Simon Gfeller: Em Hag no. Kapitel 2
Der Fählblätz
Uf der Lingenegg obe het es afoh douchle. Es ischt am Meimärit z’Obe gsi. D’Lingeneggpüüri, e rouzigi, gräschligi Wittfrau isch no-n-es Bitzli dür e Wäg us trappet bis ufs Chnübeli vüre, wo di großi Linge steit. Mi gseht dert prächtig ubersch Land ewägg u drum isch unger der Lingen es Bänkli zum Abhocke. Wo d’Püüri dert härechunnt, gwahret si, daß einen uf em Bänkli hocket u der Chopf ungerstellt het. Es isch der Mil gsi, ihre Chnächt...
U jez mueß i zwüschenihe gschwing säge: Es ischt i der Gäget d’Red gange, d’Püüri hürati allwäg de no einischt, u we das gscheih, sig es nid schwär z’errote, was si de für eine nähm, der Mil sig ere gar grüüsli wohl a. U wen einen amen Ort chönn ihehocke, wo zähe Chüeh im Stal stangi, so wär er e Nar, wen ersch nid miech. Richtig müeßt de Lingenegg-Kathrini mit sine drüne Purschte teile u Christe, der Eltischt, wo scho bal us der Schuel sig, wurd allwäg e chli suur driluege, wen er e Stöifatt uberchäm. Dernäbe wär es gar ke Uschick, we scho us dene Zwöinen es Paar wurd, es sigi scho größer Verschüß ggangen uf der Wält. Der Mil sig emel en ordlige Pürschtel, heig es schöns Schübeli erhusets Gäld, un im Pure chöm ihm nid en jedere zuehe. Item, das ischt e so-n-es Gred gsi, mi het nid chönne wüsse, wiviel daß drannen ischt. Es wird halt gar viel gchlapperet, wil der Tag längen ischt, u we alls wohr wurd, was d’Lüt säge, gäb es mängischt es kuriosigs Chrousi-Mousi uf der Wält obe.
D’Püüri het vo däm Lärmen ou scho vernoh gha; aber si het si dessi nid viel g’achtet. Un jez, wo si gäge der Linge zue cho isch, het si emel nid umgchehrt, we der Mil scho dert ghocket ischt un ungerstellt het. Si isch numen es par Schritt voruse trappet, het gäge Wyßestei ahe gluegt, u wo si si umgkehrt het, gseit: «Es gfalt mer no nid am beschte mit em Wätter. Es isch gäng no-n-e feischteri Wang dert usse, es wird de wohl ume welle cho strüübere. Heh nu, e warme Räge schadti nüt, wes de ume z’rächter Zit chönnt höre; ’s Gras wiechs echli strenger.» Dermit isch schi ou uf e Lingestuehl abghocket u seit zum Mil:
«I ha gmeint, du sigisch scho ungere.»
«Es pressiert mer hinecht nid sövel; i wott z’ersch no chli erchuele.»
«Jä hescht öppen em Märitwy zfasch zuegsproche u Chummer, er chönnt der de d’Füeß unger der Techi vüre mache?»
«Äis nid grad,» macht der Chnächt. «Aber i zwyfle, wo-n-i hinecht viel chönn schlofe.» Derno het er wider gschwige u i ’s glych Loch ihe gstuunet. Nid emol es Pfyffli het er azündtet, was ihm süsch de amen Obe ’s Liebschte gsi ischt.
D’Püüri het ne so vo der Site bitrachtet u däicht, was ächt hinger ihm sig. Si het no-n-es Rüngli gwartet u nüt gseit. Aber ändtlige het se der Gwunger doch gstoche.
«Isch der öppis Unguets uber e Wäg glüffe?»
«Wi mes nimmt», seit der Chnächt, «emel öppis, wo mer allwäg no lang z’schnubbe git.»
«Es wird der öppen einen oder eini ha füürige Schwumm unger d’Nase gha u di chönnen ufreise.»
«Nüt dergattig», seit der Mil. «Wen es nume das wä...» U dermit ischt ihm d’Red scho umen abtropfet.
D’Püüri ischt echli ungeduldigi worde. Aber si het däicht: «Mira, we d’ nid rede witt, so schwyg du nume, i ma scho gwarte, bis der ’sch Mul vo sälber ufgeit» u hets nid erzeigt. Un eso si di Zwöi es ganzes Chehrli näbenangere ghocket, Grabsteinen uf em Chilchhof hätti nid chönne stiller u verschwiegener sy.
Ungereinisch tuet der Mil e töifen Otezug. «Jo, das isch mer jez emel ou... niemmere hätt is gloubt... un jez no acht Johre mueß i das gseh... mueß i das gseh... mir isch es... mir isch es... i cha nid säge wie...»
Jez het si d’Püüri ou nümme mögen uberhah. «Ums Himelsherewille, was isch der de grüsligs aglüffe, daß d’eso verstöberete bischt?»
«Jä das isch drum e längi Gschicht un i ha nid gmeint, daß si mi no einisch plogi. I ha gmeint, was hingere sig, sig gmäiht. Jez stellt es mi früscherdings e so a... I ha einischt e Hüratete ungerhänds gha...»
D’Püüri het d’Ohre gspitzt. «I ha ou afen es Töndli dervo ghört», seit si, «aber mi weiß de nie, wieviel daß wohr ischt. Hanget’s mit däm zsäme?»
«He allwäg tuets. I will der jez alls vo Grung uf säge. I ha jo süsch niemmere, wo-n-i mit ihm drüber cha brichte, un es isch mer, i chönns nid alleini verwärche. Aber bis mer de still bir Sach. Es wird di richtig mängs strängs düeche. Du hesch mi albe ploget, i heig allwäg nie eme Meitschi e Fläsche zalt u ’s Wybervolch mir Läbelang nume mit de Chuttefäcken agluegt — wirsch de gseh!
Aber i will jez ganz z’vorderischt afoh. I bi en Unehlige gsi, en armen arme Bueb. Uf der ganze Wält het mer niemmer nüt derno gfrogt weder mi Götti. Zu däm bin i cho, wo-n-i sächs- siebejährig bi gsi. Wo-n-i vorhär dürhar umezoge worde bi, chan i nid säge. I ma mi nümme bsinne. Bim Götti han is sträng gha u hert müeße wärche. Dernäbe ischt er rächt gsi mit mer. Tel Lüt hei ne verbrüelet für gytig, un es het mi mängischt ou düecht, er übertrybs mit der Husligi. Aber hingernohe han i doch ygseh, daß er’sch guet gmeint het mit mer, besser weder die, wo mi hei wellen ufreise gägen ihn. Wo-n-er mer zuehegstangen ischt, het er mer zwänzg Fränkli i d’Kasse to. ’s Büechli het er richtig nid us de Fingere gloh. Alli Johr het er de no e Göttibatze derzue gleit. Was i verdienet oder gschäicht ubercho ha, ha-n-ihm müeßen abgäh bis uf e letschte Santine. ‹Jez hesch no kes Gäld nötig›, het er gseit, ‹speter chunnts der de chummlig. Un us der Armuet use füehrt nume ei Wäg: Wärchen u Huse!› Es het mer richtig mängisch wehto, wen er mer miner Muuser- u Chüngelibätzeli zsämegramisiert un i ’s Gänterli ihe to het. Aber wen er mer de zeigt het, wiviel i jez scho i der Kasse heig u wi-n-es mehri, hets mer doch de ou gfalle u notinoh han i Freud ubercho am Spare. U di Zit ischt emel ume gange un i bi us der Schuel cho u ha chönnen afoh chnächtle. Wen i ou scho afangs nid e große Lohn gha ha, bschosse hets jez doch besser, u mis Kassebüechli het mer bilängerschi meh Freud gmacht. Anger Chnächte hei Struuberbüchsen u Handharpfe, Velo und Musigtrucken agschaffet oder ihres Gäldli verbierlet oder mit Umegheie verputzt. Das hätt i sölle! Der Götti wurd mer öppis ahegläse ha! Er het albe gseit: ‹Was nützt ou das Gäldbruche? Nüt weder daß me si hingernohe greuig wird! We eine gärn Härdöpfelröschti ißt u gärn hert wärchet, chan er ou mängi Freud ha uf der Wält obe.› Erscht wo-n-i föifezwänzgi gsi bi, het er mer ’sch Kassebüechli ubergäh, u es wär no denn gschyder gsi, är hätts bhalte. Aber er het nüt meh dervo welle. ‹Mi cha eine nid sir Läbelang a der Hang füehre. Jez söllischt alten u gschyde gnue sy, für sälber zu dir Sach z’luege.›
Nu guet. Di erschte Johr bin i im glyche Glöis witergfahre. Derno isch du e Zymme cho, wo-n-i uber e Strick gschlage ha u mi ’s Bruuche meh gfreut het, weder ’sch Huse. Das isch ’s sälbmol gsi, wo-n-i im Trüebsalschache nide bi Mälcher gsi. I ha en ordlige Poschte gha un e schöne Lohn verdienet. Dert isch mer du es Meitli derzwüsche cho. A ren Abteltig ha-n-is glehrt chenne. Jetti het es gheiße. ’s ischt es cheibisch es styfs Meitli gsi. O das Meitli het mer gfalle! We me mi mit ere Chötti abunge hätt, i hätt se verschrisse, u wär ihm noglüffe. I bi gsi wi verhäxet. I ha nüt meh chönne sinne, weder a das chrotte Wybervölchli. U doch isch es numen es arms Gschöpfli gsi, öppen e Halbstung vo üs etwägg deheimen imene alte, wüeschte Täschhüttli inne. Mueter het es keni meh gha, derfür e Stöifatt u drü chlynneri Halbgschwischterti, wo-n-es het müeße goume. Dertürwille het es nid chönne go verdiene. Der Stöifatt ischt e Wüeschte gsi gägen ihm u het ihm nüt lo mache. Nid emol rächt sunndige het es si chönne. I ha’s albe gheiße z’Tanzsunndi cho; aber afangs het es mer nie welle verheiße. Zersch han i gförchtet, es heig scho en angere. Es ischt en Italjäner-Bauarbeiter ou gäng um is ume gschwarblet, Vanotschi het er gheiße, mi het ihm allgemein nume der Notschi gseit. Uf dä han i Verdacht gha. Hingernohe bin i du druf cho, wo Jettin der Schueh drückt. Es isch du afe zuetrouliger worde u het mer einischt oder zwuri ufto, wo-n-ihm pfäischteret ha. Du hets mer gwohlet. I han ihm Gäld etlehnt, daß es si rächt chönn lo bchleide. Es het si lang gwehrt, gäb es ’s gnoh het. Schließlig han i ’s emel chönnen uberrede. Es het mer gloubt, i well destwäge nüt schlächts vo-n-ihm. Nid lang derno han i mit ihm z’Tanz chönne. Dä Obe vergissen i nie. No viel viel het es ghübschet gha. I gsehs no jeze vor mer. Es Heiterbrüündli isch es gsi mit Sametbäckline u züntige schwarzen Ouge. I weiß nid, worum daß das eso ischt, aber allimol, we d’Obesunne hinger de Bärgen uehe a d’Wulche schynt, un es de e Heiteri git uber e Boden un alls ewägg, mueß i wider an is däiche. Sälb Obe han i mit ihm hei dörfe u ha um ihns gfrogt. Un es het mer nid nei gseit. Höch i de Lüften obe bin i gsi u hätt mögen uber all Züün u Gatterstöck usgumpe. Vo denn a hei mer bi de Luschtberkeite sälte gfählt. Gäld han i zwar jez kes meh chönnen i d’Kasse tue, im Gägetel, e Wüsch drusnäh han i müeße; aber es het mi nüt g’roue. Am liebschte hätt i alls, was i afe ha verdienet gha, mim Meitschi i d’Schöibe gläärt. Es het mer gäng müeßen abbräche, i söll nid zfasch güüde. E settige Flangg bin i denn gsi.
Jä, un jez, wi isch du das nöje cho — he wohl: Einisch si mer ou wider z’Tanz gsi. Du chunnt is Fridu derzue, der enzig Suhn vo mim Meischter, e hübschere Pürschtel isch wit u breit kene vürecho. Er het sälbischt ou grad ’s Hüraten ungerhänds gha un umene rychi Puretochter gwirbet. Aber denn isch schi für-n-es Zitli bi eire, wo mit eren ischt im Wältsche gsi, go dorfe. Es isch mer emel, es sig eso gsi. Jez gseht dä Fridu mis Meitli, u chunnt zuemmer u seit: ‹Du donnersch Mil, wo hesch du jez das Schyngüegeli funge, es isch misecht ’s Hübschischten uf em ganze Tanzbode. Gfellhung! Darf i nid ou einischt oder zwuri mit ihm fahre?›
‹He worum nid›, sägen i, u bi vor Stolz fascht a di oberi Tili uehe gwachse, ‹tanz du nume mit Jettin, wes di freut, i cha halt nume der Schottisch. — Es isch mi Zuekünftigi›, han ihm no i ’s Ohr gchüschelet; ‹mir si zsäme versproche.› Derno het er mit ihm tanzet. Jetti ischt afangs e chli schüüch gsi. Aber er het ihm gflattiert u grüehmt, wi-n-es guet chönn tanze, bis es sie het bchymt gha näben ihm. Donnerli abenangere, wi isch das es schöns Luege gsi, wo die Zwöi zsäme tanzet hei!
‹Mil›, het mer eine vo mine Kamerade gseit, ‹bis di froh, daß Jetti nid e rychi Puretochter ischt, süsch tät dersch der Fritz no säuft chappere!›
‹Das söll er nume, wen ersch zwägbringt›, han i mi ufgloh u ha nume glachet.
Fridu het is no-n-e gueti Fläsche zalt u mit is Gsundheit gmacht u nachhär ischt er gange. Mir si no chli blibe, u Jetti het no einischt oder zwuri mit em Notschi tanzet. Dä ischt ou der ganz Obe do gsi u het Jettin hungerig nogluegt. Er het mi ganz duuret. Er ischt en ehrligi Hutt gsi, e freine Schlufi un e wärklige Brichti, i han ihm emel nid chönne zürne, daß er Jettin ou het gärn gha. Uberhouts isch mer nüt bös’s z’Sinn cho i mir Stölzi inne. I ha Jetti no heibigleitet, es ischt e länge Bitz düre Wald gange. Wo mer vonangere sy, het es mi an es Ärfeli gnoh u mer Müntschi gäh, no nie eso. Un i ha gmeint, i ghör d’Ängeli im Himel obe singe, wo-n-i hei bi.
Gly druf hei mer ’sch Hochzit agäh. Jettis Stöifatt het ou umen en angeri agstellt u drum het äs chönne goh, Sälb Chehr han i flyßig d’Zitig gstudiert. I han e Platzg gsuecht, wo mer bedi hätti chönne binangere sy u verdiene, oder es chlys Läheli. Wen i gmeint ha, jez heig i öppis Schickigs funge, wo-n-is chönnt passe, bin i g’reiset u bi go luege. Mängisch han i de sogar müeßen ubernacht blybe, wen es i d’Witi gangen ischt.
Ei Obe bin i emel ou vo der Station hei. Du triffen i mit em Notschi zsäme. Mir hei e Bitz wit der glych Wäg gha. Foht mir dä afoh yheize:
‹Mälch, nid gäng Wält umefahre. Lieber heime blybe. Achtig gäh. Slächte Geibe su dine Satzeli goh. Mituuri wohr!›
Afangs ha ne numen usglachet. Aber ’sch Bluet isch mer doch i Chopf gschosse, wo-n-er gseit het: ‹Han i sälber seh! Ise Suhn vo dine Meistere. Weise halt, we guet is! Han i seh Wald goh. Bin i nohe sliche. Han i seh Fäisterli topple! Miseel wohr!›
Däwäg het er witer g’schüürliwältschet, bis i-n-ihm vo Dach ihe wüescht gseit ha u dröit, i nähm ne-n-i d’Finger, wen er nid schwyg.
‹Du hättisch däich zuen ihm welle u wird der nid grote sy. Du hättisch Freud is usenangere zbringe, grad Du!› han ihm um d’Nasen ume zoge.
Aber der Notschi het mi so uschuldig agluegt u isch so glaßne blibe, daß i nöjen ou nid ha chönne gloube, er lüg mi a. I ha nid gwüßt, was i soll däiche.
Sälb Nacht han i d’Viertelstungen alle ghört schloh. Der Schlof isch bi anger Lüten uf der Stör gsi, i mis Gaden uehe het er nid möge gcho. I hätt ou nid derwyl gha, mi mit ihm abzgäh. I ha mit mine Gidanke zschloh gha, i ha se müeße worben u chehre u zsämerächen u zette bis i heiterhäle Tag ihe. Aber nachhär han i gwüßt, was i wott. Scho i der nächschte Zytig isch wider en Usschrybig gsi, wo mer hätt chönne passe. Das isch mer äberächt cho. I ha der Meischter gfrogt, gäb i am Samschtig zmittag dörf goh — eis Tags hätt es ’s nid möge gäh. Er het mersch erloubt, aber balget, das Gläuf erleidi-n-ihm jez afe. I ha d’Achsle glüpft, es sig mer ou zwider; aber i chönns nid angersch yrichte. Der Jung ischt ou derbi gsi. Er het em Vater abbroche u verheiße, er well de der Stal scho bsorge, i söll nume goh. ‹Guet emel afe›, han i däicht, u am Samschti zmittag han i mi gsundiget u bi ab de Schine. Jettin han i der Tag vorhinen es Chärtli gschickt, i gang wider um öppis us u chöm erscht am Sunndi-z’obe hei. Uf der Station han i es Retuhr-Billie glöst u bi uf e Zug, aber nume zwo Statione gfahre. Derno bin i usgstige un uf Schlychwäge wider gäge hei zue. Afangs Nacht bin i zu Jettis Hüsli cho. Im Rüthölzli näbezueche han i mi hinger eme Räckholtertschupp versteckt. Es isch nid aparti feischter worde sälb Nacht, un i ha guet zu Jettis Stüblipfäischter gseh. Das han i fescht im Oug gha. I wette, wen eine vor em Tschupp düre wär, er hätt miner Ouge dürsch Chries düre gseh zünte. Stell du der jeze vor, was das für mi isch für-n-es Warte gsi! E so mueß es eim hinger der Chefitür z’muet sy, wen er nid weiß, gäb er freigsprochen oder ghäicht wird. Ganz zitterige bin i worde; wen es Läubeli gfallen ischt, bin i zwäggschosse. ’s Härz het mer bis i Hals uehe gchlopfet. Aber es isch nüt gscheh, niemmer isch cho u Zwölfi isch scho ubere gsi. Un i ha zuemmer gseit: E Nar bischt! Worum hesch di däwäg lo ufreise. Jez chaischt hinger em Räckholterstock gruppen u chuppe bis d’verhogeret bischt, u bi Jettin inne hättisch es sövel schön gha. Un es het mi a allne Hoore zu Jettis Pfäischter ubere zoge.
Du rüehrt si nöjis. I lose. Der Ote isch mer stillgstange. Vom Wald ubere chunnt eine z’tyche u luegt uf all Syten ume. I gseh: A der Größi a chönnt es dä sy, wo-n-i im Verdacht ha. I ha nid Mux gmacht. Numen uf d’Zäng bisse han i. Wi-n-e Fuchs tüßelet dä Kärli ums Hüsli ume. Vor Jettis Stübli macht er halt u töppelet am Flügeli, nume süferli, mis Härz het emel allwäg luter gchlopfet.
Langgäng het er vergäben aghoschet. Ändtlig geit ’s Flügeli uf. Was gredt worden ischt, han i nid sicher chönnen ungerscheide. Si hei bloß gchüschelet. Lang lang eso. Nume hie u do es Wort han i chönnen erhasche. Us allem use han i gmerkt: Jetti wott ne heischicke. Aber er het gäng ume früsch agsetzt un agsetzt un ihm gflattiert u an ihm gchähret u nid welle goh. Un ändtlig loht es ne-n-ihe.
Lue, dersälb Ougeblick isch es mer gsi, wi we-mer e Tröschmaschinetambur im Chopf obe schnuureti u eine Halmrächete u Bühniwüscheten ihe ließ. Es isch mer alls zringetum ggange u het mer füürig Ringe gäh vor den Ouge. I bi nümme mine sälber gsi u weiß nid, wi-n-i hinger em Räckholter vüre cho bi. Ungereinisch bin i vor em Hüsli zuehe gstange, ha d’Zügstange ab de Grippelstüdline gschrisse u bi dermit stötzlige dür’sch Pfäischter y. Das het gchrachet u gchlinglet, d’Stücki vom Pfäischterchrütz si wit i’s Stübli hingere gfahre. Die dinne hei e Brüel to u si vor Chlupf fascht a di oberi Tili uehe gschosse. Derno hets en Ougeblick ghäscheret. Der anger wott zum Pfäischter us springen u furt. I fasse ne u z’Bode mit ihm. Im Dachstrouf ume hei mer enangere tröhlt, bal ischt einen obedruffe gsi, bal der anger. Derzue hei mer enangere gchnodet u gwörgt, es het en jedere gmacht, was er chönne het, u blüetet hei mer bedsame wi d’Säuli. Jetti isch dernäbe gstange u het brüelet u pläret, u der Stöifatt isch mit der Latärne cho zünte. Jez het si dise chönne losschryße u Päch gäh. Aber es het ihm nüt meh gnützt. Mir hei ne wohl gchennt; der Fridu isch es gsi, dä schlächt Hung.
Derno han i mit Jettin abgrächnet. Das isch dogstange, wi-n-e blüejige Baum nomene Hagelwätter. Am ganze Lyb gschlotteret het es ’s. Nid es Wort hätt es vürebrocht.
‹So›, brüelen i ’s a, ‹es settigs Schachetaascheli bisch du, es settigs Schleipfeli. Nu jo, de si mir zsäme fertig. Lueg jez sälber, wi’s der de geit; mi gsehsch nümmen ume›.
Dermit bin i ggange u ha nümmen umegluegt. I ha nume no ghört, daß der Steufatt mit Jettin wüescht to het un ihm gseit: ‹Du bisch der dümmscht Plack uf Gottes Ärdboden obe!›
Wo-n-i heicho bi, han i afoh packe, so sträng daß i möge ha. Am Morge druf han i dem Meischter der Dienscht gchüntet. Natürlig het er welle wüsse worum, un i ha usgläärt vor ihm. Es ischt ihm cho, wi-n-e Blitz us heiterem Himel. Zerscht het er mer no welle Grobheite mache. Aber wo-n-er du sis Sühndli het verhört u gseh, wi dä-n-es verblätzets Ziferblatt het, ischt er du freine worde u het si ygloh. Mit Gäld verschoppe hätt er welle, choufe hätt er mi welle. I soll jez Jettin glych näh, är gäb is e schöni Usstüür u derno: Schwumm druber! I ha scho bygriffe, wele Dorn daß ne sticht. Er het gförchtet, es gäb e wüeschte Lärme u Fritzlis Zuekünftigi chönnt de wellen us em Lätsch schlüüffe. Drum ischt er e so halige gsi. Föifhundert Fränkli het er mer botte, wen i nüt säg. Un er hätt mer no meh ggäh, wen i gmärtet hätt. Aber i ha mi bidanket. Weisch Kathrini, i ha süsch ’s Gäld z’Ehre zoge. Aber e settige schmutzige Verdienscht han i nid welle. U wen er mer no vier-, föifmol meh hätt dargstreckt, es hätt ihm nüt abtreit. Mit Jettin bin i fertig gsi.»
Der Mil het abgsetzt u müeße verschnuppe. D’Püüri het ne-n-es Rüngli lo mache. Derno frogt si:
«U hesch sider nie nüt meh von ihm ghört?»
«Jä wohl, wart nume, i bi no nid fertig. Für ne Rung bin i du i ’s Dütschen use go Schwyzer sy. I ha däicht, i sig de drus u dänne. Aber es isch dert ou nid am baschte für mi gsi. Es het mi gäge hei zue zoge. U öppe zwöi Johr speter, wo di Gschicht het verroche gha, bin i ume gäg em Ämmetal zue, aber nid i di glychi Gäget.
Vome Kamerad han i vernoh, Jetti heig mer no-n-e Zitlang nohegforschet. Derno heig es ghüratet. Was gloubsch de wän? Der Vanotschi, der Italjäner. Er sig no grüüsli froh gsi, daß es ne gnoh heig. ‹He nu han i däicht, wo-n-i das vernoh ha, ‹jez isch di Gschicht fertig. Es ischt e Fählblätz i mim Läben u blybt e Fählblätz; aber was wott me? Söttigs cha angernen ou passiere, i bi allwäg nid der einzig, wo mit em Wybervolch het Päch gha.»
Der Mil het wider es Zitli gschwige. «Hättsch de nid öppen en angeri ou no ubercho?» sticht ne d’Püüri wider a.
«I ha am erschte Pflaschter gnue gha u kes zwöits bigährt», seit der Mil ruuch u luegt eme Stärne no, wo gfallen ischt.
«Aber worum bisch de hinecht so verstöberete vom Märit heicho? Isch es öppe gäng no nid fertig?»
Der Mil het der Ote wider töif ungeruehe greicht. «Weischt, wän i hüt gseh ha? Jettin — Jettin, un es chlys Meiteli bi-n-ihm. I ha’s sofort umegchennt. Es het bime Stang Chestele u Orange u derige Züüg fel gha. Für ganz sicher zsy, frogeni no-n-e Märithändler, was das für-n-e Frou sig, wo dert e Stang heig, wi die heiß. Jä gäb i die nid chenn, die handli doch scho lang mit settigem u gang uf d’Märite, vilicht daß si süsch nid grad hiehäre cho sig. Das sig d’Frou Vanotschi. Aber es sig de nid öppe en Italjänere. Ihre Ma sig en Italjäner gsi. U dä heig ere das Händeli ygrichtet, wo-n-er no gläbt heig. Si heig ou viel Ungfehl gha, di Frou. Der Ma sig ere ab eme Grüscht ahe gfalle u heig si wüesch gstruppiert. U däwäg heig si ne müeßen im Huus ha, meh weder drü Johr u zue-n-ihm luege, gäb er ändtlige heig chönne stärbe. Jä, u das heig si de gmacht, do hätt de niemmer öppis chönne säge. Es sig e rächti Frou, die Frou Vanotschi, d’Lüt heigi se gärn, vor dere müeß me Respäkt ha.
Chaisch der däiche, wi mir das worden ischt, wo-n-i die Red ghört ha! Jetti e rächti Frou, wo me vor ere müeß Respäkt ha. Fascht uf e Chopf gstange bin i. I ha emel nid furt chönne; no einisch zu däm Stang ubere han i müeße. So het mi das ungerholzet! Aber der Huet han i richtig wit vorahe zoge u d’Nase nit z’wit vüre gha. Däwäg han i lang verschleikts zuegluegt. U wo-n-i du Jettin rächt bitrachtet ha, isch mer z’ganzer Wang ihe gange, daß es nümme ’s glyche syg. ’s Unglück het an ihm zimmeret un e Frou us ihm gmacht. I hätt nüt an ihm gseh, wo-n-i hätt chönne tadle. Aber erscht, was i du nachhär gwahret ha! Das Meiteli, wo isch bi Jettin gsi — wo-n-i däm ufs Hängli gluegt ha!
Kathrini, du weischt, wi-n-i e chlynne Finger ha a der lingge Hang! Ke Möntsch uf der ganze Wält obe het e settige Finger. Nume das chlyne Meiteli het prezis es glychigs Fingerli am lingge Hängli. U das chlynne Wärzli, wo-n-i do im rächten ussere Ougsegge ha, het äs ou u haargenau uf em glychlige Blätzli. Es isch mis Meiteli, es cha nid angersch sy. Un ischt es settigs härzigs Meiteli, Jettin wi us em Gsicht gschnitte! U d’Mueter weiß ou, daß es mis Meiteli ischt. Emili het sis lo toufe; Emili het si-n-ihm grüeft. U gseh het si mi ou un umegchennt. Ungereinischt isch schi ganz bluetroti worde u het gfischperet mit de Hänge, i ha nümme chönne luege. I bi uf u dervo u han e Rung nümme gwüßt, wo mer der Chopf steit, so het mi allszsäme möge.
Däich du der jeze Kathrini: I han es sibejährigs Meiteli u ha’s nid gwüßt u ha’s nie gseh bis hüt, ha nie nüt für is to u ha gmeint, i heig uf der ganze Wält niemmere — jo — u ha de no gmeint, was i für ne Pürschtel sig...»
Der Mil het nümme chönne witer erzelle. Es het ihm d’Stimm verschlage. Er ischt ufgstange u mit länge Schritte gäg em Huus zue. D’Püüri isch no-n-es Chehrli blybe hocke. Es ischt eren allszsäme vorcho, wi-n-e Troum. E settige trocheroten uspeltigen Emil wi das süscht isch gsi, wo me gmeint het, er heig a nüt Freud weder a sir Tubakpfyffen u a sim Kassebüechli — u jez chöme vo däm settig Gschichte vüre! Do soll me meine, mi chenn e Möntsch — nid dür d’Ringe düre gseht men ihm, verschwyge de ufs Marg ihe. Si het gar nid gwüßt, was si zu däm allem soll säge. Ändtlig isch schi ou ufgstangen u gäge heizue, aber si het mängischt ou meh gschlofe, weder sälb Nacht. Es isch halt so-n-e Sach — mängischt, we men anger Lüt gseht zum Tisch goh, merkti me de erscht, daß me sälber ou no Hunger hätt.
*
Am Morge druf ischt uf der Lingenegg obe wider alls im alte Trapp glüffe. Der Mil het mit de Märitchleideren ou si Redigi i Schaft ybschlosse u der Schlüssel abzoge. D’Püüri hätt das Garn vo geschter no gärn e chli witergspunne. Aber der Mil het nüt welle merke, u sälber azfoh het sie si doch nid derfür gha. So isch das ggange bis am nächschte Sunndimorge. Chunnt si der Mil gsunndigeten i d’Stube cho abmälde, es sig de nid sicher, daß er am Obe früehlochtig hei chöm, Christe soll si de yrichte, alleini z’mälche.
«Was hesch de im Sinn?» frogt ne d’Püüri.
«Kundschaft yzieh», seit der Mil, u nimmt d’Tür i d’Hang. Er ischt erscht i der Nacht wider heicho.
D’Püüri het morndrischt es bös’s Verding gha. Der Gwunger het se fasch verjagt. Bständig het si im Brunneschopf hinger öppis z’sueche gha u ischt um d’Stalstür u ums Tennstöri ume glyret. U so bhäng ere niemmer meh ischt im Wäg gsi, het si Milen agranzt:
«Hesch guete Bricht vernoh?»
«Es ischt eso, wi mer dä uf em Märit gseit het.»
«Jä chaisch de druf goh?»
«I wirde wohl.»
«Wän hesch de chönne froge?»
«Was gloubscht?»
«O du wirscht öppen i ne Wirtschaft si öppis go hah, u näbeby öppis go luege z’vernäh.»
«Nei, Kathrini, das han i angersch agstellt. Zum Pfarer bin i ggange, grad vor di rächti Schmitte. I ha sicheri Uskunft welle.»
«Was du nid seischt! Daß du das hesch dörfe?»
«I bi mi emel nid greuig.»
Dermit isch fertig gsi. Meh isch nid gsi us ihm use z’bringe. Was er witer im Sinn heig, het d’Püüri müeße warte sy. Di Tage druf het si chönnen usetüftele, daß er ame Brief schryb. Un e länge un e wichtige mueß es gsi sy. Der Mil het emel mehrer Obe drannen ufgsetzt, g’änderet un abgschribe, gäb er isch fertig gsi un uf d’Poscht gwanderet. U no lenger isch es ggange, gäb d’Antwort isch do gsi. Mit dere het si der Mil i sim Gaden oben ybschlosse.
Sälb Zit düren isch d’Püüri afen eis puckti worde. Das Liechte do all Obe bis i di chydigi Nacht ihe bruch de richtig e Huuffen Öl, het si gschmählt. Es het se düecht, Mil chönnt ere doch ou öppen öppis säge, das sig ou e Muggerei däwäg. Un einischt isch es du grote. Mil isch mit ere Fotografi i d’Hingerstuben ahe cho. Es ischt e Frou mit zwöine Chinge druffe gsi.
«Das ischt Jettin, u lue do, das isch mis Meiteli. Lue, wi-n-es Äugli het u luschtigi Chrüseli. O, was i für ne Freud ha a däm!»
«Jä u de das chlynne Buebeli do?» frogt d’Püüri echli spitz.
«Jä mit däm ischt emel nüt Unguets. Das ischt e chlynne, runde Notscheli. Gsehscht ihms nid a?»
D’Püüri het die Fotografi no lang bitrachtet, un es ischt eren eiget um’s Härz gsi derby. Fascht e chli yfersüchtig isch schi worde. Aber daß ’s Meiteli es gfreuts Ching sig, het si müeße zuegäh. Vo der Frou het si nüt gseit, si het se nume gäng wider vo früschem is Oug gfasset.
«U jez, was soll de witer wärde?»
«Das wird si de zeige», seit der Mil.
Vorläufig si emel gäng no flyßig Briefe hin u här gwanderet, u wider einischt ischt e Tag cho, wo der Mil Urloub verlangt het.
«Es wird däich nümme lang goh, müeße mer de z’grächtem für öpperen anger luege», macht d’Püüri.
«Das wird si de wyse», seit der Mil u geit.
«Was das für ne verzäpfte, hingerhäägge Muggi ischt», het d’Püüri gschumpfe. «Ringer zug men en abverheiti, verroschteti Strube us eme eichige Pfoschten use, weder daß me däm es Wörteli usebrung. Nüt tät er eim avertroue.»
Morndrisch, wo der Mil ischt umecho, het sie si du nümme gha z’erchlage. ’s Härz ischt ihm du wider einischt uber d’Zunge glüffe.
«So»; het er gseit u heiter drigluegt, «jez wär der Flueg widrumen i d’Fuhre gstellt. Jez muesch de würklig ume nen angere Dienschte luege. Im Herbscht wei mer de zsäme Hochzit ha, Jetti un ig, daß mis Meiteli ume e Vater het.»
«U der Notscheli e Stöifatt», macht d’Püüri mißmuetig u luegt flirig näbem Mil vorby, «un e Stöifatt isch gäng e sone Sach — emel i hätt mine Chinge nie eine bigährt z’gäh.»
«Das chunnt gäng drufab, wi alls lyt. Der Vanotschi isch mim Meiteli e guete Vater gsi — i schämti mi, der leider z’sy. Dä guet Möntsch ischt Jettin bygstange, wo’s alli verachtet hei un es mi niene gwüßt het. Är hets us em Eländ use zoge — wär weiß, was gscheh wär, wen är nid wär gsi. Das tuen ihm nie vergässe. Für das will i zu sim Buebli luege, wi wen es mis eigete wär. U Jetti un i wei ou a-n-angere guet mache, was mer a-n-angere gfählt hei. Mir hei no-n-e schöne Tel vo üsem Läbe vor is. Därung wei mer de sorge, daß es Glücksacherli drus wird, wo a der Sunnsite lyt u nid wider e Fählblätz.»
«Jä nu, i wünschen ech Glück», seit d’Püüri, u streckt em Mil d’Hang dar. «I ma-n-echs scho gönne, wen es ech guet geit. U we d’ de öppen im Fal speter einisch söttischt e Gotte nötig ha, so däich de ammi.»
«Mir wei schön vorabläbe», seit der Mil, «aber dankheigischt einewäg», u het die Hang fescht drückt.