet. Der Meischter isch deheime gsi, het ne gheißen i d’Stube cho u gfrogt: «U de, was wär Guets?» Dernoh het ihm Hansli eröffnet, er wär Sinns, allergattig lo zwägz’mache. Der Chuchibode syg verlöcheret, ’s Füürloch sött grangschiert sy, u d’Ofeblatte heig e Schlitz, daß me dertür i ’s Füür gsej. D’Füürschmöcker heigi ou scho gmugglet, es müeß do öppis goh.

Der Boumeischter isch verwungeret gsi. Er het bim erschten Aplutsch es Gsicht gmacht, wi wen er säge wett: «Jetz, Wält, ghei um!» So uhöflig ischt er aber doch nid gsi, das lo z’verlute. Er het nume gspäßlet: «So, schön, freut mi, Arbit z’ubercho! Woscht öppen e Frou zuehe tue, Hansli, daß d’ afoscht renowiere?»

Hanslin wär bal ’s Bluet i Chopf uehe gschosse. Er het si müesse zsämenäh, für nüt lo z’merke u zur Antwort ggä:

«Zersch müeßt me de afe wüsse, wo eini härnäh. I wär ne däich wohl alten u wunderlige!»

«He nu, i will die Machetschaft cho aluege, sobal i Zyt ha, u de chöi mer de abrote, was müeß goh u wi-n-es si löj tue.»

Scho ubermorndrischt isch der Meischter Studer dä Ougeschyn go vornäh. Aber das het du wyter gfüehrt, weder daß ihm Hansli het ybildet gha. Nid nume der Chuchiboden u Füürherd, ou d’Brandmuur u der Stubenofe hei si als bös schadhaft erwise. Hansli hätt’s mit eme steinige Füürherd u Zimäntbode welle lo biwände; aber der Meischter Studer het ne numen usglachet, das löj hüürmehi ke Möntsch meh yhe tue. Wen er jetz am Zwägmache syg, söll er grad öppis Rächts lo dartue u nid es halbs Johrhundert hingerdry platzge. Do ghör unbidingt e nätten ysige Chochherd häre un e Blättlibode. Derzue e hübsche Chachelofe mit ere gfüetterete Sangsteiblatte, das syg ke Luxus u stang der Sach wohl a. De chönn niemmer meh ’s Muul druber schüttle, un er wärd de gseh, wi wohl er dermit syg u dranne chönn Freud ha.

«Jojo, mache wurd es si scho guet», het Hansli zueggä, «aber u de der Choschte!... u de der Choschte!»

Jä, umsonscht gäb es nüt uf der Wält obe, nid emol der Tod, dä choschti ein jo ’s Läbe! Weder, was das Hanslin mach, wo ne Chlumpe Gält am Zeis heig! Wäm er de das eigetlig einischt alls well hingerlo, di wärdi der Buggel voll lache, wo do d’Finger dranne chönni wärme! Er soll doch nid e Göl sy, u soll si sälber ou öppis gönne u nid vergässe: Was es i der Kasse mingeri, tüei es am Wärt vom Hüsli mehre! Verloren u i Dräck use gworfe syg das de nid öppe, wo-n-er ufwängi.

Hansli het das gchüschtiget u het ygwilliget, der Studer söll emel afen e Choschtevoraschlag ufstelle, mi chönn de gäng no luege, gäb es yhe mög.

Der Meischter het gmässe, gnotiert, u par Tag speter het Hansli sy Choschtevoraschlag gha. Er het ne mit erchlüpften Ouge u runzeliger Stirnen agluegt. Es het ne gruuset drab, er het schier Hüehnnerhut ubercho u mängi halbi Nacht nüt chönne schlofe. Aber de ischt ihm umen obenuuf cho, was ihm der Pfarrer het a Chopf gworfe gha: I d’Hose stoh u nid e Wäschlumpe sy! Das het doch du möge düregschlo, u ’s Änd vom Lied isch gsi, daß er em Studer di Arbit ubergä het. U wo du dä einisch het feschte Grif gfasset gha, ischt er wyter ggange u het derfür gsorget, daß Hansli nid uf halbem Wäg blyb stoh. Jetz syg die schickigischti Glägeheit, ou grad e früsche Stubebode lo yhe z’tue, lo z’vertäfele u für neui Pfäischterbänk z’sorge, das gang jetz grad i eir Ufwäschete u Putzete düre. D’Wäng sygi jo no guet, u we me das Schadhaften ersetzi, heig er de ne Bhusig, daß’ e Freud syg, drinne z’wohne.

Hansli het afangs nid welle nohesäge. Zerscht well er de no mit em Lingebode-Haneß rede u isch zue-n-ihm go froge. Aber dä het ne du agsträngt.

«Was d’ungerhänds hescht, wär ihm lengschte wohl agstange. Hescht jetz einischt A gseit, so säg B ou no grad! Lo ’s Stubewärch ghörig rangschiere u früschi Pfäischter mache, es isch bi Gott ke Hoffert u hätt lengschte solle sy. E Sach lo verlottere, isch schlächt ghuset, u vermöge tuesch du das sauft. Du muesch der ’sch Gält nid lo reue für ne rächti Sach!»

Hansli hätt ihm gärn gseit: ’s Gält rou mi nid hert, wen i wüßt u sicher wär, daß i de das erreckti, wo-n-i im Oug ha. Aber er het gschwige u däicht: Zersch mueß i zeige, daß es mer Ärscht syg, Opfer z’bringe, u daß i nid z’gytige syg, für alls lo yz’richte, daß eini mög derby sy.

Bis im Herbscht sy die Reparaturen erstellt gsi, u wo der Winter agfange het, ischt Hansli yghuset gsi, daß er ihm guet het dörfe warte. Es het ihm sälber gfalle, un er ischt heimligs nid weni stolz gsi, daß er das het gwogt i d’Wääge z’leite.

Wo’s zum Zale ggangen ischt, het’s ne fryli gschmirzt, wi we men ihm e harzige Selbezügel ab ere seere Wunge schriiß. Aber ou das isch vorbyggange u het versurret. Z’halbe wöhler ischt er gsi weder vorhär. Jetz het es ne nümme gnötet, zum Chuehli u Chälbeli i Stal use go z’ubernachte. U gländtwylet het er schi sälte meh. Er het no mängergattig gseh z’verbessere, wo-n-är sälber het chönne bsorge. Am Wärchzüüg het es ihm nid gfählt, er het ne no vo sym Vatterhuus häre züglet u ufbiwahret gha u im Chuchistübli es Budyggli ygrichtet, wo-n-er het chönne hoblen u schnäfle. Derby ischt er in e Yfer cho, daß er mängisch fasch bis um Mitternacht gchiltet het u der Tag fasch nid het derwyl gha z’choche. U was der bescht Gwinn gsi ischt: Dorob het sys Sälbschtvertrouen afo Schützlige tryben u Blueschtchnöpfli asetze. ’s Bluet ischt ihm afo chreftiger dür d’Odere rünele, er isch buschiger worde u het si gstreckt u grüehrt, wi nie vorhär. Wen ihm öppis groten ischt, het ihm das früschen Uftrieb ggä u der Duller glüpft. Sache het er ungerno, wo-n-er früeher nie druflos dörfe hätt: Die alti Gadestägen abgschrisse, gmässe, zeichnet u e neui häregmacht u im Gaden obe sälber Chralletäfel agschlage. Hie u do het’s öppe wider e Rückschlag ggä, daß ihm der Verleider zuegsetzt het u daß er wider ulydigen u chüzige worden ischt. Aber de het er schi ufgrüttlet u nümme lo ungere tue wi albe. Für e Früehlig syn ihm scho früschi Plän im Chopf gsteckt: Der Garte müeß vergrößeret sy u vor em Hüsli düren e hübschi Zimänttarässen gmacht wärde...

Mängisch syn ihm sogar ganz verwägeni Gidanken i Chopf gwachse: Es hätt ne nid übel gluschtet, der Lysebeth go z’pfäischtere, wil er jetz im Winter so sälte Glägeheit gha het, se z’gseh. Das het er aber doch du ungerwäge glo. We ne d’Nachtbueben erwütscht hätti, wurd das es Hallo ggä ha! Derfür het er de ame Sunndi uf se gluußet, wi ne Habch uf enes Leghuehn. We sie z’Predig welle het, ischt Hansli ou scho gsunndiget gsi u parat, für mit ere z’goh. Er het bständig Chummer gha, es chönnt öppen en angere by re-n-ahosche, e Jüngere, wo re besser gfiel, un ihm se vor der Nase wägschnappe. Tröschtet het ne chly, daß sie gäng glychmäßig fründtlig gsi ischt gägen ihm u gäng mit ihm het möge brichte. Er hätt ere gärn afen e Düt ggä, het si aber no nid trouet, mit der Sproch usez’rücke.

So isch der Winter düre grütscht u der Hustage cho. Hansli het uf der Saagi Stäb greicht u ghoblet, für ne neue Gartezuun, u no e Riemme Land umegstoche, daß es de es par Meiebetli ou mög erlyde. U wo d’Gfrüri nümmen isch z’schüühe gsi, het er no einisch der Meischter Studer lo cho u vor em Hüsli düre u uf de Syte bis zum Stal hingeren e suferi, nätti Zimänttarässe lo uffüehre. Es het fryli wider es Chlümpli Gält gchoschtet, aber ihm scho vil minger gmacht weder ’sch erschtmol. Derfür het das Wäseli de aber ou vil vil nätter usgseh. Wo einisch der Lingebode-Haneß vorby cho ischt, het er grüehmt:

«Chätzersch styff hescht jetz das alls lo yrichte, mi chennt’s jo fasch nümmen ume! Jetz dörftisch doch de no a ’s Wybe däiche! Es gsäch jetz bi der uus, daß ’s eini gwünnd bal chönnt gluschte, cho yhez’hocke!»

U derzue het er verdächtig blinzlet... Es ischt mügli, daß ihm der Suhn ’s Gmerk ggä het, was hinger der Bouerei no alls stecke möcht.

Hansli het si a däm Lob chly gsunnet u glächlet: «Jä, wär weiß, was mi de no achunnt, hm hm!» Wyter uf d’Escht use het er schi vorläufig nid glo, aber d’Äugli hein ihm zündtet.

Vo denn a het er schi vorgno, mit der Lysebeth z’rede, sobal e schickigi Glägeheit chöm. U halb Nächt het er drann ume gstudiert, was er de alls säge well. Vorläufig het ihm aber der Luft die schickigi Glägeheit no nid welle zuehe wäje, es het si no i d’Lengi zogen u ggä z’plange...

6

Amene schöne Summertag isch du Hansli ändtlig zum Streich cho. D’Lysebeth het i d’Pflanzig welle go jäte. Dä Rung het se Hansli aber nid verdüre glo.

«Jetz muescht wäger einisch cho luege, wi-n-i’s ygrichtet ha! I darf’s jetz besser zeige weder denn, wo du u Eiseli zue-m-mer z’Schärme cho syd.»

«Jä, i versuumme mi däich de z’fascht», het sie zur Antwort ggä u gluegt, gäb öpper Fröndersch umewäg syg, wo se chönnt gseh. Aber d’Stroß ischt läär gsi u ke Ufpasser z’schüühe. Drum isch schi uber d’Schwelle trappet, u Hansli het ere syner Herrligkeite Stuck für Stuck vortrabet. Er het derzue gstrahlet u gmerkt, daß’s ere tuet gfalle. Das het ihm der Muet ggä, der Agrif z’eröffne u se z’froge: «U weisch, für wän i das alls ha lo zwägmache?»

D’Lysebeth het sofort en Ahnig ubercho, wo das use wott. Sie isch chly roti worde, het aber süsch nüt derglyche to u mit eme verlägene Lächle gseit:

«He, däich für di sälber, für wän süscht!»

«Nid errote», seit Hansli, «oder emel nume halb! Für üs beidi isch es, we d’s öppis schetzischt! Für mi enzig hätt i wäger nid eso agwängt. Aber ’s Eleinisy isch mer erleidet. I hätt ou gärn öppere, wo zue-m-mer stieng u ’s guet mit mer meinti. U do han i a di däicht, scho lang, lang. Du hesch mer gfallen u mer’sch chönnen uf en erschte Blick. I ha mit der chönne brichte, no mit kem Wybervolch eso, un es Zuetrouen ubercho, wi no zu kere. Es wär es großes Glück für mi, we du wettisch my Frou wärde. I wär der dankbar derfür myr Läbe lang, u ha söttisch es, daß d’ wäger nüt z’chlage hättischt.»

«Jä, das chunnt mer jetz wohl unerwartet. Dodruber müeßt i mi doch de no chönne bsinne», git d’Lysebeth zur Antwort u het vorahe gluegt.

«Das verstohn i», seit Hansli. «I ha der’sch numen afe welle z’wüsse tue, daß d’ er’sch chönnischt uberlege. I weiß jo guet, daß es ke Schläck ischt, en Uberstelige z’hürate, wo däwäg verbrüelet ischt wi-n-ig. Aber es düecht mi, du söttisch mi besser chenne u mer besser troue... Z’läbe hätti mer, u versorget wärischt. Du hättischt es eigets Hei u bruuchtisch nümme z’diene... I chönnt der jo mys Kassebüechli vorwyse. Aber i wett di nid choufe u chönnt mi dermit nid angersch mache, weder daß i bi. Es chäm nume druuf ab, gäb es di freuti u gäb d’ mi möchtischt lyde... D’Lüt hei mer jo fryli e wüeschte Lärme gmacht, wi-n-ig e Gythung u verdfäjte Chutter syg. Un i cha nid emol abstryte, daß sie öppis rächt gha heigi. Nume bin i nid eleini d’schuld, daß alles eso usecho ischt. I han e truurigi Juget gha. My Vatter het mi nid möge lyde, är ischt am meischte d’schuld, daß i i das Fahrwasser yhe grote bi. Nie het er mer Muet gmacht, u nüt het er mer gwüßt z’säge weder: ‹Mit dir isch nüt u wird nie öppis us der. Du bischt e Stüferi u wirscht e Stüferi blybe! Was wott me für di sorge? Du bringsch es doch nie zu öppis, u um das, wo mer der hingerlot, wirsch gradeinischt erfrore sy, nid der Gschyder weder daß d’ bischt. Du weischt jo nüt weder i eimfurt z’wärweise: Soll-i-ächt? Soll-i-ächt?... Chouf du Müüsefalle, u gang go muuse, oder häich e Hutten a, u gang go husiere, ’s Bure lehrsch du dyr Läbtig nie!› So het’s i eimfurt tönt. Er isch drum gar e Großartige gsi, my Vatter, u het si weiß Gott was ybildet uf sy Gschydi, wen er alben im Wirtshuus ghocket ischt u pralaagget het. Öppen e Schwingerchünig oder Dragunerfäldweibel oder süscht en Usbund hätt i sölle sy, wo-n-er mit hätt chönne plagiere, de wohl! Aber däwäg, wi-n-i bi gsi, es schüüchs, verängschtigets Bürschteli, wo nid gwüßt het wie abtrappe daß es de em Vatter gfallt, das het er nid mögen erlyde u si myne verschämt. Stell me si vor, wi das ischt, we ein bständig öpper der Boden unger de Füeße wägzieht, u de no der eiget Vatter...!

Isch’ es Wunger, daß me vor em Gältuusgä Angscht uberchunnt, we men ein allbott prophezeiet, mi chöm no einischt uf d’Gmein u chönn syner alte Tagen im Spittel verbringe? Gloubsch, i hätt der Muet gha, ’s vätterlige Heimet zgrächtem z’ubernäh, we mi der Vatter vor de Dienschten u allne Lüte däwäg ahe gmacht het? Oder daß i es aständigs Wybervolch hätt dörfen um ’s Hüraten agoh?...

Gottlob isch d’Muetter besser gsi gäge mer u het si mynen agno; i weiß nid, was süsch gscheh wär... Sie sälber het ou nid es rings Läbe gha näb em Vatter yhe u mynetwäge vil müesse lyden u schlücke. Drum han i ou alls in Ehre gha, was vo ihrer Syte cho ischt, bis uf e hüttige Tag, u weni dervo bruucht...

Dorvo wett i der jetz gärn öppis zeige... Es wär es Biwystum, daß i de nid numen am Gält hange, u für öppis angersch ou no Sinn ha!»

D’Lysebeth ischt währet syr länge Red uf em Stuehl ghocket u het d’Häng uberenangere gleit. Sie het ihm i d’Ouge gluegt u het se düecht, sie gsej en angere Hansli, weder daß er bishär gsi syg.

Jetz isch schi ufgstange, u är het ere d’Tür zum Näbetstübli ufto.

«Das isch der Muetter ihres Ghältli. U isch no ke frönde Möntsch do yhe cho. Das isch der Muetter ihres Bett u das ihre Glasschrank...» Er het nen ufto... «Do oben inne isch no ihres schönschte Gschir, u ungerinne sy ihri beschte Chleider... U d’Gumode dert isch bis obenuus voll Bettzüüg, Tischlachen u süscht allergattig. Das alls han i gspart u weni dervo bruucht, i ha ’s Nötigischte für mys Hushaltigli lieber früsch agschaffet... U lue, do wär ou no öppis, wo-n-i der möcht zeige...» Er het es schwarzes Gassettli ufto u schöni silberigi Göllerchötteli u Filigranhäft vüregno... «Die stiengi dir sicher wohl a! ’s sametige Göller u d’Chittelbruscht, wo derzue ghöre, sy no wi neu, u d’Brosche für zum Göller fählt ou nid. I ha das näbenume to als enes Andänken a d’Muetter. Aber dir möcht i’s gönne u freuti mi druuf, z’gseh, wi-n-es der guet chäm. U freuti mi druuf, ändtlig wider öpperen um mi z’ha, wo mer hulf u ’s mit mer meinti, wi sie albe. Es ischt es truurigs Läbe, we me niemmere het, wo ein öppis z’Liebi tuet...»

D’Lysebeth het die glitzerige Chötteli lo dür ihrer Häng loufen u derzue e töifen Otezug to:

«Das ischt alls schön u guet u tät unerchannt freue... Aber wen i der de d’Muetter nid chönnt ersetze... we d’de nid mit mer zfride wärischt!... I stamme nume vo Lüte nohe, wo nid vil gha hei u weni hei gha z’bidüte. Süscht hätt i nid müesse go Dienschtmagd sy. Zuehechehre chönnt i der nid vil. Öppis Wenigs han i ou chönnen uf d’Syte tue; aber wyt greckt het es nid. Es geit ein gar schwär, öppis zsämez’bringe, we men e n’jedere Batze sälber mueß verdiene. Nid daß i öppen uber d’Meischterschaft wett chlage, sie hei mi aständig zalt, u mir sy guet zsämen uscho. Fryli wär es no gfreuter, Frou z’sy u sälber es Hei z’ha, däich nid, daß i das nid wüßt z’schetze. Nume däichen i dra, wi-n-es de wär, we mer nid zsämen uschämi u du di de greuig wurdischt...»

«Das förchten i nid es Brösmeli», het Hansli yfrig versicheret, «lue, du stellsch der nid vor, was i alls düregmacht ha u stellsch der nid vor, was es mir usmiech u für nen Erlösig wär, we d’ möchtisch zue mer cho. Dernäbe will der gärn Zyt lo, daß d’ di druber chaisch bsinne. Nume lo mi de nid z’lang im Ungwüsse...»

«He nu, guet, i will mer’sch uberlege u möcht ou no gärn mit em Meischter druber rede... Aber jetz mueß i a d’Arbit, süscht ischt er de nid mit mer zfride!»

Im Usegoh het sie der ganzen Yrichtig einewäg no e fründtlige Blick zuegworfe. Hansli het ere dür d’Pfäischterschyben uus zuegluegt u gwahret, daß sie si no meh weder einischt umchehrt u sys Wäseli bitrachtet. U das het ihm nid übel gfalle.

I der Nacht druuf ischt er z’Burdlef-Märit gsi im Troum u ischt ihm vorcho, er heig e Raglete Chinderballön z’hüete... blaui, roti, gälbi, violetti, churz, farbigi Ballöndli e ganzi Wulche, u müeß luege, wi-n-er mit dene vom ungere Stedtli uber die längi, steinigi Stägen i ’s oberen uehe chöm, ohni daß ihm es Fädeli ertrünn u einen etwütsch...

7

Am nächschte Sunndi isch Hansli scho i aller Herrgottsfrüehi ufgstange, het sys Chuehli e Halbstung ehnder gmulche weder süscht u mit em z’Morgechochen u Abwäsche pressiert, wi wen er wett verreisen u uf e Zug müeßt. Er het gwüßt, daß d’Lysebeth im Sinn het, z’Predig z’goh u het welle sorge, daß er emel de parat syg, für mit ere. Aber er het si vergäbe gstaffiert u die neu, farbig Grawatten agleit gha. Alls Halsen u Luege zum Pfäischter uus het ihm nüt abtreit. ’s Strößli isch dogläge wi ne totne, gälbwyße Wurm. U wo si ändtlig öppis druffe grüehrt het, syn es nume par Ungerwysiger gsi, wo z’Chingelehr müesse hei, u zwöi alti Froueli. D’Lysebeth ischt usseblibe, u Hanslin het düecht, das heig ke Gattig. Er ischt in e Urueuh u Ungidult yhe cho, es het ne schier uber d’Wäng uuf gjagt. Er ischt um ’s Hüsli ume gfägnäschtet, dür ’sch Hoschtertli uus trappet, i der Stuben u Chuchi ume gfiegget, het bal dis bal äis vüre gschrisse, d’Brattig ahe gno u öppis welle läse, aber der Sinn nid chönne derby ha, ’s Zimisässen uberto u bi allem müesse däiche: «Was soll jetz das heiße? Isch schi ächt ufgreiset worde, daß sie si nüt zeigt?» Der Vormittag het nid ume welle, u Hanslin isch’ derby gsi, er chönn’s nümmen ushalte u müeß go luege, wo das heig u was derhinger stecki. De wider het er müesse däiche, was sie uf em Lingebode wurdi säge, wen är do am heiterhäle Tag chäm härez’platzge. Sie luegti ne gwüß für wybervolchsturm a u täti si uber ihn luschtig mache. U vilicht hätt’s sogar d’Lysebeth ungärn...

So het das mit ihm ghanfet. Er het gmeint, er heig der «Soll-i-ächt?» dä windig, waggelig Kärli, unger em Chuchibode verlochet, ihm mit der neuen Ofeblatten e Grabstei gsetzt u sy urüejige Geischt hinger’sch Stubetäfel bannet. U jetz het das chrotten Unghüür doch wider der Chopf ufgha, d’Chläjli noh-n-ihm usgstreckt u nen am Chrosse packt u gwörgt. D’Wärweisi u Umstandschräämmerei ischt ume früsch im Bitrieb gsi. Nume het si Hansli jetz dergägen uf die Hingere gstellt. Chuum ischt er inne worde, sy alte Fähler well ihm wider uber e Chopf wachse, het er mit der Fuuscht uf e Tisch gschlage:

«Nei, bim Blitzg un e halbe, mueß mer dä Sackermänt nid wider z’Meischter wärde... jetz wird nümme gmoskoueret... uf ene Syten ume mueß es jetz!»

Nom Mittagässe, wo-n-er het abgwäsche u d’Häng gseifet gha, ischt er uf d’Socke. Aber wi nöher daß er em Lingebode cho ischt, wi chürzeri Schrittli het er gno u si schynbar grüüsli derfür inträssiert, wi-n-es mit em Graswuechs u de Fäldarbite stang. Der Luft u Gägeluft hei nen i der Hüple gha, eine het an ihm gstoße u der anger hingere gha. Der Boden ischt ihm schier gramselige worden unger de Füeße.

Der Vatter Bangeter isch vor sym schönen alte Huus uf em Lingestuehl ghocket, het der Spiegel uf der Nase gha un es Zytigsblatt uf de Chnöie. Weder nid, daß es mit Läsen andächtig zueggange wär. Er het meh uber d’Zytig uus gluegt weder dry u i sy wyße Bart glächlet. Er het nämlig Hanslin scho vo wytem gseh cho u wohl chönne däiche, wele Luft ne härewäj. U het si ou guet chönne vorstelle, wi-n-es em Hochzytskandidat z’Muet syg u was ihm schwär a de Schuehne hangi...

U der Schalk het ne gstüpft, daß er schi vorgno het, er well ne de chly lo zable.

«So, so, loosch di ou umen einisch zuehe?» het er ne ggrüeßt. «I ha afe bal gmeint, du heigischt is ganz vergässe...»

«Jä das nid», seit Hansli u het si ou zue-n-ihm gsetzt, «i ha drum die letschti Zyt düre gar vil gha z’bsorge. Die Bouerei het mi i d’Sätz ggä, i ha mängisch bal nümme gwüßt, wo mer der Chopf steit.»

«Jo fryli, settigs erlist ein ’s Hirni», het der Bangeter zueggä. Er hätt schickig chönne froge, was Hansli jetz wyter well vürnäh. Aber das het er äxpfäß nid welle. «Er soll jetz sälber ’s Muul uftue, i wott ihm nid bständig Ysatz grabe.» U drum het er gschwige un i aller Gmüetsrueuh d’Tubakpfyffen us der Buese zoge u ygmacht u azündtet, wi we ne süscht uf der ganze Wält nüt inträssierti.

Derwylen isch Hanslin en Urueuh u Ungidult uf de Närven ume gchribelet, daß es ne fasch glüpft het. Drei Froge syn ihm im Chopf ume troolet u hätti zum Gätterli uus welle: Het sie mit ech gredt, d’Lysebeth? U was sägit dihr derzue? U wi stöh myner Ussichte? Grad däwäg mit der Tür i ’s Huus z’falle, het ihm si aber ou nid welle schicke, u drum ischt er ire Verlägeheit inne gsi, es het ihm schier der Schweiß ustribe... inwändig het’s ne de wider gstüpft: Du hesch der doch vorgno nid Schnäggetänz z’mache u umez’fahre wi d’Chatz um e heiße Bry... jetz use mit em Schutz!

Es Zytli het er schi no bsunnen u no Worte gsuecht, dernoh het er ’sch Härz i beed Häng gno u agfange:

«Jo, was Boue heißt, han i jetz erfahre. Aber mi isch de ou froh, we alls i der Ornig ygrichtet ischt. ’s Hüsli isch mer dertürwillen erscht rächt lieb worde. Nume sött i jetz no öppere ha, wo mer hulf si dranne freue. Drum hätt i no im Sinn z’hürate u ha eui Lysebeth gfrogt, gäb sie mi wett. Sie wär mer grüüseli aständig, u abgseit het sie mer emel nid grad. Sie het vorebha, sie well si no druber bsinne u mit euch rede... het sie-n-ech no nüt dervo gseit?»...

«He wohl, es isch do afe nöjis dervo d’Red gsi...»

«Jä, u was sägit dr jetz derzue?»...

«Was mir derzue sägi? Däich wohl nid grad der Huuffe! Dihr syd beedizsämen alt gnue, für z’wüsse, was dr machit u sälber zue-n-ech z’luege!»

«Jä, nid daß i öppere wett für mi verantwortlig mache! Es isch mer süscht öppis nid ganz am Ort. I weiß drum, daß dihr sche gärn tätit bhalte u guet chönntit bruuche, un es isch mer zwider, ech gäng e Schade z’sy!»

«Ach, wäg em sälbe ghäb di nid! Bruuche chönnti mer d’Lysebeth jo ou fürderschhin guet, das ischt! Aber abinge wei mer sche destwäge nid. We sie gseht e Schick z’mache, wei mer ere nid dervor sy. Es chunnt also ganz uf seien a. Nume mueß sie’s uf en eigete Buggel näh... sälber ta... sälber gha! seit men albe.»

«Aber lo verlute wird sie no nüt ha, was sie Sinns syg...?»

«Jä nei, dert düre muesch sälber mit ere-n-egen u z’acherfahre. Sie wird si de wohl öppe vüre lo, daß d’ mit ere chaisch sprooche. Äben isch schi no i der Chuchi gsi. Sie hätt z’Predig welle; aber my Frou het gärn wellen e Verwandtebsuech mache, u drum het sie du müesse chochen u hushaschte. Sie wird si vermuetlig no chly sy go angersch alege. We sie de zum Vorschyn chunnt, will i mi de näbenume mache, daß dr ungstört zsäme chöit brichte. Die angere Dienschte sy sofort nom Zimis verstobe, die heit dr ou nüt z’schüühe. I bigryffe jo, daß der dranne glägen ischt, z’wüsse, woranne daß d’sygischt.» Es ischt em Bangeter wider es Lächlen i Bart ahe gschloffe, wo-n-er das gseit het, u Hansli het’s gwahret.

«Es ma der kurios vorcho, aber i cha nid abstryte, daß es so ischt. My ganzi Zuekunft hanget dervo ab. Mit der Lysebeth fieng für mi es neus Läben a un es glückhaftigersch weder das, wo hinger mer lyt.»

«Es möcht’s ou wohl erlyde, u du söllisch de nid öppe meine, i gönnti der’sch nid. Du hesch mi mängisch duuret.»

«U wär no vil meh gsi z’duure, wen i euch nid hätt gha, di u der Gottfrid, das wirden ech nie vergässe. Dihr heit mer vil ghulfe!»

«Oh, wäg em sälbe hätt’s scho no meh mögen erlyde», wehrt der Bangerter ab. «Aber jetz will i go luege, wo die Lysebeth steck.» Dermit ischt er uber d’Tarässen y, u het me ne im Husgang inne ghöre rüefe: «Lysebeth, Lysebeth! Es isch Visite do, wo zue der wott!»

Es ischt aber no fei es Chehrli ggange, bis d’Lysebeth use cho ischt. Sie ischt e chly verläge gsi, die gueti Lysebeth, u het röteri Bäckli gha weder süscht. Sie het Hanslin d’Hang ggä, chly öppis mit ihm brichtet wäge däm verhinderete Predigbsuech, u dernoh sy sie gäg em Waldsoum zue gspaziert.

Der alt Bangeter het ne vo der Stuben uus zuegluegt. U wil er uf d’Wyti nümme guet gseh het, ischt er go der Fäldstächer vüre näh, für z’ergüggele, was die zwöi für Manöver machi. Albeinisch sy sie gstange, de wider träppelet, u a Hanslis Hänglen a het me chönne vermuete, daß er yfrig am Rede syg. Meh weder einisch hei sie si umgchehrt u gäg em Lingebode zue gluegt. Plötzlig het der Bangeter der Fäldspiegel abgsetzt u glächlet: Die Sach schynt im Blei z’sy; sie hei emel enangeren es Müntschi ggä. Nujo, gschej nüt Bösersch!...

8

Es Zytli dernoh isch es ou z’Spießige ruchber worde, Dreiangel-Hansli well d’Lingebode-Lysebeth hürate. I allne Chlapperläubline het es dervo widerschlage. Häisi het zu Heirin gseit: «Donnerliwätter abenangere, wird das wellen e chalte Winter gä, we si settigi Ruschtig zsämelot u wott unger ei Dechi schlüüffe! Het jetz die Lysebeth würklig ke brevere funge, weder dä Dreiangel-Muggi! Do gseht me wider: We’s nume höselet, gäb wi-n-es pföselet!»

U Heiri ischt im Thägscht wytergfahre: «Sie het däich meh uf e Hosesack gluegt, weder uf ’s Gschlötter! Die hätt doch dä nie gnoh, wen er nid es schöns Schübeli Chlüder hätt. Weder sie chönnt de no ihri Heiligen erfahre mit däm wunderlige Chuti! Dä wird ere de d’Gaffeebohnen abzelle u der Röschtischmutz abmödele!»

De Häisi wider: «Säg der nüt! Wen e settige Chutter ruggige wird, weiß er de nümme, wi narochtig daß er tue will. Sie rede vo allem Wunger, wi-n-er um se-n-ume zwirbli u re d’Häng unger d’Füeß legi!»

De Heiri druf: «Öppen i der Erschti wohl, aber wei de luege, wi das zsäme hotti, we die erschti Hitz verflogen ischt! Das chönnt de no gnietig usecho!»

Ou uf der Wybervolchsyte het’s nid dürhar fründtlig tönt. Bäbi het lo verlute: «Was tüüfels het er ächt ou a dere Schöns gseh, a der vierschrötige, tschalpiochtige Lysebeth! Sie het jo e Nase wi ne Schuehleischt! Wen i Hansli gsi wär, hätt i mer doch de öppis Gfreutersch wellen useläse, wo-n-es si besser wär derwärt gsi, ’s Hüsli für sche lo zwägz’mache.»

Lysi het d’Nase grümpft: «U wen er mer es nygelnagelneus Stöckli hätt lo boue u no z’halb meh Gält hätt — dä hätt i nie welle, pfydihuß! Aber es git Wybervölcher, wo mit allem abgähnne Züüg zfride sy, we sie nume chöi z’Gnade cho u amen Ort chöi go yhehocke!»

Däwäg isch d’Ch1appermüli z’Spießige glüffe; aber es het doch de Bessergsinneti ou ggä, wo minger behämsch u abschetzig druber gredt hei: «Rächt het er, der Hansli, dä hätt scho lengschte söllen e Frou ha. Do wurd no mänge wunderligen u verdräjte, wen er niemmere hätt, wo si um ihn kümmereti. U dumm schynt er ou nid usegläse z’ha. Die Lysebeth söll nöie gar es wärchigs u gattligs Wybervolch sy. We die zsäme Chopf hei, cha das no ganz guet usecho.»

Es ischt ou numen es churzes Windspil gsi, wo däwäg Stoub ufgworfe het, es het gradeinischt ufghört würble, u sy angeri Chätschereien uf d’Trumme cho. Niemmer het si vil meh drum gkümmeret, nid emol denn, wo’s im Winter druuf gheiße het, jetz sygi Hansli u d’Lysebeth im Zivilstandsdruckli.

Numen i der Wiehnechtswuche het’s wider chly z’brichte ggä, wo der alt Bangeter mit dem Hochzytspäärli uf em Rönnschlitte dür ’sch Dorf gfahren ischt. Do het me ne schier us allne Hüsere nohegluegt u d’Chöpf zsämegsteckt:

«Sie wärde gwüß derthi welle go Hochzyt ha, wo der jung Bangeter Pfarrer ischt, das cha me si däiche! Er het jo mit dem Hansli gäng so ne Metti gha u wird allwäg dä sy, wo die zwöi zsämebrittlet het. Uf all Fäll isch es Hanslin kumod cho, hei’s die Bangeter gäng mit ihm gha. Süscht hätt’s de no chönne derzue cho, daß ihm d’Nachtbueben a sym Hochzytsobe gsäugyget hätti. Weder guet hätt si das nid gmacht i der Wiehnechtswuche, u bi däm Huuffe Schnee u chalte Wätter gstabelig Finger ggä. U im Grund geit’s jo niemmere nüt a, we zwöi zsämespanne wei, syge sie de chly elter oder jünger u chly gschyder oder dümmer.»

Ou no der Hochzyt hei d’Spießiger nid Grund gha, si uber das früschverhüratete Paar z’ergelschtere. Die zwöi hei still u fridlig zsäme ghüselet. Mi het Hanslin gseh holze u d’Lysebeth Schyter byge. Speter het er d’Hoschtertbäum putzt, u d’Lysebeth het ihm ghulfen Escht zum Hüsli schleipfe. Im Früehlig hei sie zsäme ggartnet u speter zsäme ggraset u apflanzet. Gäng sy sie binangere gsi, wi nes Paar Tüübeli. Ab u zue isch d’Lysebeth i ’s Dörfli cho Ychäuf mache, mi het se gseh e neui Näjmaschine zuehe fergge, u im Summer usse het Hansli der vorder Stotzschild früsch lo decke un es tolls Bschüttiloch lo zimänte. D’Handterchslüt, wo by-n-ne gschaffet hei, sy zfride gsi, u bsungerbar hei sie d’Lysebeth grüehmt, wi die bständig gueter Luune syg, trotzdäm sie Juget erwarti, wi sie chönn choche u dürhar verstang az’packe. Dere gäb mängi nid Füetteri, wo wunger mein, was mit ere syg, u ou mit Hanslin chönn me vil besser gattige weder früeher.

Wider chly z’brichte het’s du ’s Johr druuf ggä, wo’s gheiße het, Hansli heig der Möösliacher gchouft, e vier Jucherte großi Flangge nasses Land, u well nen ustonen u umbräche. Natürlig müeß er de ou lo a d’Firscht setze u früsch stalle, daß er Platzg uberchöm u meh Fuetter chönn ylege. Däm syg jetz der Saft erscht i d’Ringe gstige, sit er öppere heig, wo-n-ihm a d’Wättersyte stang. Do gsej me wider, was us eim wärde chönn, wen er e gueti, tüechtigi Frou näben ihm heig. Albe syg das e settige versürmlete Chniepi gsi, wo chuum rächt heig dörfen abtrappe, un jetz löj er schi uuf wi nes Öpfelchüechli i der Ankepfanne...

9

Föif Johr speter man es gsi sy, wo sie der Vatter Bangeter biärdiget hei. Do ischt ou sy Suhn, der Pfarrer, wider einischt cho luege, was die Lütli im Dreiangel läbi u wi sie ygrichtet sygi. Er het se bi gueter Gsundheit atroffe. Der Lysebeth ischt es chlys Meiteli am Chittel ghanget, u im Chindswägeli uf der Tarässe het es muntersch, rotbackigs Buebli gschlofe. D’Lysebeth het si zsäges nüt veränderet gha, d’Johr hei weni a re-n-abbrunge, u ou Hansli het buschber usgseh, vil chächer u strammer weder früeher. Der Pfarrer het ne d’Häng gschüttlet:

«Jo jo, dihr dörft ech lo aluege! Euch geit’s guet, das gseht men ufen erschte Blick. U heimelig isch es by-n-ech! Wi het das bravet u ghübschet, mi kennt si fascht nümme!»

«Jo, mir chöi zfride sy u Gott danke», het Hansli zur Antwort ggä. «I will-n-Ech de dervo erzelle. Mir wei do chly uf e Stuehl hocke; d’Lysebeth geit is de derwyle go nes Gaffee arichte.»

Der Pfarrer hätt wellen abwehre; aber d’Lysebeth het resolut erklärt: «Hütt müeßt Dr jetz einischt üs folge, mir tüe’s nid angersch!» u isch gäge der Chuchi zue.

«Jo, Dihr heit’s säuft um is verdienet», ischt Hansli wyter gfahre. «I bin Ech große Dank schuldig, daß Dr mer sälbisch so vatterländisch ’s Mösch putzt heit! Wen i dra däiche, wi-n-es hätt chönnen usecho, wen i i mym Sürmelwäsen inne wär blybe stecke, tschuderet es mi ganz. Ufs Gält han i duzmen alls abgstellt u gmeint, das gäb ein Sicherheit im Läbe; we me Gält heig, syg me gäng obedruffe. Un jetz, was han i müeßen erfahre? Letschte Früehlig isch die Bank, wo-n-i der Räschte vo mym Erb u mys Verdienete ha drinne gha, verchrachet. Wen i nid ’s meischte dervo verbouen u i ’s Land gsteckt hätt, wär i fascht um allszsämen erfrore gsi. U wen i no eine wär wi sälbischt, hätt mi dä Verluscht z’Bode gjätet, daß i e Hälslig gno u mi ufghäicht hätt. Jetz chan i ’s erträge, we’s mi afangs ou scho no gnue erheglet het. Jetz han i zueverlässigere Rychtum, e Frou, wi mer sche nid besser chönnt wünsche...»

«Müeßt ihm de nid alls gloube, Herr Pfarrer», het d’Lysebeth vo der Chuchi uus derzwüsche bängglet, «er rüehmt mi albe nume z’unerchannt!»

«Wohl wohl, es ischt eso u git do nüt abz’märte», het Hansli nidergha. «Sie het mer Glück brunge u isch gäng zfriden u häluuf, es ma schier goh wi’s will. Die isch nid us de Glöise z’spränge u cha si i alls schicke, ohni rumpelsuurig z’wärde, i ha se scho mängisch müesse biwundere. U das git mir die Hebi, wo-n-i nötig ha. U üsi Bürschtli, üsersch Hüsli, üsersch Gärtli, üsi War u üsersch Hoschtertli u Härdli, das sy ou Sache, wo ein feschter a ’s Läbe binge, weder das lydige Gält. U was mi bsungerbar freut: I stoh ou mit myr Nochberschaft uf emen angere Bode weder früeher. Hütt bin ig i ihrnen Ougen ou e Möntsch wi nen angere; sie lö mi gälte u tüe mi nümme verfolge. Dermit isch mer ou e schwäri Lascht ab den Achsle gfalle. Es het mer fryli z’sperze ggä u isch nid abggange, ohni daß i zur Ysicht cho bi, der Fähler syg a mir ou gläge. We ein öpper soll eggäge cho, darf men ihm sälber ou nid gäng der Rügge chehre u ne tschärbis aluege. U no mängs angeren isch mer nohtinoh ufgwachet: Daß ein e Sach erscht rächt lieb wird, we me derfür mueß Opfer bringe, u daß me ’s Säje nid vergässe darf, we me Liebi ärne will... Mängischt isch de öppen es Abwüehrli cho, daß es mi het welle zruggschnelle u mer der ‹Soll-i-ächt?› hätt welle d’Geislen us der Hang schryße. Aber jetz schüühe ne nümme hert. Sit mer d’Lysebeth hilft, tüe mer nen uberstimmen u bodige. Sie isch d’schuld gsi, daß i ’s gwogt ha, Land z’choufen u meh Waar zuehe z’tue. Es het se gäng düecht, mir möchti meh gwärche, u we de einischt üsi Bürschtli nohe sygi, heigi mer ne de z’tüe, daß sie vo Juget uuf lehri schaffe. Bösha hei mer fryli müesse, das ischt wohr. Hättit is sölle gseh, wi mer zsäme Tönen ufto u ygleit hei im Möösli usse! Es isch mängischt e Gruus gsi, wi mer drygseh hei, voll Dräck vo ungera bis obenuus. Aber es macht si zalt, u isch nid vergäbe gsi; das Ländli wirft is scho jetzen e schönen Ertrag ab u besseret si vo Johr z’Johr. U uf dä Bankkrach ahe sy mer is dopplet froh, daß mer is d’Asträngig nid hei lo reue u dertürwille minger unerchannt sy gschädnet worde. Mir dörfe der Zuekunft warte u luege re-n-ohni Bangen eggäge...»

«U mir het’s ou gwohlet», het der Pfarrer gseit. «Angernen i ’s Läben yne z’reden u z’recke, isch gäng chly ne chutzeligi Sach. Ou we me’s no so guet meint, cha’s mängisch lätz usecho!»

«Emel mir heit Dr dermit e große Dienscht erwise, wo-n-i-n-Ech nie wirde vergässe... Aber jetz wei mer is so sattli gäge der Stube zuelo, das Gaffee wird wohl öppe nächschtes ling sy...»